Zarówno przepisy krajowe jak i międzynarodowe określają zasady dotyczące czasu pracy kierowcy. Regulacje związane z czasem pracy kierowców są bardzo ważnym czynnikiem wiążącym się z bezpieczeństwem pracownika wykonującego czynności kierowcy oraz innych uczestników ruchu drogowego. Od 2022 roku obowiązują nowe przepisy związane z wypłatą wynagrodzenia kierowcy zatrudnionego przy przewozach międzynarodowych.
Ustawa o czasie pracy kierowców dotyczy osób (kierowców) zatrudnionych przez firmę na podstawie stosunku pracy, ale jednocześnie niebędących na etacie. Najczęściej takie osoby zatrudniane są do pracy w transporcie krajowym. Ustawa skierowana jest również w stronę kierowców wykonujących czynności kierowcy na podstawie samozatrudnienia oraz kierowców niezatrudnionych przez przedsiębiorcę, którzy osobiście wykonują przewozy drogowe na rzecz przedsiębiorcy zgodnie z art. 4 pkt 6a ustawy z dnia 6 września 2001 roku o transporcie drogowym (tekst jedn. Dz.U. z 2022 r., poz. 180).
Przepisy o czasie pracy kierowcy (2022/2023 rok) – jakie pojazdy nie podlegają przepisom?
Przepisy związane z czasem jazdy, obowiązkowymi przerwami oraz zasadami dotyczącymi odpoczynku nie obowiązują w stosunku do wszystkich przewozów. Wiąże się to z charakterem i celem przejazdu.
Przepisy czasu pracy nie dotyczą między innymi pojazdów takich, jak:
medyczne
wojskowe
specjalistyczne
wykonujące przewóz osób na trasach regularnych, jeśli poruszają się one do 50 km (np. autobusy)
nieprzekraczające dopuszczalnej masy całkowitej do 7,5 tony i wykorzystywane do niezarobkowego przewozu rzeczy.
Jakie czynności wlicza się do czasu pracy kierowcy?
Czas pracy kierowcy oprócz prowadzenia pojazdu obejmuje również inne czynności wymienione poniżej, jak:
związane ze spedycją
z codzienną obsługą pojazdu i przyczep
załadunki i rozładunki, a także pełnienie nadzoru nad załadunkiem i wyładunkiem przeprowadzanym przez osoby trzecie
zabezpieczenie towaru
pomoc oraz nadzór nad osobami wsiadającymi i wysiadającymi
czas, w którym kierowca jest w gotowości na stanowisku pracy, kiedy przykładowo czeka na wyjazd lub na załadunek bądź rozładunek towaru.
Do czasu pracy kierowcy nie wlicza się między innymi:
pracy kierowców zatrudnionych na podstawie zadaniowego systemu czasu pracy
pracy kierowców, którzy otrzymują ryczałt za godziny nadliczbowe i pracę nocną
czasu dyżuru, jeżeli podczas jego trwania kierowca nie wykonywał pracy
nieuzasadnionych postojów w czasie prowadzenia pojazdu
nieprzerwanego odpoczynku dobowego,
W przypadku kierowców zatrudnionych na podstawie zadaniowego systemu czasu pracy pracodawca ma obowiązek prowadzenia indywidualnych kart ewidencji nieobecności, urlopów oraz delegacji pracownika.
Sposób w jaki należy dokumentować czas pracy kierowcy
Dobrym rozwiązaniem, który pomaga planować czas pracy kierowcy i jednocześnie pozwala dokładnie śledzić jego jazdy są zapisy w tabelce stworzonej w tym celu, dzięki której dokładnie widać, kiedy kierowca odbywa zaplanowaną podróż, kiedy odpoczywa w nocy, a kiedy ma przerwy i nie prowadzi pojazdu.
Przewozy międzynarodowe – czas pracy kierowcy
Do końca stycznia 2022 roku kwestie dotyczące czasu pracy kierowców zatrudnionych do wykonywania przewozów międzynarodowych regulowane było rozporządzeniem nr 561/2006. Od 2 lutego 2022 roku obowiązuje nowe rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006. W zaktualizowanych przepisach w szczegółowy sposób zostały określone minimalne okresy przewidziane na odpoczynek oraz maksymalny czas przez jaki kierowca może prowadzić pojazd.
Czas pracy kierowcy w 2022 i w 2023 roku – wymiar tygodniowy
Zgodnie z przepisami tygodniowy czas pracy kierowcy nie może przekroczyć 56 godzin. Łącznie czas prowadzenia pojazdu w czasie dwóch kolejnych tygodni nie może być wyższy niż 90 godzin. Tydzień liczony jest od dnia jego rozpoczęcia, czyli od poniedziałku od godziny 00:00 do niedzieli do godziny 23:59. W sytuacji, kiedy kierowca w jednym tygodniu prowadzi pojazd w czasie 56 godzin, to w kolejnym tygodniu może przejechać jedynie 34 godziny. Limity dotyczą dwóch następujących po sobie tygodni.
PRZYKŁAD 1 Kierowca w pierwszym tygodniu prowadził samochód ciężarowy przez 56 godzin. W związku z tym w drugim tygodniu mógł spędzić za kierownicą jedynie 34 godziny, w trzecim tygodniu 40 godzin, a w czwartym 50 godzin. Ważne, aby nie przekroczył limitu 90 godzin przewidzianych w dwóch kolejnych tygodniach następujących po sobie. Jeżeli więc w pierwszych dwóch tygodniach wykorzystał 90 godzin, to w kolejnych dwóch ma prawo również spędzić za kółkiem 90 godzin.
Czas pracy kierowcy w 2022 i 2023 roku – wymiar dobowy
Przez dobę pracowniczą należy rozumieć okres 24 godzin trwających nieprzerwanie od momentu rozpoczęcia pracy przez kierowcę. Dzienny, dopuszczalny czas pracy przeznaczony na kierowanie pojazdem został określony na 9 godzin. Dopuszczalne jest przekroczenie wskazanego limitu do 10 godzin, ale nie częściej niż 2 razy w tygodniu.
Czas pracy kierowcy w 2022 i 2023 roku – wymiar nocny
W przypadku kierowców praca w porze nocnej zgodnie z art. 2 pkt 6a ustawy o czasie pracy kierowców może przypadać na 4 dowolne godziny pomiędzy północą, a godziną 7:00 rano. Konkretne godziny powinny być uzgodnione pomiędzy kierowcą, a pracodawcą. W świetle art. 21 ustawy, kierowca wykonujący pracę w porze nocnej nie może pracować dłużej niż 10 godzin pomiędzy dwoma kolejnymi okresami wypoczynku dziennego i tygodniowego czasu do odpoczynku. Powyższa zasada obowiązuje od 2 lutego 2022 roku. Zgodnie z poprzednimi regułami limit czasu pracy kierowcy w nocy ustalany był w oparciu o dobę 24-godzinną.
Czas pracy kierowcy – wydłużenie czasu dziennego do 15 godzin
Cała aktywność kierowcy może liczyć 15 godzin, które obejmują jazdę, inną pracę, jak przykładowo wyładunek czy czas, w którym kierowca pozostaje w dyspozycji. Regularny odpoczynek dobowy kierującego powinien wynosić 11 godzin. Czas ten może zostać skrócony do co najmniej 9 godzin, które wypadają pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynku. Możliwość skorzystania maksymalnie trzy razy. W związku z tym, jeżeli na cykl dobowy kierowcy (24 godziny) przypadnie 9 godzin odpoczynku dobowego, to czas 15 godzin, który pozostanie będzie przeznaczony na jazdę, inną pracę i dyspozycję. Będzie to tzw. „piętnastka”, czyli czas pracy kierowcy pomiędzy zakończeniem jednego odpoczynku, a rozpoczęciem kolejnego odpoczynku dobowego. W tej sytuacji czas przeznaczony na odpoczynek ulega skróceniu. Powyższe wydłużenie czasu pracy zgodne jest z art. 8 rozporządzenia nr 561/2006.
Czas wykonywania pracy – czas jazdy samochodem
Kierowca ma prawo przekroczyć 9 lub 10 godzin jazdy samochodem w ciągu dnia, jak i 56 godzin w okresie tygodniowym o jedną godzinę, jeżeli taki czas potrzebny mu jest na dotarcie do miejsca zamieszkania lub do centrum operacyjnego pracodawcy. Ważne, aby w całym okresie dwutygodniowym kierowca nie przekroczył limitu 90 godzin. Kierujący pojazdem musi zapisać przekroczenie godzinnego limitu, jeżeli jego tygodniowy lub regularny odpoczynek tygodniowy zostanie skrócony. Taka sytuacja wymaga udokumentowania wydrukiem pochodzącym z tachografu razem ze wskazaniem przyczyny.
Dodatkowo dzienny czas jazdy samochodem może zostać wydłużony o 2 godziny. Taka możliwość wymaga, aby kierowca skorzystał z tygodniowego, regularnego odpoczynku trwającego minimum 45 godzin (art. 12 rozporządzenia 561/2006). Wydłużenie czasu jazdy o jedną lub dwie godziny zobowiązuje pracodawcę do umożliwienia kierowcy odpoczynku w podobnym czasie. Pracownik powinien wykorzystać go jednorazowo przed końcem trzeciego tygodnia następującego po danym tygodniu. Omówione przekroczenia nie dotyczą kierowców jeżdżących w zespole przy tzw. podwójnej obsadzie.
Praca kierowców – przerwy dzienne
Kierowca ma prawo do przerwy w prowadzeniu samochodu. Postój trwający w sposób ciągły przez co najmniej 45 minut przysługuje po czterech i pół godziny kierowania pojazdem pod warunkiem, że prowadzący nie rozpoczyna okresu odpoczynku. Przerwa w tej wysokości może zostać zastąpiona pauzą co najmniej 15-sto minutową, po której kierowcy przysługuje co najmniej 30 minut drugiej przerwy.
PRZYKŁAD 2 Kierowca prowadzi samochód przez 2,5 godziny. Po tym czasie robi sobie 15 minut przerwy, a następnie przez kolejne 2 godziny prowadzi samochód, a później ponownie korzysta z przerwy trwającej 30 minut.
Czas jazdy kierowcy – przekroczenie czasu
Zgodnie z art. 12 rozporządzenie 561/2006 kierowca ma prawo odstąpić od:
dziennego, tygodniowego oraz łącznego czasu prowadzenia pojazdu
skorzystania z przerwy 45 minutowej ciągłej i dzielonej
dziennego oraz tygodniowego odpoczynku.
Kierowcy, któremu zdarzy się przekroczyć czas prowadzenia pojazdu ponad 4,5 godziny bez żadnej przerwy lub zdarzy mu się przekroczyć limit dzienny 9 godzin, to ma prawo w momencie przekroczenia czasu jazdy powołać się na wymieniony wyżej art. 12 rozporządzenia. Podobnego działania wymaga sytuacja, kiedy kierowca musi skrócić lub przerwać dzienny bądź tygodniowy odpoczynek. Przekroczenie nie może zagrażać bezpieczeństwu drogowemu i dodatkowo wymaga szczegółowego opisu w tzw. wykresówce.
Obsługa przewozowa w dwie osoby
Bardzo często, jeżeli kierowca ma do pokonania długą trasę, to przewoźnik dodatkowo wysyła w trasę dwóch pracowników. Dzięki temu pojazd prowadzony przez załogę może obejmować dłuższy okres jazdy na jednym odcinku. Czas pracy w zwiększonej obsadzie liczony jest zarówno dla załogi, jak i dla każdego z kierowców. Robocza zmiana załogi może trwać maksymalnie 30 godzin. Dla jednego kierowcy nie może to być więcej niż 24 godziny. Podczas takiej zmiany kierujący może prowadzić pojazd przez 9 godzin oraz musi mieć 9 godzin odpoczynku. Dwa razy w tygodniu dopuszczalne jest przedłużenie godzin pracy do 10 godzin. Pierwsza godzina jazdy w załodze nie wymaga obecności drugiego kierowcy. Czas, w którym drugi kierowca pełniący rolę asystenta pokonuje trasę na miejscu pasażera liczony jest jak czas jego dyżuru. W zmienionych przepisach znalazł się zapis o możliwości zaliczenia 45-minutowej przerwy w pojeździe kierowanym przez innego kierowcę. Kierujący podczas przerwy nie może angażować się w pomoc drugiemu prowadzącemu. Wszystkie czynności kierowcy muszą być zarejestrowane na tachografie. W urządzeniu znajdują się dwa miejsca na karty. Dzięki temu możliwa jest rejestracja jazdy jednego kierowcy i obecność drugiego. Karty zawsze muszą znajdować się na właściwym miejscu, dlatego nie można zapominać o ich zamianie.
Jak wygląda jazda na zmiany?
Dwóch kierowców wyjeżdża w trasę. Jeden z nich jedzie 4,5 godziny. Drugi w tym czasie odpoczywa będąc cały czas w dyspozycyjności. Po przejęciu obowiązków przez drugiego kierowcę pierwszy będzie pozostawał w dyspozycyjności. W czas ten wlicza się 45 minut przerwy po przejechaniu 4,5 godziny. Taka zamiana kierowców może być wykonana jeszcze dwa razy, a potem kierujący muszą mieć 9 godzin odpoczynku. Kierowców wykonujących jazdę zmienną obowiązują jeszcze inne zasady, jak np. taka, że jedna osoba ma prawo przebywać poza kabiną maksymalnie godzinę. Drugi kierowca może rozpocząć pracę w czasie nie późniejszym niż godzina po pierwszym, który prowadził pojazd. Dodatkowo każda zmiana kierowców wymaga zamiany kart i wpisu do tachografu.
Czym jest tachograf?
Tachograf jest urządzeniem mającym postać analogową lub cyfrową służącym do pomiaru prędkości jazdy oraz aktywności kierowcy będącego w podroży, jak jego jazda, inna praca, przerwy, postój, odpoczynki. Tachograf odnotowuje między innymi ilość przejechanych kilometrów, czas prowadzenia samochodu, okres dyżuru i inne. Głównym celem, dla którego zostały wprowadzone tachografy, to przede wszystkim dbałość o bezpieczeństwo na drodze, a także o warunki pracy kierowców. Urządzenia mają za zadanie pomóc kierowcom w rozliczaniu się z pracodawcą. Ich celem jest dążenie do zmniejszenia liczby tragicznych zdarzeń drogowych spowodowanych przez zmęczonych kierowców.
Dzienny odpoczynek kierowcy
Jak wskazuje rozporządzenie 561/2006 przez „odpoczynek” należy rozumieć nieprzerwany okres, w którym kierowca może w sposób swobodny dysponować swoim czasem.
W przepisach znajdują się także określenia związane z dziennymi i tygodniowymi przerwami w pracy, jak:
„regularny okres odpoczynku” – regularny dzienny okres odpoczynku
„skrócony okres odpoczynku” – skrócony dzienny okres odpoczynku.
Regularny okres odpoczynku odnosi się do przerw dziennych i oznacza nieprzerwany odpoczynek, który powinien trwać co najmniej 11 godzin. Istnieje możliwość skorzystania z tego rodzaju odpoczynku w dwóch częściach, gdzie pierwsza z tych części musi trwać nieprzerwanie przynajmniej 3 godziny, a druga przynajmniej 9 godzin.
Skrócony okres odpoczynku musi trwać nieprzerwanie bez możliwości podziału na dwa okresu przez co najmniej 9 godzin, ale nie może być dłuższy niż 11 godzin. Zgodnie z przepisami kierowca może mieć co najwyżej trzy skrócone dzienne okresy odpoczynku przypadające pomiędzy dwoma tygodniowymi okresami odpoczynku.
Odpoczynek kierowcy - tygodniowy
Przepisy wskazują, że regularny tygodniowy czas odpoczynku musi wynosić co najmniej 45 godzin. Z kolei skrócony tygodniowy odpoczynek może trwać krócej niż 45 godzin. Może zostać zmniejszony do 24 godzin. Okres odpoczynku w okresie tygodniowym powinien rozpocząć się nie później niż po zakończeniu sześciu okresów trwających 24 godziny licząc od końca poprzedniego tygodniowego okresu odpoczynku. Oznacza to, że kierowca okresy dzienne odpoczynku i skrócone tygodniowe będzie spędzał w samochodzie pod warunkiem, że w pojeździe znajduje się odpowiednie miejsce do spania dla każdego kierowcy oraz pojazd nie jest w ruchu.
Czym jest pakiet mobilności?
Wszelkie modyfikacje dotyczące czasu pracy kierowców i zasad przewozu wchodzące w życie wiążą się z tzw. pakietem mobilności oznaczającym zmianę unijnych aktów prawnych w różnych terminach. Przepisy zmieniane są po to, aby zapewnić kierowcom lepsze warunki pracy, płacy i odpoczynku. Celem ich wprowadzania jest zapobieganie nierównej konkurencji pomiędzy firmami zajmującymi się obsługą transportu drogowego. Przykładem jednej ze zmian, które zostały już wprowadzone jest możliwość przekroczenia dziennego i tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu nawet o dwie godziny w przypadku, kiedy kierowca odbywa jazdę do centrum operacyjnego pracodawcy lub do swojego miejsca zamieszkania w celu skorzystania z tygodniowego okresu odpoczynku. Do przekroczenia o maksymalnie dwie godziny może dojść również w przypadku wystąpienia wyjątkowych okoliczności, jak np. wtedy, kiedy na drodze doszło do wypadku, czy podczas jazdy, kiedy na trasie kierowca napotkał korek drogowy lub objazd. Część modyfikacji z pakietu mobilności zostało wprowadzonych już w lutym i w maju 2022 roku, a kolejne mają zacząć obowiązywać od sierpnia 2023 roku i lipca 2026 roku.
Pakiet mobilności obowiązujący od 2 lutego 2022 roku
Wprowadzonymi zmianami zostali objęci kierowcy i firmy przewozowe. Od 2 lutego 2022 roku:
kierowcy zatrudnieni na terenie Unii Europejskiej mają prawo do pełnego wynagrodzenia obliczanego stosownie do stawek jakie zostały przyjęte w kraju Wspólnoty
brak możliwości wliczania diet i ryczałtów za noclegi do płacy minimalnej. Wyjątkiem od tej reguły jest tranzyt, czyli przejazd przez terytorium danego kraju bez załadunku lub rozładunku, a także przejazd bilateralny, inaczej dwustronny, który oznacza, że podczas drogi do kraju lub z kraju siedziby odbywają się maksymalnie dwa dodatkowe załadunki lub rozładunki.
