SENT - jakie towary zgłaszać do nadzoru transportu

SENT, czyli System Elektronicznego Nadzoru Transportu to system nadzorowany przez Krajową Administrację Skarbową. Organ odpowiada za kontrolę drogowego oraz kolejowego przewozu towarów zakwalifikowanych jako „wrażliwe” i obrotu paliwami opałowymi. Jakie towary trzeba zgłosić do systemu i jak wyglądają procedury?

SENT – co to jest?

SENT jest systemem dedykowanym do kontrolowania drogowego i kolejowego przewozu towarów wrażliwych. Szczegółowe informacje zostały wprowadzone do ustawy o systemie monitorowania drogowego i kolejowego przewozu towarów i obrotu paliwami opałowymi.

Podstawowy cel przepisów to ograniczenie i docelowo całkowite wyeliminowanie szarej strefy i sprawowanie skutecznej kontroli nad transportem towarów wrażliwych używanych do oszustw podatkowych w zakresie podatku VAT i podatku akcyzowego.

Do towarów wrażliwych zaliczamy:

• paliwa,
• alkohole,
• chemikalia,
• smary,
• rozpuszczalniki,
• susz tytoniowy.

Art. 5 ust. 1 ww. ustawy wskazuje, że dla przewozu towaru, którego punkt startowy mieści się na obszarze kraju, podmiot wysyłający jest zobowiązany dostarczyć do rejestru zgłoszenie, uzyskać numer referencyjny i przekazać uzyskany numer przewoźnikowi. Podmiot wysyłający ma obowiązek dostarczyć także numer referencyjny podmiotowi, który odbiera towary. Właśnie w tym celu powstał system SENT prowadzony przez Szefa KAS.

Podmiotem wysyłającym jest:

• osoba fizyczna,
• osoba prawna,
• jednostka organizacyjna nieposiadająca osobowości prawnej,
• osoba prowadząca działalność gospodarczą, która dokonuje:
  • dostawy towarów w rozumieniu ustawy VAT:
    - ostatniej przed rozpoczęciem przewozu towarów – w przypadku, gdy jest dostawcą towaru, a po wydaniu towaru jest on przewożony na rzecz podmiotu odbierającego,
    - uprawnioną do rozporządzania towarami jak właściciel w momencie rozpoczęcia przewozu – w przypadku, gdy dostarcza towary na rzecz podmiotu odbierającego w celu dokonania dostawy towarów po zakończeniu przewozu towarów;
  • wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów w rozumieniu ustawy;
  • eksportu towarów w rozumieniu ustawy.

Podmiot odbierający oznacza osobę fizyczną, osobę prawną albo jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, prowadzącą działalność gospodarczą, dokonującą wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, importu towarów, importu towarów bądź nabycia towarów w przypadku dostawy towarów w rozumieniu ustawy VAT.

Należy podkreślić, że numer referencyjny uzyskiwany w SENT ma termin ważności, który wynosi 10 dni, liczonych od dnia nadania. Kiedy termin upłynie, warunkiem jego kontynuacji jest dostarczenie przez podmiot wysyłający, podmiot odbierający lub przewoźnika nowego zgłoszenia i uzyskanie nowego numeru referencyjnego.

Alternatywą do numeru referencyjnego jest dokument zastępujący zgłoszenie w chwili rozpoczęcia przewozu. Brak numeru referencyjnego bądź dokumentu zastępującego zgłoszenie jest równoznaczne z nałożeniem kary grzywny.

Krajowa Administracja Skarbowa – jakie ma uprawnienia?

Jednym z praw Naczelnika urzędu celno-skarbowego jest wezwanie podmiotu biorącego udział w przewozie do przedstawienia środka transportu w konkretnym czasie i miejscu. Wydana dyspozycja ma na celu dokonanie kontroli.

Obowiązkiem podmiotu odbierającego jest dostarczenie wezwania przewoźnikowi.

Jeżeli środek transportu nie zostanie dostarczony do kontroli albo wezwanie nie zostanie dostarczone, można spodziewać się nałożenia kary pieniężnej w maksymalnej wysokości 20 000 zł – zgodnie z art. 21 ust. 2a i art. 22 ust. 1 pkt 3.

