Na początku każdego roku przedsiębiorca ma możliwość zmiany formy opodatkowania. Decyzję w tej kwestii musi podjąć w terminie do 20 lutego. Do tego czasu musi złożyć stosowne oświadczenie o wybranej formie opodatkowania w danym roku. termin na zmiane formy opodatkowania

Dostępne formy opodatkowania

Obecnie podatnicy mogą wybierać spośród trzech form opodatkowania. Mogą przejść na:
  • ryczałt od przychodów ewidencjonowanych
  • podatek liniowy
  • skalę podatkową.
Dodatkowo sporo korzyści może przynieść również zmiana formy prawnej prowadzonej działalności gospodarczej. Dzięki zmianom przedsiębiorca może ograniczyć swoją odpowiedzialność za działania wykonywane w firmie. Ma też możliwość skorzystania z ulg i różnych preferencji. Stawkę opodatkowania można obniżyć np. po założeniu spółki i wyborze opodatkowania w formie CIT estońskiego. 

Wybór formy opodatkowania

Jeżeli pierwszy przychód w danym roku zostanie osiągnięty w styczniu, to przedsiębiorca ma czas do 20 lutego, aby przekazać informację o wyborze formy opodatkowania na cały rok. Wybór właściwego rozliczenia podatku może skutkować zmniejszeniem lub zwiększeniem obciążeń podatkowych danego przedsiębiorcy. Raz wybrana forma opodatkowania obowiązuje przez cały rok, dlatego warto dokładnie przeanalizować opłacalność pod kątem obciążeń podatkowych i składkowych. Dokonany przez przedsiębiorcę wybór ma także wpływ na wysokość składki zdrowotnej. 
Aby zmienić formę opodatkowania na dany rok przedsiębiorca powinien złożyć oświadczenie do urzędu skarbowego, w którym musi wskazać wybraną na dany rok formę opodatkowania. Zmiana możliwa jest również za pośrednictwem wniosku CEIDG-1 złożonego drogą elektroniczną. Jeżeli przedsiębiorca chce kontynuować wybraną formę opodatkowania w kolejnym roku, to nie musi składać oświadczenia na następny rok.

Składki ZUS (składka zdrowotna), a forma opodatkowania

Wybrana forma opodatkowania nie ma wpływu na wysokość płaconych składek społecznych, ponieważ kwoty te ustalane są na podstawie przeciętnego wynagrodzenia. Natomiast wysokość składki zdrowotnej zależy od wybranej formy opodatkowania.

Sładka zdrowotna w zależności od wybranej formy opodatkowania:

  • zasady ogólne (skala podatkowa) – 9% od dochodu
  • zasady ogólne (podatek liniowy) – 4,9% od dochodu
  • ryczałt od przychodów ewidencjonowanychskładka uzależniona od osiągniętego rocznego przychodu
Należy zaznaczyć, że u ryczałtowców wysokość składki zdrowotnej ustalana jest na podstawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia za IV kwartał roku ubiegłego. W stosunku do podatników stosujących zasady ogólne (skala podatkowa i podatek liniowy) ustala się minimalną kwotę składki zdrowotnej. W 2024 roku obowiązuje składka zdrowotna w wysokości 381,78 zł, którą musi zapłacić każdy przedsiębiorca stosujący zasady ogólne niezależnie od dochodu osiągniętego w danym miesiącu. 

PRZYKŁAD 
Przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Otworzył firmę w zakresie programowania. Podjął współpracę z jedną z firm informatycznych w ramach kontraktu B2B. W oparciu o umowę otrzymuje stałe wynagrodzenie miesięczne. Przedsiębiorca szacuje, że jego roczny przychód wyniesie ok. 200 tys. zł. W związku z tym miesięczne obciążenia przedsiębiorcy w zależności od wybranej formy opodatkowania wyniosą odpowiednio: 
  • skala podatkowa – podatek: 27 055 zł – obciążenia składkowo-podatkowe: 61 630,49
  • podatek liniowy – podatek: 30 861 zł – obciążenia składkowo-podatkowe: 58 433,85 zł
  • ryczałt – podatek: 21 192 zł – obciążenia składkowo-podatkowe: 48 785,12 zł.
Kwota podatku liniowego nie uwzględnia ulgi IP BOX. Natomiast przy ryczałcie została zastosowana stawka podatku w wysokości 12%. 

Na podanym przykładzie widać dokładnie, że wybór ryczałtu jest bardziej korzystną formą w porównaniu z podatkiem liniowym. 

Najbardziej opłacalna forma opodatkowania dla przedsiębiorcy 

Przedsiębiorca przy wyborze dla siebie najbardziej korzystnej formy opodatkowania powinien wziąć pod uwagę kilka czynników. Przede wszystkim musi uwzględnić charakter prowadzonej działalności. Przykładowo w przypadku wysokich dochodów i braku realnych możliwości do odliczeń, to lepszym rozwiązaniem wydaje się być wybór podatku liniowego ze stałą stawką 19% niezależnie od wysokości osiągniętego dochodu. W sytuacji odwrotnej, kiedy przedsiębiorca planuje mieć wysokie koszty w działalności i związane z tym spore wydatki, to powinien rozważyć przejście na skalę podatkową, gdzie będzie mógł zapłacić podatek dochodowy w wysokości stawki tylko 12%. 

Po zapoznaniu się ze wszystkimi dostępnymi formami opodatkowania najbardziej korzystny wydaje się być ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Jednak nie jest to rozwiązanie dla wszystkich przedsiębiorców. Na podstawie ryczałtu mogą rozliczać się przedsiębiorcy, którzy nie generują wysokich kosztów i prowadzą działalność w branży, w której mogą zastosować stawkę podatku niższą niż 12%. Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych szczególnie korzystny jest dla przedsiębiorców prowadzących działalność usługową, którzy nie ponoszą wysokich kosztów lub prowadzą działalność opodatkowaną niższymi stawkami podatkowymi.

Kolejno, najbardziej opłacalną formą prowadzenia działalności gospodarczej jest:
  • skala podatkowa – dla dochodu do 120 000 zł rocznie (stawka podatku 12%) + 9% składki zdrowotnej – najbardziej opłacalna forma przy prowadzeniu działalności sprzedażowej z niską marżą lub z dużą ilością kosztów firmowych w przypadku świadczenia usług. Przy tej formie podatnik może skorzystać z wielu ulg, jak np. ulga IP BOX, ulga na innowacyjnych pracowników itp.
  • podatek liniowy – obowiązuje stała stawka 19% + 4,9% składki zdrowotnej. Najlepsza forma dla przedsiębiorców o dochodach powyżej 120 000 zł. Możliwość skorzystania z wymienionych ulg. 

CIT estoński – korzystna forma przy wypłacie zysków ze spółki

Przedsiębiorcy, którzy wybiorą CIT estoński mogą sporo zaoszczędzić na podatku naliczanym przy wypłacie zysków ze spółki. Zapłacą odpowiednio:
  • mali podatnicy – 20% zamiast 26,29%
  • duzi podatnicy, których wartość przychodu razem z podatkiem VAT przekroczyła w poprzednim roku 2 mln zł – 25% zamiast 34,39%. 
Z CIT-em estońskim związanych jest jeszcze kilka innych istotnych korzyści, jak np. uproszczenie w rozliczeniach, brak obowiązku wypłacania zaliczek na podatek dochodowy. Jednocześnie przedsiębiorca wybierając CIT estoński powinien pamiętać między innymi o tym, że spółka musi zatrudniać co najmniej 3 pracowników przez okres 300 dni w roku podatkowym.

Prowadzenie działalności w formie spółki z o. o. 

Wspólnik spółki z o. o. nie jest zobowiązany do odprowadzania składek na ZUS oraz składki zdrowotnej. Powyższe nie dotyczy spółki jednoosobowej. Wspólnicy muszą jedynie zapłacić podatek dochodowy od osób prawnych w wysokości stawki 9%. 

Podsumowanie 

Przedsiębiorca prowadząc działalność gospodarczą ma prawo do wyboru najbardziej korzystnej dla niego formy opodatkowania. W 2024 roku zmiany z jednej formy na drugą należy dokonać w terminie do 20 dnia lutego. W tym celu podatnik musi złożyć oświadczenie w urzędzie skarbowym lub wniosek CEIDG-1 drogą elektroniczną.


Data publikacji: 2024-01-31, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU