Określenie kapitał zakładowy to wkład założycieli wniesiony w trakcie powstawania spółki. To podstawa majątku spółki służąca, chociażby do uregulowania zobowiązań względem wierzycieli. Należy mieć świadomość, że wartość kapitału zakładowego może zostać zmieniona. kapital zakladowy
Wartość kapitału (podanego w umowie spółki w formie aktu notarialnego albo w jej statucie) odgrywa istotne znacznie z wielu względów. Kapitał zakładowy jest podany także w rejestrze sądowym. Jest weryfikowany przez partnerów, inwestorów i inne podmioty. Im wyższy kapitał zakładowy, tym większa pewność, że mamy do czynienia z podmiotem stabilnym finansowo i wiarygodnym. Dzięki kapitałowi można wyznaczyć udział poszczególnych wspólników w spółce.

Wartość kapitału zakładowego

Kapitał zakładowy wyznacza wartość majątku wspólników w momencie założenia spółki (udziału albo akcje przedstawiające wkład i pozycję wspólników spółki). Przeznaczenie kapitału warunkują wspólnicy.

Kodeks Spółek Handlowych wyznacza minimalną wysokość kapitału zakładowego:
  • 5000 zł - w przypadku spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.),
  • 100 000 zł - przy spółce akcyjnej (S.A.),
  • 50 000 zł - gdy mamy do czynienia ze spółką akcyjno-komandytową (S.K.A.),
  • 1 zł - przy prostej spółce akcyjnej (PSA).

Podano minimalne wartości, co oznacza, że wartość kapitału zakładowego może zostać podwyższona.

Jeżeli działalność ma miejscu w kilku krajach należących do Unii Europejskiej, wysokość kapitału zakładowego w związku z rejestracją spółki przedstawia się następująco:
  • 30 000 euro - spółdzielnia europejska.
  • 120 000 euro - spółka europejska. 

Kapitał zakładowy tworzy gotówka oraz inne wartości, do których można zaliczyć nieruchomości i wierzytelności.

Bardzo istotne dla wspólników jest zachowanie kapitału zakładowego na takim samym poziomie jak w dniu założenia albo wyższym. Jeżeli widnieje strata wyższa od sumy kapitału zapasowego, rezerw i połowy kapitału zakładowego zarządowi pozostaje zwołanie zgromadzenia wspólników i podjęcia kluczowych decyzji, które mają na celu pokrycie kapitału zakładowego.

Wzrost minimalnego kapitału zakładowego – czy warto?

Wzrost kapitału zakładowego to dobre rozwiązanie. Jest ważny z punktu widzenia kontrahentów i instytucji finansowych, ma wpływ na zdolność kredytowych i ułatwia rozwój firmy.

Wady podniesienia kapitału zakładowego spółki to konieczność uregulowania podatku PCC od zwiększenia kapitału zakładowego spółki w ramach czynności cywilno-prawnych. PCC to 0,5% od podstawy opodatkowania, zgodnej z wartością, o jaką zwiększono kapitał zakładowy. Podatek jest rozliczany w terminie 14 dni, liczonych od dnia podjęcia uchwały. Wśród wad można wymienić także dodatkowe koszty, czyli taksę notarialną, doradztwo, modyfikację materiałów reklamowych i inne.

Zobowiązania wspólników również rosną w przypadku wzrostu kapitału zakładowego, a do tego konieczne jest dopełnienie formalności prawnych. Jeżeli podstawą wzrostu kapitału zakładowego jest emisja nowych udziałów albo akcji, może przyczynić się to do modyfikacji struktury własnościowej spółki, co jest z kolei czynnikiem ryzyka.

Jeżeli wartość kapitału przekroczy 500 000 zł, a wspólników jest więcej niż 25, wymagane jest powołanie rady nadzorczej.

Aby podwyższyć kapitał zakładowy, konieczne jest uzyskanie większości głosów wspólników w spółce z o.o. oraz na mocy uchwalonego walnego zgromadzenia w spółce akcyjnej.

