Rozwój przedsiębiorstwa, większa ilość zleceń, nowe technologie i zadania wiążą się z koniecznością zatrudnienia kolejnych pracowników. Nowe osoby mogą zostać zatrudnione na podstawie umowy o pracę, umowy o dzieło albo zlecenie. Czym się różnią i jakie kryteria powinien uwzględnić pracodawca? Odpowiadamy. zatrudnienie na umowe o prace o dzieło czy zlecenie

Jak rekrutować pracowników?

Narzędzi używanych do rekrutacji nowych pracowników jest wiele. Jednym z nich jest elektroniczna Centralna Baza Ofert Pracy. Jak sama nazwa wskazuje, baza służy przedsiębiorcom do umieszczania ogłoszeń dotyczących zatrudnienia nowych osób. Jedną z funkcji bazy jest dostęp do wyszukiwarki pracowników, dzięki czemu można szybciej skontaktować się z urzędem, który ma zarejestrowaną osobę o właściwym profilu.

W Centralnej Bazie Ofert Pracy można także przekazać do PUP ofertę pracy oraz ofertę stażu dla bezrobotnych.

Warto rozważyć także skorzystanie ze wsparcia, jakie zapewnia agencja pracy tymczasowej – to rozwiązanie dedykowane dla osób zatrudnianych na krótki czas.

Na jakiej podstawie zatrudnić pracownika?

Wykonywanie pracy zarobkowej może mieć miejsce w ramach:
  • umowy o pracę – na okres próbny, na czas określony albo nieokreślony,
  • pracy tymczasowej.
Wykonywanie pracy zarobkowej z uwzględnieniem rodzaju zadań albo sposobu ich wykonywania może mieć miejsce w ramach:
  • umowy zlecenie,
  • umowy o świadczenie usług,
  • umowy o dzieło.
Bardzo istotne jest, aby pracodawca dopasował podstawę zatrudnienia do charakteru pracy i zweryfikował, jakie będzie ponosił koszty zatrudnienia. Wybrana umowa warunkuje obowiązki i uprawnienia zatrudnionej osoby.

Pracownik – kto to?

Aby określić zatrudnioną osobę jako pracownika, konieczne jest podpisanie umowy o pracę. W przypadku umowy zlecenia jest to zleceniobiorca, a dla umowy o dzieło, jest to wykonawca dzieła (przyjmujący zamówienie). Umowy cywilnoprawne nie służą do uniknięcia wyższych kosztów zatrudnienia przez pracodawcę, gdyż charakter wykonywanej pracy musi na to pozwalać. Gdy świadczona praca jest charakterystyczna dla umowy o pracę, pracodawca nie może podpisać innej umowy.

PRZYKŁAD 1
Pan Janusz pracuje w zakładzie produkcyjny, gdzie swoje obowiązki świadczy osobiście, w wyznaczonych przez pracodawcę dniach i godzinach. Pan Janusz pracuje zgodnie z zasadami porządku pracy, czyli potwierdzania obecności, zgłaszania spóźnień oraz nieobecności. Przysługuje mu stałe, miesięczne wynagrodzenie.
Zgodnie z przepisami, zawarł z pracodawcą umowę o pracę.

PRZYKŁAD 2
Pani Anna zajmuje się usługami porządkowymi, czyli sprząta. Pracuje w różnych godzinach, czasem powierzone zadania przekazuje swojej siostrze. Nie ma osoby, która kontroluje jej pracę czy wydaje polecenia. Pani Anna samodzielnie nabywa potrzebne do pracy środki. Z kolei jej wynagrodzenie jest uwarunkowane liczbą prac porządkowych, które odbyły się w danym okresie.
Niniejsze warunki wskazują, że pani Anna zawarła umowę zlecenie.

PRZYKŁAD 3
Pan Łukasz jest tłumaczem. Wraz z rozwojem swojego warsztatu, otrzymuje coraz ciekawsze propozycje – jedną z nich jest przetłumaczenie książki. Za tłumaczenie otrzyma wynagrodzenie wyznaczone w konkretnej kwocie.
Przyjęcie zlecenia było równoznaczne z zawarciem umowy o dzieło.

Jak rozróżnić umowy, które zawiera pracodawca z pracownikiem?

