Czy można zwolnić pracownika będącego na bezpłatnym urlopie?

Ustawodawca wskazuje konkretne sytuacje, kiedy pracownik ma prawo skorzystać z urlopu bezpłatnego. Czy w tym czasie może świadczyć usługi dla innego pracodawcy i przede wszystkim, czy można go w tym czasie zwolnić? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajduje się w dzisiejszej publikacji.

Kiedy pracownik otrzymuje urlop bezpłatny?

Przepisy Kodeksu pracy wskazują, że pracownik może skorzystać z urlopu bezpłatnego. Warunkiem jest dostarczenie pracodawcy pisemnego wniosku, który zostaje przez niego rozpatrzony. Trzeba zaznaczyć, że nie jest nim związany. Co to oznacza? Pracodawca sam decyduje, czy wyrazi zgodę na urlop bezpłatny, czy odmówi.

Okres, kiedy pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym, nie jest wliczany do okresu pracy warunkującego uprawnienia pracownicze.

Jeżeli pracownik przebywa na urlopie bezpłatnym, na liście obecności zaznacza się nieobecność usprawiedliwioną.

Pracodawca nie musi zostać poinformowany, w jakim celu pracownik zdecydował się na urlop bezpłatny, nie może też dążyć do uzyskania informacji na ten temat. Nie ma też przeciwwskazań, żeby w tym czasie pracownik świadczył pracę u innego pracodawcy w terminie wyznaczonym w porozumieniu. Porozumienie zawierają pracodawcy.

PRZYKŁAD 1
Pan Adam zajmuje się obsługą linii produkcyjnych używanych do produkcji słodyczy. Jego pracodawcą jest międzynarodowa firma z siedzibą w Polsce Cookies Sp. z o.o., która rozpoczęła współpracę z innym przedsiębiorstwem nazywanym Czekolada Sp. z o.o. Spółki podjęły decyzję, że pan Adam skorzysta z urlopu bezpłatnego w spółce Cookies, aby pracować w spółce Czekolada.

Zwolnienie pracownika na urlopie bezpłatnym

Art. 41 kp wskazuje, że pracodawca nie ma prawa wypowiedzieć umowy o pracę, gdy pracownik przebywa na urlopie albo innej usprawiedliwionej nieobecności w pracy, pod warunkiem że nie minął okres dający prawo do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Zgodnie z przepisami pracownik nie może zostać zwolniony w trakcie urlopu bezpłatnego, który jest klasyfikowany jako usprawiedliwiona nieobecność w pracy. Okres upoważniający pracodawcę do wypowiedzenia umowy o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia w przypadku urlopu wynosi jeden miesiąc.

PRZYKŁAD 2
Pani Anna zdecydowała się na skorzystanie z dwumiesięcznego urlopu bezpłatnego w celu podróżowania po Ameryce. Pracodawca wyraził zgodę. Miesiąc i dwa dni od rozpoczęcia urlopu przez pracownicę, pracodawca pilnie potrzebował ją z powrotem, a mając świadomość, że nie będzie jej przez następny miesiąc, rozwiązał umowę o pracę bez zachowania okresu wypowiedzenia i zatrudnił na jej stanowisko nowego pracownika. Takie działanie jest w pełni zgodne z przepisami prawa, gdyż pracodawca ma prawo rozwiązać stosunek pracy, jeżeli usprawiedliwiona nieobecność w pracy przekracza jeden miesiąc.

Jeżeli pracodawca ogłosi upadłość albo dojdzie do likwidacji firmy, pracodawca nie ma obowiązku przestrzegania przepisów o ochronie pracowników przed wypowiedzeniem, albo rozwiązaniem umowy o pracę. Oznacza to, że w przypadku ogłoszenia upadłości albo likwidacji umowa o pracę może zostać rozwiązana z pracownikiem, który przebywa na urlopie bezpłatnym bez względu na czas trwania urlopu.

Pracownik pozostający na urlopie bezpłatnym może zostać zwolniony również ze swojej winy. Mowa o sytuacji, kiedy wykazał się brakiem lokalności, szkalował pracodawcę albo dopuścił się innego rażącego naruszenia obowiązków pracowniczych.

Czy pracownik na urlopie bezpłatnym może zostać oddelegowany do pracy?

Art. 174 § 3 kp wskazuje, że pracownik, który otrzymał urlop bezpłatny na ponad 3 miesiące, może otrzymać odwołanie z urlopu, ale tylko w przypadku wystąpienia istotnych przesłanek.

PRZYKŁAD 3
Pan Łukasz pracuje w restauracji na stanowisku szefa kuchni. W sezonie zimowym zdecydował się pojechać do Grecji, aby uzyskać dodatkowe umiejętności, a następnie wykorzystać je w restauracji w Polsce. Pracodawca zgodził się na udzielenie mu 4-miesięcznego urlopu bezpłatnego. Kiedy minęły 2 miesiące, jeden z kucharzy w restauracji zwolnił się, co sprawiło, że właściciel lokalu musiał odwołać pana Łukasza z urlopu.

Jeżeli urlop zostanie odwołany przez pracodawcę, pracownik ma obowiązek wrócić i wykonywać taki rodzaj pracy, jak wyznaczono w umowie o pracę. Z kolei pracodawca ma obowiązek dopuścić go do niej. Jeżeli pracownik nie wykona poleceń pracodawcy, musi liczyć się z sankcjami, czyli upomnieniem, naganą, a w najpoważniejszym przypadku rozwiązaniem umowy o pracę bez wypowiedzenia (zgodnie z art. 52 kp).

Zwolnienie pracownika na urlopie bezpłatnym a skierowanie do pracy

Kiedy pracownik zostanie odwołany z urlopu bezpłatnego, przestaje on obowiązywać, zaczyna świadczyć pracę, czyli otrzymuje wynagrodzenie i może korzystać ze wszystkim przysługujących mu świadczeń. W tym czasie można także rozwiązać umowę o pracę, gdyż zatrudniona osoba nie przebywa dłużej na urlopie. Pracuje tak jak inni pracownicy, czyli ma takie same prawa i obowiązki.

Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że to głównie pracodawca decyduje, jak długi będzie urlop bezpłatny pracownika. Może wynosić kilka dni, ale równie dobrze kilka miesięcy. Zgodnie z przepisami nie ma przeciwwskazań, żeby pracownik został odwołany z urlopu bezpłatnego, ale jest to uwarunkowane potrzebami firmy i aktualną sytuacją pracodawcy.

Data publikacji: 2023-05-25, autor: FakturaXL