Obniżenie kapitału zakładowego

Obniżenie kapitału zakładowego ma miejsce w kilku przypadkach:
  • kapitał wyznaczony przez wspólników w umowie spółki jest zbyt wysoki w stosunku do prowadzonej przez spółkę działalności; w prezentowanej sytuacji może dojść do obniżenia kapitału zakładowego i wykonanie wypłat z uzyskanych środków po obniżeniu albo opcjonalnie stworzyć z tych środków kapitał zapasowy, albo rezerwowy spółki,
  • pojawia się obowiązek dopasowania wielkości kapitału zakładowego do rzeczywistej wartości wniesionych wkładów niepieniężnych; w praktyce odbywa się to przede wszystkim, kiedy wartość aportu była zbyt wysoka i na skutek tego niepełny kapitał został pokryty. Jeżeli w spółce powstają straty, zrównoważony zostaje bilans,
  • odbywa się reorganizacja struktury kapitałowej albo zmianie podlega skład wspólników,
  • w spółce występują straty, których nie można sfinansować z innych źródeł (co w praktyce oznacza, chociażby kapitał rezerwowy). Wspólnicy podejmują decyzję o obniżeniu kapitału zakładowego, żeby bilans został wyrównany,
  • pomniejszenie kosztów, które są połączone z działalnością spółki,
  • w spółce występuje nadmiar środków, które nie są wymagane do kontynuowania finansowania działalności, wspólnicy mają prawo podjąć decyzję o obniżeniu kapitału zakładowego i wypłacie części środków.
Podczas obniżania kapitału należy cały czas pamiętać o minimum wyznaczonym przez ustawodawcę.

Spółka z o.o. a kapitał zakładowy

Dla spółki z o.o. minimalna kwota kapitału zakładowego wynosi 5000 zł, która może zostać podzielona z jednym udziałem o wartości co najmniej 50 zł. Kapitał zakładowy wykazuje funkcję zabezpieczającą, pozwala uniknąć niewypłacalności. Wniesiony kapitał zakładowy pozwala spółce korzystać z niego w dowolny sposób.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na art. 116 § 2 Ordynacji podatkowej, członkowie zarządu biorą na siebie odpowiedzialność za zaległości podatkowe, które powstały w czasie pełnienia przez nich obowiązków oraz z tytułu zobowiązań, których termin płatności upływał w tym czasie.

Kapitał zakładowy w spółce akcyjnej

Kapitał zakładowy spółki akcyjnej stanowi zabezpieczenie dla wierzycieli, wspiera w finansowaniu działalności firmy, ma wpływ na renomę firmy i ułatwia podział własności.

Kapitał zakładowy w spółce komandytowo-akcyjnej

Wkłady wprowadzone przez wszystkich wspólników (akcjonariuszy i komplementariuszy) stanowią majątek spółki. Nie ma przeciwwskazań, aby stworzyć inne fundusze, do których zalicza się, chociażby kapitał rezerwowy i zapasowy. Majątek spółki komandytowo-akcyjnej wyznacza zakres jej odpowiedzialności za zobowiązania.

Wniesienie wkładów na kapitał zakładowy przez komplementariusza nie warunkuje nieograniczonej odpowiedzialności za zobowiązania spółki.

Wartość przedmiotów wniesionych do kapitału zakładowego spółki komandytowej przez akcjonariuszy i komplementariuszy jest weryfikowana przez biegłego rewidenta, z zastrzeżeniem, że ich wartość została już wiarygodnie ustalona, chociażby w sprawozdaniu finansowym.

Podsumowanie

Kapitał zakładowy stanowi stały element spółek i ma bezpośredni wpływ na ich stabilność finansową, odgrywa ważną rolę w wiarygodności w stosunku do partnerów i warunkuje podział własności pomiędzy wspólnikami. Kapitał zakładowy ma bezpośredni wpływ na rozwój i zdolności kredytowej spółki.


Data publikacji: 2024-07-23, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU