W jaki sposób można podwyższyć kapitał spółki?
Wyróżnia się dwie formy wnoszenia wkładów pieniężnych, czyli:- bezgotówkowej,
- gotówkowej.
Podwyższenie kapitału zakładowego w trybie zwykłym
Art. 255 § 1 i 3 KSH wskazują, że aby dokonać zmiany umowy spółki, niezbędne jest uchwalenie uchwały wspólników, za którą musi zagłosować minimum dwie trzecie wspólników. Wymaga się, aby uchwała znalazła się w protokole przygotowanym przez notariusza.
Jeżeli do umowy nie zostały wprowadzone żadne zapisy dotyczące podwyższenia kapitału spółki z o.o., a także, gdy do umowy spółki nie wprowadzono żadnych zapisów wyznaczających warunki pozwalające na podwyższenie wartości kapitału bez zmiany umowy spółki – trzeba zdecydować się na modyfikację kontraktu.Podwyższenie kapitału zakładowego bez umowy
Zgodnie z przepisem art. 257 KSH:Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje nie na mocy dotychczasowych postanowień umowy spółki przewidujących maksymalną wysokość podwyższenia kapitału zakładowego i termin podwyższenia, może ono nastąpić jedynie przez zmianę umowy spółki [por. § 1];
Podwyższenie kapitału zakładowego następuje przez podwyższenie wartości nominalnej udziałów istniejących lub ustanowienie nowych [por. § 2];
Jeżeli podwyższenie kapitału zakładowego następuje na podstawie dotychczasowych postanowień umowy spółki, przy zachowaniu wymagań określonych w § 1, oświadczenia dotychczasowych wspólników o objęciu nowych udziałów wymagają formy pisemnej pod rygorem nieważności. Art. 260 § 2 stosuje się odpowiednio [por. § 3].
Podwyższenie kapitału zakładowego ze środków spółki z o.o.
Zgodnie z przepisem art. 260 KSH:Uchwałą wspólników o zmianie umowy spółki można podwyższyć kapitał zakładowy, przeznaczając na ten cel środki z kapitału zapasowego lub kapitałów (funduszy) rezerwowych utworzonych z zysku spółki (podwyższenie kapitału zakładowego ze środków spółki) [por. § 1];
Nowe udziały przysługują wspólnikom w stosunku do ich dotychczasowych udziałów i nie wymagają objęcia [por. § 2];
W przypadku podwyższenia wartości nominalnej dotychczasowych udziałów stosuje się odpowiednio przepis § 2 [por. § 3];
Przepisu § 2 nie stosuje się do udziałów własnych spółki, o których mowa w art. 200 [por. § 4].
Kapitał spółki może zostać zwiększony również na skutek utworzenia nowych udziałów oraz jako efekt zwiększenia wartości nominalnej bieżących udziałów. Art. 260 § 2 KSH wskazuje, że nowe udziały są dedykowane dla wspólników w stosunku do ich wcześniejszych udziałów i nie ma obowiązku ich obejmowania.
To dobry moment, żeby nawiązać do wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 15 grudnia 2016 r., sygn. akt I ACa 965/16, z którego dowiadujemy się, że:- podwyższenie kapitału zakładowego, bez zmiany postanowień umowy spółki odbywa się jedynie poprzez zmianę (zwiększenie) wartości nominalnej udziałów występujących albo opcjonalnie wyznaczenie nowych, jednak nowe udziały w podwyższonym kapitale są dedykowane tylko i wyłącznie dla wspólników w stosunku do ich bieżących udziałów,
- 260 § 2 KSH stanowi regulację szczególną w stosunku do art. 258 § 1 KSH, dlatego omówiony sposób objęcia udziałów przez każdego ze wspólników nie może zostać ograniczone albo wyłączone w umowie spółki, albo uchwale o podwyższeniu kapitału zakładowego.
Nawet jeżeli w umowie spółki zastrzeżono możliwość podwyższenia kapitału zakładowego spółki w formie uproszczonej, dostępna jest opcja zwiększenia kapitału zakładowego poprzez zmianę umowy spółki. To wspólnicy (zgromadzenie wspólników) decydują, w jaki sposób odbywa się zwiększenie kapitału. Odbywa się to poprzez podjęcie uchwały w przedmiocie podwyższenia kapitału zakładowego. Takie stanowisko można znaleźć w wyroku Sądu Najwyższego z dnia 20 października 2011 r., sygn. akt III CSK 5/11].
Zabrania się podwyższania kapitału zakładowego ze środków spółki, jeżeli nie dojdzie do zmiany umowy spółki, czyli bazując na bieżących postanowieniach występujących w umowie.Jakich elementów nie może zabraknąć we wniosku o podwyższenie kapitału zakładowego?
Trzeba mieć świadomość, że podwyższenia kapitału zakładowego zobowiązuje zarząd do przekazania stosownych informacji do sądu rejestrowego.
Zgłoszenie podwyższenia kapitału musi zostać wyposażone w:- uchwałę o podwyższeniu kapitału zakładowego,
- oświadczenie o objęciu udziałów w podwyższonym kapitale zakładowym,
- oświadczenie każdego z członków zarządu, że wkłady na podwyższony kapitał zakładowy zostały w całości wniesione [por. 262 § 2 KSH].
- dowodu uregulowania opłaty sądowej i opłaty za ogłoszenie w „Monitorze Sądowym i Gospodarczym”,
- uchwałę o zmianie umowy spółki (kiedy podwyższenie jest efektem zmiany umowy spółki),
- tekst jednolity umowy spółki (pod warunkiem że podwyższenie odbywa się poprzez przekształcenie umowy spółki),
- listę wspólników z wyszczególnieniem liczby i wartości nominalnej udziałów przypadających na każdego z nich.
Chcemy wyraźnie podkreślić, że do podwyższenia kapitału zakładowego niezbędna jest zmiana umowy spółki. Posiłkując się regulacją art. 255 § 3 KSH, wiemy, żeby doszło do zmiany umowy spółki, niezbędne jest wprowadzenie stosownej informacji do protokołu przygotowanego przez notariusza. Wpis podwyższenia kapitału zakładowego odbywa się jedynie na wniosek dostarczony za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
Trzeba mieć świadomość, że momentem podwyższenia kapitału zakładowego jest chwila wprowadzenia do rejestru.Czy można obniżyć kapitał zakładowy?
Posiłkując się art. 263 KSH, dowiadujemy się, że:Uchwała o obniżeniu kapitału zakładowego powinna określać wysokość, o jaką kapitał zakładowy ma być obniżony, oraz sposób obniżenia [§ 1];
Przepisy niniejszego działu dotyczące najniższej wysokości kapitału zakładowego oraz udziału stosuje się do obniżenia kapitału zakładowego [§ 2]
Obniżenie kapitału zakładowego jest jednoznaczne ze zmianą wartości kapitału zakładowego na wartość niższą niż wskazana w pierwszej umowie. Kiedy dochodzi do obniżenia kapitału zakładowego, kwota, o którą został obniżony, zostaje wypłacona wspólnikom. Należy jednak podkreślić, że trzeba przestrzegać wymogu ustawodawcy, a mianowicie kapitał zakładowy nie może być niższy od 5000 zł, a nominalna wartość udziałów to 50 zł.
Zabrania się obniżania kapitału zakładowego z wykorzystaniem postanowień umowy spółki, ale nie modyfikując umowy (takie działanie jest dopuszczalne dla podwyższenia kapitału zakładowego). Zgodnie z przepisami musi się to odbywać poprzez podjęcie uchwały wspólników albo zarządu (opcjonalnie) – to jedyne możliwości pozwalające na zmianę umowy spółki. Jeżeli zastosowana zostanie pierwsza metoda, czyli uchwała wspólników, minimum 2/3 osób wyraziło zgodę na wprowadzenie zmian. Z kolei w drugim przypadku, kiedy za uchwałę odpowiada zarząd, ustawodawca wymaga bezwzględnej większości głosów – Kodeks spółek handlowych.
Trzeba mieć świadomość, że informacja o obniżeniu kapitału zakładowego również musi zostać przekazana do sądu rejestrowego.
Razem ze zgłoszeniem obniżenia kapitału zakładowego trzeba zadbać o dostarczenie:- uchwały o obniżeniu kapitału zakładowego,
- dowodu prawidłowego wezwania wierzycieli,
- oświadczenia wszystkich członków zarządu stwierdzające, że wierzyciele, którzy nie wyrazili zgody na zmiany w terminie maksymalnie trzech miesięcy, byli zaspokojeni albo zabezpieczeni.
Kilka słów podsumowania
Istnieją dwa sposoby podwyższenia kapitału zakładowego – jednym z nich są dotychczasowe postanowienia umowy spółki, a drugi zakłada zmianą umowy spółki. Trzeba mieć świadomość, że uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego ma prawo wyłączyć prawo pierwszeństwa bieżących wspólników do objęcia nowych udziałów. Kiedy dochodzi do podwyższenia kapitału zakładowego, niezbędne jest wprowadzenie zmian do KRS. Z kolei zmianę kapitału zgłasza zarząd spółki w terminie 6 miesięcy, liczonych od dnia podjęcia uchwały.
Data publikacji: 2023-03-27, autor: FakturaXL
