Podatek VAT od umowy sponsoringu

Jedną z tzw. umów nienazwanych są umowy sponsoringu. Obecnie przedsiębiorcy coraz częściej wykorzystują je w marketingu. Jak wygląda kwestia opodatkowania sponsoringu, podatkiem VAT?

Sponsoring, a darowizna

Sponsoring jako pojęcie nie występuje w przepisach prawa. Jest odpłatnym przysporzeniem majątkowym, które wyraża się w pieniądzach, rzeczach lub usługach dokonywanych przez określonego przedsiębiorcę będącego sponsorem na rzecz wybranej osoby fizycznej, organizacji, instytucji lub innej struktury prawnej (sponsorowany) w celu wykonania przez nią czynności wykazanych w umowie sponsoringu, a które mają utrwalić lub zwiększyć popularność sponsora. Sponsoring jest formą promocji i reklamy. Jego zadaniem jest pozytywne kształtowanie wizerunku przy wykorzystaniu popularności jaką posiada sponsorowany. a także zwiększenie zysków lub utrzymanie ich na dotychczasowym poziomie. Sponsoring oznacza współpracę, w której obie strony odnoszą określone korzyści. 

Darowizna określona została w art. 888 Kodeksu cywilnego. 

1. Przez umowę darowizny darczyńca zobowiązuje się do bezpłatnego świadczenia na rzecz obdarowanego kosztem swego majątku.

Zgodnie z powyższym przez darowiznę należy rozumieć przekazanie pieniędzy lub rzeczy należących do darczyńcy, innej osobie bez żądania zapłaty w pieniądzu, czy w towarze lub świadczonej usłudze. 

Umowa sponsoringu – podstawowe informacje

Umowa sponsoringu (sponsoring) jest pewnego rodzaju umową partnerską, której podstawę stanowi popularność sponsorowanego, który ma za zadanie dotrzeć do jak największej liczby odbiorców. Na podstawie umowy, sponsor przekazuje sponsorowanemu świadczenie lub rzecz, a w zamian sponsorowany zobowiązuje się do prowadzenia określonych działań promocyjnych, marketingowych, a także reklamowych wykonywanych na rzecz sponsora. Przede wszystkim chodzi tu o reklamę i promocję firmy i jej marki oraz oferowanych w prowadzonej działalności gospodarczej, produktów i usług.

W ramach zawartej umowy sponsoringu mogą zostać przekazane pieniądze, rzeczy lub usługi, co oznacza, że występuje świadczenie: 

• pieniężne – świadczenie usługi w zamian za pieniądze
• barterowe – świadczenie w zamian za towary lub usługi. 

Często sponsoring porównywany jest do darowizny. Jednak są to dwa różne pojęcia. Sponsoring od darowizny odróżnia fakt, że przy sponsoringu występuje wzajemność świadczeń pomiędzy sponsorem, a sponsorowanym. Zawarta umowa sponsoringu jest umową dwustronnie zobowiązującą strony, co oznacza, że zarówno sponsor, jak i sponsorowany osiągają korzyści z tytułu zawartej umowy. Umowa musi być sporządzona w taki sposób, aby zabezpieczała interesy obu stron, dlatego należy w niej dokładnie określić czynności jakie ma wykonywać sponsorowany w zamian za określone świadczenia lub rzeczy przekazane przez sponsora. Umowy sponsoringu zawierane są na podstawie ogólnej zasady swobody umów. 

Sponsoring, a podatek VAT

Umowy sponsoringu nie zostały objęte uregulowaniami prawnymi, ani podatkowymi, dlatego w stosunku do nich stosowane są ogólne zasady opodatkowania podatkiem VAT.

Art. 5 ustawy o VAT wskazuje, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega:

• odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju
• eksport towarów
• import towarów na terytorium kraju
• wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju
• wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Wynika z tego, że podatkiem VAT głównie objęta jest odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Dostawą towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT jest przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast przez świadczenie usług należy rozumieć każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, która nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT. Wskazuje na to art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. 

Środki pieniężne otrzymane od sponsora na wykonywanie czynności na jego rzecz są dla sponsorowanego wynagrodzeniem za odpłatne świadczenie usług, które podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. W przypadku kiedy w ramach umowy sponsoringu sponsor przekazuje na ręce sponsorowanego określone towary mówimy o dostawie towarów opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Taka dostawa towarów ma charakter odpłatny. Sponsorowany świadczy na rzecz sponsorowanego określoną usługę ekwiwalentu, która została określona w umowie. Sponsor i sponsorowany mają obowiązek udokumentować transakcję w ramach, której zostały przekazane towary i usługi przez wystawienie faktury VAT. Powinni też wykazać podatek VAT należny, o ile są czynnymi podatnikami VAT. W sytuacji kiedy umowa sponsoringu opiera się na świadczeniu usług przez sponsorowanego na rzecz sponsora w zamian za przekazane wynagrodzenie, to usługi świadczone są przez sponsorowanego, który jako czynny podatnik VAT powinien wystawić fakturę VAT z tytułu świadczenia usługi reklamowej. 

Odliczanie VAT przez sponsora przy opodatkowaniu sponsoringu

Art. 86 ust. 1 ustawy o VAT zawiera podstawowe zasady wskazujące na możliwość odliczania podatku naliczonego. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje czynnemu podatnikowi VAT w zakresie w jakim towary i usługi wykorzystywane są w działalności gospodarczej. 

W sponsoringu sponsorowany świadczy na rzecz sponsora usługę reklamową, która to usługa nabyta przez sponsora wykorzystywana jest przez czynnego podatnika VAT do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli takich, które pozwalają określić podatek VAT należny. W takiej sytuacji sponsor ma prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Jeżeli usługa reklamy będzie wykorzystywana do wykonywania czynności zwolnionych z podatku VAT oraz niepodlegających jemu, to prawo do odliczenia VAT nie przysługuje. Oznacza to, że jeżeli sponsorowany nie jest czynnym podatnikiem VAT, to nie może on być wystawcą faktury VAT za usługi reklamowe, a sponsor nie otrzyma podatku naliczonego. W tej sprawie została wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, interpretacja indywidualna z dnia 5 sierpnia 2020 roku, sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.294.2020.2.JS, która dotyczy ustalenia prawa do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych w ramach umowy sponsoringu. 

O wydanie interpretacji wnioskowała firma handlowa, czynny podatnik VAT. Firma w ramach promocji swojej marki i działalności marketingowej zawierała umowy sponsoringu, głównie ze znanymi i rozpoznawalnymi osobami lub klubami sportowymi. Wnioskodawca zapytał się, czy przysługuje mu prawo do odliczenia VAT naliczonego jaki wynika z faktur wystawionych na podstawie umowy sponsoringu. 

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego na fakturze wystawionej z tytułu świadczonej usługi reklamowej i napisał:

W opisie sprawy Wnioskodawca wskazał jednoznacznie, że nabywane przez Spółkę usługi sponsoringu służą czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT. Ponoszone przez Wnioskodawcę wydatki na promocję mają przyczyniać się m.in. do rozpowszechniania informacji na temat Spółki oraz świadczonych przez nią usług, kreowania i umacniania jej pozytywnego wizerunku, a także promowania marki. Realizacja tych celów może mieć bowiem wpływ na wzrost sprzedaży oferowanych przez Spółkę towarów i w konsekwencji uzyskiwanych przez nią przychodów.
Mając zatem na uwadze powołane przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że w okolicznościach niniejszej sprawy spełnione są przesłanki uprawniające Spółkę do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabywane usługi sponsoringowe, ponieważ – jak wynika z treści wniosku – Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT, a nabywane usługi mają związek z czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem VAT. Powyższe prawo przysługuje Zainteresowanemu pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wynikających z art. 88 ustawy.
Tym samym, stosownie do art. 86 ust. 1 ustawy, Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawionych na podstawie umowy sponsoringu, wystawionych przez Sponsorowanego na podstawie umowy sponsoringu.

Opodatkowanie sponsoringu podatkiem VAT – bez świadczenia wzajemnego

Cechą charakterystyczną umowy sponsoringu jest wzajemność świadczeń pomiędzy sponsorowanym, a sponsorem. Jeżeli sponsor nie otrzyma świadczenia wzajemnego od sponsorowanego podmiotu, to wydatki, które poniósł mają charakter darowizny, ponieważ przysporzenie dotyczy tylko jednej strony, którą jest obdarowany. Darowizna nie jest wynagrodzeniem z tytułu dostawy towarów, czy świadczenia usług, a więc nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. 
Taka interpretacja została potwierdzona przez organy podatkowe. Dyrektor Izby Skarbowej z Poznania w interpretacji indywidualnej z dnia 20 grudnia 2016 roku, sygn. 3063-ILPP1-2.4512.155.2016.2.MR wskazał w uzasadnieniu, że:  

w sytuacji, gdy obdarowywany (Wnioskodawca) nie będzie zobowiązany do jakiegokolwiek świadczenia wzajemnego na rzecz darczyńcy (Sponsora) i Wnioskodawca nie otrzyma jakiegokolwiek wynagrodzenia za wykonywane czynności – nie będzie to czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem w tym przypadku nie dojdzie do odpłatnej dostawy towarów, jak i odpłatnego świadczenia usług. Zatem nie występuje tutaj czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem VAT, wymieniona w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Tym samym darowizny otrzymane przez Wnioskodawcę nie będą stanowić wynagrodzenia z tytułu dostawy towarów, ani też świadczenia usług, wobec czego nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Data publikacji: 2022-05-12, autor: FakturaXL