Uzupełnienie oraz aktualizacja danych a SENT

Podmioty biorące udział w przewozie towaru mają obowiązek aktualizowania danych widniejących w zgłoszeniu (ta zasada nie odnosi się do ilości oraz rodzaju towaru).

Jeżeli podmiot nie zaktualizuje danych, czyli podane informacje nie są zgodne ze stanem faktycznym, musi spodziewać się nałożenia kary w wysokości 10 000 zł – art. 22 ust. 2 i art. 24 ust. 1.

SENT a geolokalizacja

Przewoźnik ma obowiązek wyposażyć używany środek transportu w urządzenie do przekazywania danych geolokalizacyjnych - w praktyce oznacza to aplikację mobilną lub urządzenie OBU/ZSL. Podczas realizacji trasy, wymagane jest przekazywanie aktualnych danych geolokalizacyjnych środka transportu - zgodnie z art. 10a ustawy.

Włączenie lokalizatora GPS musi nastąpić jeszcze przed realizacją przewozu, a kiedy trasa zostanie zakończona, należy urządzenie wyłączyć.

Moment wyłączenia przypada na:

• dostarczenie towaru do miejsca jego dostarczenia na terytorium kraju, a w przypadku kilku miejsc dostarczenia towaru – na terytorium kraju z chwilą dostarczenia towaru do ostatniego miejsca dostarczenia towaru na terytorium kraju;
• zakończenia przewozu towaru na terytorium kraju.

Podczas ewentualnej kontroli sprawdzane jest, czy urządzenie było włączone podczas jazdy – w razie ewentualnych nieprawidłowości bądź niezatrzymania pojazdu w momencie awarii, na kierowcę zostaje nałożona kara grzywny w wysokości od 5000 zł do maksymalnie 7500 zł – zgodnie z art. 32 ust. 1 pkt 2 i 3.

Brak geolokalizatora w pojeździe wiąże się z nałożeniem kary grzywny o wartości 10 000 zł – zgodnie z art. 22 ust. 2a.

Kary za działanie niezgodne z SENT

Kara może zostać nałożona na podmiot wysyłający, odbierający towary oraz przewoźnika. Bardzo ważne, aby dane o towarze, czyli rodzaj i ilość wprowadzone do zgłoszenia przewozu były zgodne z zawartością przesyłki, która jest przedmiotem przewozu.

Jeżeli pojawią się nieścisłości, podmiot odpowiedzialny za podanie danych może spodziewać się nałożenia na niego kary pieniężnej w jednej z poniższych wysokości:

• dla podmiotu odbierającego – wynosi 46% różnicy wartości brutto towaru zgłoszonego oraz towaru rzeczywiście przewożonego, który zgodnie z przepisami musi zostać zgłoszony – minimum 20 000 zł ( 21 ust. 2),
• dla przewoźników – w wysokości 20 000 zł ( 22 ust. 1 pkt 2).

Art. 22 ust. 2a ustawy VAT wskazuje, że za brak geolokalizatora, na przewoźnika zostaje nałożona kara o maksymalnej wartości 10 000 zł.

Kara o wysokości 100 000 zł zostaje nałożona także za niedostarczenie zgłoszonego towaru do miejsca dostarczenia towaru albo miejsca zakończenia przewozu na terytorium kraju na przewoźnika, o ile nie ustalono podmiotu, który nabył lub posiada te towary, lub nie ustalono miejsca zakończenia przewozu na terytorium kraju.

Jeżeli towar nie zostanie wcale zgłoszony do systemu SENT, nałożona może zostać kara o maksymalnej wartości 46% wartości brutto przewożonego towaru, który podlega obowiązkowi zgłoszenia – minimalna kwota to 20 000 zł.

Ten sam wymiar kary zostaje nałożony na przedmioty, których rodzaj, ilość, masa i objętość nie są zgodne z informacjami podanymi w zgłoszeniu.

Naczelnik urzędu celno-skarbowego nakłada karę w drodze decyzji. Winny przedmiot musi uregulować karę w terminie 7 dni, liczonych od jej nałożenia.

Zabrania się nakładania kary, gdy od dnia niedopełnienia obowiązku minęło ponad 5 lat.

Łamanie przepisów może wiązać się nie tylko z nałożeniem kary finansowej, ale trzeba też pamiętać o innych konsekwencjach.

Data publikacji: 2024-03-06, autor: FakturaXL