Podział spółki z o.o. – co to znaczy?
Przez określenie podział spółki z o.o. oznacza rozdzielenie pasywów oraz aktywów podmiotu na inne spółki, które mogły zostać utworzone wcześniej albo powstać poprzez podział. W praktyce należy wybrać składniki majątkowe dzielonej spółki, a następnie przekazać je innemu podmiotowi.
Dla przykładu spółka kapitałowa może zostać podzielona na 2 albo więcej spółek kapitałowych, a spółkę akcyjną dzieli się tylko w przypadku, gdy kapitał zakładowy został pokryty w 100%. Zabrania się podziału spółki, która została wcześniej postawiona w stan likwidacji, jeżeli podział majątku jest już rozpoczęty oraz spółki w upadłości.
Art. 529 Kodeksu spółek handlowych wskazuje, że podział może odbywać się w następujący sposób:- przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki w zamian za udziały albo akcje spółki, która zdecydowała się przejąć majątek (podział poprzez przejęcie),
- zawiązanie nowych spółek, które zyskują cały majątek dzielonej spółki w zamian za udziały albo akcje nowych spółek (podział polega na zawiązaniu nowych spółek),
- przeniesienie całego majątku spółki, która zostaje podzielona na istniejące oraz na nowo zawiązaną spółkę bądź spółki (podział poprzez przejęcie oraz zawiązanie nowej spółki),
- przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę albo na spółkę, która dopiero została związana (podział odbywa się poprzez wydzielenie).
Wspólnicy spółki, która zostaje podzielona, mogą uzyskać udziały oraz akcje spółek – to już udało się ustalić. Jednak oprócz tego mają możliwość otrzymać dopłaty w gotówce, których kwota nie może być większa od 10% wartości bilansowej udziałów albo akcji właściwej spółki przejmującej, wyznaczonej przy pomocy odpowiedniego oświadczenia albo 10% wartości nominalnej uzyskanych udziałów, albo akcji właściwej spółki, która została dopiero zawiązana.
Do zrealizowania dopłat regulowanych przez spółki przejmujące wykorzystuje się zysk albo kapitał zapasowy należący do spółki.
Wszystkie spółki przejmujące albo spółki nowo zawiązane mają prawo uzależnić przekazanie swoich udziałów, albo akcji wspólnikom dzielonej spółki od wniesionych dopłat w gotówce, które nie są większe od wyszczególnionych wcześniej wartości.
W tym miejscu warto przywołać wyrok WSA we Wrocławiu z dnia 15 lipca 2014 roku (sygn. akt I SA/Wr 1493/14):spółkę kapitałową można podzielić na dwie albo więcej spółek kapitałowych (art. 528 KSH) i jednym ze sposobów dokonania podziału (art. 529 § 1 KSH) jest podział przez wydzielenie, kiedy część majątku spółki dzielonej jest przenoszona na istniejącą spółkę lub spółkę nowo zawiązaną. Spółki przejmujące lub spółki nowo zawiązane powstałe w związku z podziałem, wstępują z dniem podziału bądź dniem wydzielenia w prawa i obowiązki spółki dzielonej, określone w planie podziału (art. 531 § 1 KSH). Na spółkę przejmującą lub spółkę nowo zawiązaną, powstałą w związku z podziałem, przechodzą z dniem podziału bądź z dniem wydzielenia w szczególności zezwolenia, koncesje oraz ulgi, pozostające w związku z przydzielonymi jej w planie podziału składnikami majątku spółki dzielonej, a które zostały przyznane spółce dzielonej, chyba że ustawa lub decyzja o udzieleniu zezwolenia, koncesji lub ulgi stanowi inaczej (art. 531 § 2 KSH)
Obowiązkowe koszty podziału spółki z o.o., czyli ile muszą zapłacić wspólnicy?
Ustawodawca pozwala na podział spółek kapitałowych, jednak wiąże się to z szeregiem procedur i formalności. Prawa oraz obowiązki dzielonej spółki również przechodzą na spółki przejmujące albo te, które dopiero zostały zawiązane. Jeżeli cały majątek spółki zostaje podzielony, odbywa się jej rozwiązanie bez konieczności wykonania likwidacji.
Dzieląc spółkę, trzeba pamiętać o przygotowaniu:- planu podziału spółki wraz z załącznikami,
- sprawozdaniu zarządu, w którym opisany zostaje podział,
- wniosku o zbadanie planu podziału przez biegłego rewidenta,
- uchwały o podziale spółki lub zmiany umowy (statutu) spółki,
- wniosku rejestracyjnego, w którym znajduje się wymagany podział.
