Zatrudnienie – co to jest?
Zatrudnienie polega na wykonywaniu pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego albo umowy o pracę nakładczą. Aby mówić o zatrudnieniu, wymagana jest pisemna umowa o pracę. Stronami w zatrudnieniu jest pracownik oraz pracodawca.
Inna praca zarobkowa to wykonywanie pracy albo świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych, co oznacza umowy zlecenia, umowy o dzieło, umowy agencyjne, umowy o pomocy przy zbiorach, zgodnie z przepisami o ubezpieczeniu społecznym rolników.Praca legalna a praca nielegalna
Przepisy Kodeksu pracy i ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy dostarczają szczegółowych informacji z zakresu legalności zatrudnienia. Można znaleźć tam opis sytuacji, kiedy niedopełnienie konkretnych obowiązków jest adekwatne do zakwalifikowania pracy jako nielegalnej, czy to przez Państwową Inspekcję Pracy, czy też sąd pracy.
Nielegalna praca lub zatrudnienie występuje w następujących sytuacjach:- zatrudnienie przez pracodawcę osoby, jeżeli nie potwierdzi na piśmie w wyznaczonym terminie rodzaju podpisanej umowy, a także jej warunków,
- niezgłoszenie osoby zatrudnionej albo wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczeń społecznych,
- podjęcia przez osobę bezrobotną zatrudnienia, innej pracy zarobkowej albo działalności bez przekazania odpowiedniej informacji do powiatowego urzędu pracy.
Jak przygotować umowę o pracę?
Pierwsza zasada informuje, że umowa o pracę musi zostać przygotowana na piśmie w wyznaczonym terminie – dokument musi zawierać rodzaj umowy i warunki zatrudnienia.
Od pracodawcy wymaga się zgłoszenia osoby zatrudnionej albo wykonującej inną pracę zarobkową do ubezpieczeń społecznych.
Kodeks pracy obliguje pracodawcę do potwierdzenia na piśmie ustaleń związanych z umową, rodzajem i jej warunkami – zanim zainteresowana osoba rozpocznie pracę. Jeżeli te formalności nie zostaną dopełnione, jest to adekwatne do wykroczenia przeciwko prawom pracownika, co może wiązać się z koniecznością uregulowania kary grzywny przez pracodawcę o wartości od 1 tys. do maksymalnie 30 tys. zł.Umowa cywilnoprawna – jak zatrudniać pracownika?
Każda podpisana umowa powierzenia pracy wiąże się z pewnymi ograniczeniami. Zgodnie z Kodeksem pracy, gdy pracownik wykonuje pracę pod kierownictwem pracodawcy, w odgórnie wyznaczonym miejscu i czasie strony mają obowiązek zawrzeć umowę o pracę. Umowy cywilnoprawne są niedozwolone.
Umowa o pracę jest dedykowana następującym osobom:- pracownik przychodzi do pracy każdego dnia (opcjonalnie w wybranych dniach, jeżeli podjął zatrudnienie na część etatu),
- zadaniem pracodawcy jest wyznaczenie godzin pracy pracownika (może tego dokonać w grafiku albo harmonogramie pracy),
- obowiązkiem pracownika jest osobiste świadczenie pracy (zabrania się przekazywania pracy osobie w zastępstwie),
- pracodawca lub przełożony odpowiada za wydawanie poleceń, a do tego nadzoruje pracę zatrudnionej osoby.
Jeżeli zatrudnienie jest zgodne z definicją stosunku pracy, a umowa została nazwana inaczej, mimo wszystko mamy do czynienia z umową o pracę. Zabrania się zastępowania umowy o pracę umową cywilnoprawną ze względu na korzystniejsze warunki zatrudnienia dla pracodawcy.
Jeżeli strony zawrą umowę cywilnoprawną, a powinna zostać podpisana umowa o pracę, jest to działanie przeciwko prawom pracownika i co za tym idzie – można spodziewać się nałożenia kary grzywny od 1 tys. do nawet 30 tys. zł.
Gdy rodzaj podpisanej umowy budzi wątpliwości pracownika, nie ma przeciwwskazań, aby złożył pozew do sądu pracy, gdzie organ sprawiedliwości wyznacza stosunek pracy, jaki występuje między stronami. Pozew może złożyć także Państwowa Inspekcja Pracy (w imieniu pracownika).Obowiązek regulowania ubezpieczenia społecznego w ZUS przez pracodawcę
Obowiązek ubezpieczenia społecznego w ZUS jest dla osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia oraz umowy o świadczenie usług, oraz dla osób zatrudnionych na podstawie umowy agencyjnej. Za zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych odpowiada płatnik składek i musi tego dokonać w terminie 7 dni, liczonych od momentu powstania obowiązku ubezpieczenia.
Data powstania obowiązku ubezpieczenia jest taka sama jak data nawiązania stosunku pracy (rozpoczęcia pracy) – art. 26 Kodeksu pracy. Zasady są takie same w przypadku zawarcia umowy cywilnoprawnej, jak i umowy o pracę.
Jeżeli formalności związane ze zgłoszeniem pracownika do ubezpieczeń społecznych nie zostaną dopełnione, a następnie dojdzie do nieregulowania składek na ubezpieczenie społeczne w wyznaczonym terminem, mamy do czynienia z wykroczeniem, za które można spodziewać się nałożenia na pracodawcę kary grzywny do maksymalnie 5 tys. zł.Obowiązek informacyjny wobec urzędu pracy o podjęciu zatrudnienia przez bezrobotnego
Jednym z obowiązków bezrobotnego jest przekazanie do urzędu pracy w terminie 7 dni informacji o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej albo dostarczeniu wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, a także o wystąpieniu innych okoliczności, które przyczyniają się do utraty statusu bezrobotnego lub utraty prawa do zasiłku.
Jeżeli bezrobotny nie przekaże informacji do urzędu pracy o podjęciu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej albo rozpoczęciu własnej działalności gospodarczej może spodziewać się nałożenia kary w wymiarze do 5 tys. zł. Jedynym wyjątkiem, kiedy na sprawcę nie zostaje nałożona kara to sytuacja, kiedy przed dniem rozpoczęcia kontroli w podmiocie kontrolowanym obowiązek zawiadomienia PUP został już wykonany (dotyczy nawet przypadków, kiedy zawiadomienie odbyło się po zakończeniu terminu 7 dni).
Data publikacji: 2024-05-23, autor: FakturaXL