Zgodnie z nowymi przepisami kierowcy zatrudnieni w transporcie międzynarodowym będą musieli mieć wypłacone diety i ryczałty za noclegi, których absolutnie nie można doliczyć do wynagrodzenia zagranicznego. Taki kierowca zostaje uznany za pracownika delegowanego. Nie jest on osobą przebywającą w podróży służbowej zgodnie z art. 77 [5] par. 1 Kodeksu pracy. Podróż służbowa uznawana jest za coś co odstaje od normalnych czynności. Praca kierowcy i podróż jaką odbywa nie jest czymś nadzwyczajnym. Jest to czynność, którą wykonuje on normalnie w ramach swoich obowiązków zawodowych. Przed zmianą przepisów aż 75% wynagrodzenia kierowcy stanowiły diety i ryczałty stanowiące zwrot kosztów utrzymania, ponieważ kierowca z racji wykonywanych obowiązków służbowych kierowcy stale przebywał w podróży. Uważano, że za czas prowadzenia pojazdu kierowcy nie należy się wynagrodzenie za pracę. Dodatkowo diety i ryczałty nie były wliczane do podstawy wymiaru składek na ZUS oraz nie były opodatkowane. Tym samym kierowca prowadzący samochód ciężarowy nie był objęty świadczeniami zusowskimi, co w przypadku wystąpienia jakiegokolwiek zdarzenia losowego nie było dla niego korzystnym rozwiązaniem.
kierowca ma prawo do otrzymania dodatku wyrównawczego pomiędzy polskim wynagrodzeniem, a wynagrodzeniem średnim państwa przyjmującego (państwa, w którym wykonuje przewóz)
zmiana sposobu zgłaszania delegowania kierowców poprzez międzynarodowy system IMI (Internal Market Information System), czyli system wymiany informacji na rynku wewnętrznym. Takie same zasady stosowane są w przypadku przewozów kabotażowych i tzw. przerzutów
konieczność zatrzymywania się kierowcy samochodu ciężarowego na granicy kraju, do którego wjeżdża celem wprowadzenia do tachografu symbolu państwa europejskiego.
Pakiet mobilności obowiązujący od 21 lutego 2022 roku
pakiet wspomagający kontrolę unijnego rynku transportowego polegający na tym, że przewoźnicy mają obowiązek sprowadzenia swoich pojazdów do bazy firmy przynajmniej raz na 8 tygodni
konieczność zapewnienia dodatkowej przerwy w ilości 4 dni dla przejazdów kabotażowych po wykonaniu trzech operacji.
Pakiet mobilności obowiązujący od 22 maja 2022 roku
konieczność uzyskania licencji oraz spełnienia warunku zawodu przewoźnika drogowego przez firmy zajmujące się międzynarodowym przewozem rzeczy samochodami powyżej 2,5 tony DMC w celu zarobkowym
konieczność dostosowania bazy do wielkości posiadanej floty samochodowej. Łączna liczba miejsc parkingowych musi wynosić 1/3 wielkości posiadanych pojazdów
obowiązek składania raportów raz w roku dotyczących ilości zatrudnianych pracowników oraz kierowców ciężarówek, którzy wykonywali w ostatnim roku czynności transportowe
konieczność posiadania w siedzibie firmy pełnej dokumentacji i ksiąg rachunkowych.
Pakiet mobilności – 2023 i 2026
W 2023 roku zaczną obowiązywać nowe zmiany z pakietu mobilności. Będzie to między innymi:
wymóg tworzenia szczegółowej ewidencji czasu pracy kierowców na podstawie danych dostępnych na karcie kierowców i z tachografu
obowiązek instalacji w nowych pojazdach inteligentnych tachografów takich, które będą automatycznie rejestrowały moment przekroczenia granicy państwa, miejsca załadunku/rozładunku, a także rodzaje przewozów (osoby lub towary)
obowiązek wymiany tachografów na egzemplarze drugiej generacji (transport międzynarodowy). Kolejny pakiet mobilności zacznie obowiązywać od lipca 2026 roku.
Kary za nieprzestrzeganie przepisów
Za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących czasu pracy kierowcy grożą wysokie kary finansowe. Narażają się na nie zarówno sami kierowcy, jak i zatrudniający ich przedsiębiorcy. Regulacje dotyczące nakładania kar finansowych za naruszenie czasu pracy kierowcy zawiera rozporządzenie unijne. Kary ustalane są przez państwa członkowskie UE w proporcjonalnej wysokości, aby skutecznie odstraszały od łamania przepisów.
Kary za przekroczenie czasu pracy kierowcy – taryfikator
Od 1 stycznia 2020 roku obowiązuje nowy taryfikator kar jakie mogą być nakładane na firmy oraz na kierowców za nieprzestrzeganie przepisów dotyczących czasu pracy kierowców.
Wykroczenie
Wysokość kary w PLN
Przekroczenie maksymalnego 48-godzinnego tygodniowego wymiaru czasu pracy kierowców, kiedy nie wolno go przedłużyć do 60 godzin:
o czas o mniej niż 2 godziny
50 zł
o czas od 2 do mniej niż 8 godzin
100 zł
o czas od 8 do mniej niż 12 godzin
250 zł
za każdą rozpoczętą godzinę od 12 godzin
350 zł
Przekroczenie maksymalnego 60-godzinnego tygodniowego wymiaru czasu pracy kierowcy:
o czas do mniej niż 1 godziny
50 zł
o czas od 1 do mniej niż 5 godzin
100 zł
o czas od 5 do mniej niż 10 godzin
200 zł
za każdą rozpoczętą godzinę od 10 godzin
300 zł
x
x
x
x
Zawodowy kierowca – warunki
Zgodnie z rozporządzeniem 561/2006 za kierowcę uznaje się osobę, która prowadzi pojazd nawet przez krótki okres czasu lub znajduje się w pojeździe, aby w razie potrzeby mogła go prowadzić w ramach wykonywania czynności zawodowych. Pomocnikiem kierowcy może zostać osoba, której minimalny wiek wynosi 18 lat. W niektórych państwach członkowskich może być obniżony do 16 lat, np. w sytuacji, w której przewóz drogowy obejmuje terytorium jednego państwa i odległość od głównej siedziby firmy wynosi do 50 km. W innym przypadku obniżenie wieku wiąże się ze szkoleniem.
Czas pracy kierowców w świetle przepisów prawa
Czas pracy kierowców regulują przepisy zawarte w:
ustawie z dnia 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (tekst jedn. Dz.U. z 2019 roku, poz. 1412)
rozporządzeniu nr 561/2006 (WE) Parlamentu Europejskiego i Rady Europejskiej z dnia 15 marca 2006 r. w sprawie harmonizacji niektórych przepisów socjalnych odnoszących się do transportu drogowego (dalej: rozporządzenie 561/2006) oraz zmieniające rozporządzenia Rady (EWG) nr 3821/85 i (WE) 2135/98, jak i uchylające rozporządzenie Rady (EWG) nr 3820/85
umowie europejskiej dotyczącej pracy załóg pojazdów wykonujących międzynarodowe przewozy drogowe (AETR) sporządzonej w Genewie dnia 1 lipca 1970 r. (Dz.U. z 2014 roku, poz. 409: dalej: umowa AETR)
tzw. pakiecie mobilności zmieniającym kilka aktów prawnych, jak:
rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniające rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, (WE) nr 1072/2009 i (UE) nr 1024/2012 w celu dostosowania ich do zmian w transporcie drogowym
rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniające rozporządzenie (WE) nr 561/2006 w odniesieniu do minimalnych wymogów dotyczących maksymalnego dziennego i tygodniowego czasu prowadzenia pojazdu, minimalnych przerw oraz dziennego i tygodniowego czasu odpoczynku oraz rozporządzenie (UE) nr 165/2014 w odniesieniu do określania położenia za pomocą tachografów
dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniająca dyrektywę 2006/22/WE co do wymogów w zakresie egzekwowania prawa oraz ustanawiającą szczegółowe zasady w odniesieniu do dyrektywy 96/71/WE i dyrektywy 2014/67/UE dotyczących delegowania kierowców w sektorze transportu drogowego.