Powyżej przedstawiono warunki podziału spółki, co ważne, większość z czynności podziałowych może zostać wykonana w pełni samodzielnie, bez pomocy osób trzecich. Dla wspólników to skuteczny sposób, żeby ograniczyć koszty. Jednak wiąże się to również z pewnym ryzykiem, szczególnie gdy wspólnicy nie mają ani stosownej wiedzy ani też doświadczenia w tym zakresie. W takiej sytuacji warto ponieść dodatkowe koszty i skorzystać z pomocy eksperta. To zadanie może wykonać specjalistyczna firma zajmująca się podziałem spółek albo prawnik, jednak druga opcja jest droższa. Opłata, jaką trzeba uregulować za wykonaną pracę, jest uwarunkowana stopniem zaawansowania wykonywanego podziału, a także gabarytami dzielonego majątku. Za podział majątku trzeba zapłacić kilka tysięcy złotych – ta cena nie podlega negocjacjom.
Dzieląc spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, trzeba pamiętać o wykonaniu badania planu przez biegłego rewidenta. Rewident pobiera średnio 200 zł netto za godzinę, ale dostępny jest również cennik ryczałtowy, czyli specjalista pobiera jedną opłatę i nie ma znaczenia, jak długo trwa wykonanie wszystkich czynności. Koszt zbadania planu podziału mieści się w przedziale od 5 000 zł do 10 000 zł, chociaż w wybranych sytuacjach można zapłacić niższą cenę.
Następny wydatek, który trzeba uregulować to opłaty sądowe związane z koniecznością wprowadzenia modyfikacji w KRS. Wnioski muszą dotrzeć do KRS w formie elektronicznej, czyli wykorzystuje się system S24 bądź Portal Rejestrów Sądowych. System oblicza opłatę uwarunkowaną rodzajem dostarczanego wniosku, gdzie w analizowanej sytuacji mówimy o wydatku w granicach od 350 do 500 zł. Istnieje też opcja uniknięcia wymienionej płatności, jednak zwolnienie z kosztów sądowych musi zostać potwierdzone przez sąd. Strona musi udowodnić, że nie ma środków na pokrycie opłaty, co dla przedsiębiorców praktycznie się nie zdarza.Koszty podziału spółki z ograniczoną odpowiedzialnością a koszty podatkowe
Wiemy już, że pomoc specjalisty w podziale majątku spółki to wydatek rzędu kilku tysięcy. Wspólnicy pragną więc wprowadzić poniesiony wydatek do kosztów uzyskania przychodu i dzięki temu pomniejszyć daninę na rzecz Skarbu Państwa. Jednak takie działanie nie jest zgodne z prawem. Przepisy zabraniają kwalifikowania obsługi prawnej, podatkowej oraz księgowej wykorzystywanej w trakcie podziału jako koszty podatkowe. To stanowisko, które można uzyskać od niemalże wszystkich Izb Skarbowych w Polsce, m.in. Dyrektor IS w Katowicach (interpretacja z 30 maja 2016 roku, sygn. IBPB-1-3/4510-329/16/WLK).
Pamiętajmy, że aby zakwalifikować wydatki jako koszty podatkowe, muszą one zmierzać do osiągnięcia przychodów, co w omawianej sytuacji jest po prostu niemożliwe. Decydując się na poniesienie konkretnego kosztu, cel musi zostać dokładnie określony. Koszty zmierzają do realizacji celu albo przynajmniej planowego sfinalizowania planu. Do kosztów podatkowych kwalifikują się także wydatki poniesione na zachowanie albo zabezpieczenie źródła przychodów. Podane przykłady nie odnoszą się do kosztów towarzyszących podziałowi spółki z o.o., gdyż nie służą do uzyskania, zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów. W przypadku podziału spółki dochodzi do przeniesienia części albo całego majątku, dzięki czemu źródło przychodów przestaje istnieć. Koszty na prawnika czy opłacenie księgowej albo referenta nie warunkują wysokości uzyskiwanych przychodów, kiedy dojdzie do podziału majątku spółki.Kilka słów podsumowania
Reasumując, aby majątek spółki z ograniczoną odpowiedzialnością został podzielony, trzeba zadbać o wymagane dokumenty, a także dostarczenie ich do sądu i KRS. Większa część dokumentów niezbędnych do podziału może zostać wykonana przez samych wspólników, a jeśli jest to niemożliwe - wymaga się uregulowana opłaty w wysokości kilku tysięcy złotych na pomoc specjalisty.
Trzeba mieć świadomość, że poniesione w trakcie likwidacji wydatki nie mogą zostać zakwalifikowane jako koszty uzyskania przychodu i co za tym idzie posłużyć do obniżenia wysokości podatku.
Data publikacji: 2023-02-15, autor: FakturaXL