Umowa o pracę:
  • umowa starannego działania – pracownik wykonuje powierzone obowiązki,
  • pracownik wykonuje powtarzalne czynności,
  • pracownik jest zobligowany wykonywać pracę osobiście (brak zastępstwa),
  • zapewnione minimalne wynagrodzenie,
  • kierownictwo podejmuje decyzję o miejscu oraz godzinach pracy, a do tego wyznacza zakres zadań i ma możliwość wydawać polecenia zatrudnionej osobie,
  • pracodawca oraz pracownik regulują składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, chorobowe, wypadkowe i zdrowotne.
Umowa zlecenia:
  • umowa starannego działania,
  • wykonywanie powtarzalnych czynności albo czynności, które odbywają się w sposób ciągły bądź zespołowy (sposób zazwyczaj jest określony odgórnie),
  • umowa przewiduje wykonywanie pracy przez zastępcę,
  • zapewnienie minimalnej stawki godzinowej,
  • ograniczone podporządkowanie,
  • praca odbywa się w dowolnych godzinach,
  • miejsce pracy nie jest narzucone,
  • brak składki na ubezpieczenie emerytalne, rentowe, wypadkowe i zdrowotne – opłaca je zleceniodawca, gdy umowa zlecenia jest jedynym tytułem do ubezpieczeń społecznych.
Umowa o dzieło:
  • umowa rezultatu, efekt to rezultat, który jest zgodny z wymaganiami zamawiającego,
  • umowa nie ma zastosowania do powtarzalnych czynności,
  • jeżeli umowa zawiera stosowną informację, dzieło może zostać wykonane przez osobę trzecią,
  • nie wyznaczono minimalnej stawki godzinowej,
  • nie ma kierownictwa,
  • opłacanie składek nie jest obowiązkowe.

Czy umowa zlecenie może zastąpić pracę na etacie?

Strony podpisujące umowę decydują, jaki rodzaj umowy zostanie zawarty, pod warunkiem że jest ona zgodna z wykonywaną pracą. Umowa o pracę jest bardziej sformalizowana i wymaga regulowania dodatkowych opłat, jednocześnie gwarantując pracownikowi więcej praw.

Zgodnie z Kodeksem pracy, umowa o pracę nie może zostać zastąpiona umową cywilnoprawną w sytuacji, gdy warunki świadczonej pracy są zgodne ze stosunkiem pracy, a praca nie może zostać wykonana przez zastępstwo. Co więcej, miejsce i czas pracy zostały odgórnie wyznaczone, a umowa upoważnia pracodawcę do wydawania poleceń, a jeśli zajdzie taka konieczność nie ma przeciwwskazań do przekazania dodatkowej pracy, gdy zajdzie taka konieczność.

Państwowa Inspekcja Pracy ma możliwość weryfikacji, czy podpisana umowa jest zgodna z obowiązującymi przepisami prawa pracy (głównie stosunku pracy). Inspektorzy mogą wytoczyć powództwo o wyznaczenie istnienia stosunku pracy.

Umowa o dzieło a umowa zlecenia

Po zawarciu umowy o dzieło nie ma obowiązku regulowania składek na ubezpieczenie społeczne. Jednak nie można jej podpisywać tylko ze względu na korzyści po stronie pracodawcy, gdyż musi wystąpić zobowiązanie do wykonania dzieła, czyli uzyskania wyznaczonego indywidualnego rezultatu w formie materialnej albo niematerialnej.

Reasumując, przed podpisaniem umowy konieczna jest weryfikacja, czy przedmiot umowy jest zgodny z przepisami dotyczącymi umowy o dzieło. Należy mieć świadomość, że ZUS dokładnie weryfikuje, czy pracodawcy nie zawierają umowy o dzieło w celu uniknięcia kosztów. Jeśli stwierdzone zostaną nieprawidłowości, jest to równoznaczne z koniecznością opłacenia należności z tytułu składek.

Należności z tytułu składek ulegają przedawnieniu po upływie 5 lat, co jest liczone od dnia, kiedy są obowiązkowe.
Termin zapłaty przedstawia się następująco:
  • do 10 dnia następnego miesiąca — dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie za siebie
  • do 15 dnia następnego miesiąca — dla pracodawcy czy zleceniodawcy.


Data publikacji: 2024-05-11, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU