Niektórzy Polacy w poszukiwaniu wyższego zarobku wyjeżdżają do innych państw. Niektórym udaje się nawet założyć własną firmę. Często na kraj prowadzenia działalności wybierają państwo niemieckie.
Aby uruchomić firmę na terenie Niemiec należy dopełnić wielu formalności. Firmę należy zgłosić do niektórych urzędów i instytucji. Jakie to są instytucje zależy od wyboru formy prawnej oraz rodzaju działalności. Pod kątem prawnym może ją założyć każdy członek państwa Unii Europejskiej, który ma prawo zarejestrować spółkę lub jednoosobową działalność gospodarczą. W tym celu nie jest wymagane stałe zameldowanie na terenie Niemiec. Wystarczy posiadać własny lokal lub serwis biurowy z adresem, pod którym prowadzona będzie firma.
Zgłoszenie firmy
Pierwszym krokiem jest wpis do ewidencji działalności gospodarczej Gewerbeamt. Osoby prawne, GmbH, czy UG (odpowiednik polskiej spółki s o. o.), które chcą założyć spółkę, muszą ją notarialnie zgłosić do rejestru sądowego. Obowiązkowe jest też zgłoszenie do urzędu skarbowego, a w przypadku wykonywania usług rzemieślniczych do izby rzemieślniczej HWK. Firma powinna też być zgłoszona do kasy chorych oraz urzędu emerytalnego. Poza tym niektóre działalności, jak np.: prace murarskie wymagają posiadania odpowiednich kwalifikacji. Prace wykonywane w ramach większości branż powinny być zgłoszone do zrzeszenia zawodowego (BG). Dodatkowo branża budowlana obowiązkowo do SOKA-Bau(kasa urlopowa), a np.: branża transportowa wymaga posiadania licencji i przedstawienia wymaganych ubezpieczeń.
Wymagane dokumenty przy zakładaniu firmy w Niemczech
kopia 2 stron dokumentu tożsamości (dowód osobisty lub paszport)
potwierdzenie o zameldowaniu przetłumaczone na język niemiecki (w przypadku nowego dowodu osobistego)
adres miejsca, pod którym ma być zarejestrowana firma
dokumenty potwierdzające prawo do wykonywania zawodu
zaświadczenie o wpisie do rejestru handlowego lub izby rzemieślniczej (w przypadku działalności usługowej)
zaświadczenie o prawie do swobodnego przesiedlania się (Freizügigkeitsbescheinigung)
potwierdzenie zameldowania (w przypadku chęci rozliczania się według niemieckiego systemu podatkowego).
Zalety założenia i prowadzenia firmy w Niemczech
Dla przedsiębiorcy założenie małej, jednoosobowej firmy na terenie Niemiec ma sporo zalet, a mianowicie:
jasne, przejrzyste przepisy
wynagrodzenie w euro
wyższa kwota wolna od podatku
niski próg podatkowy
brak obowiązkowych składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.
Wyższa kwota wolna od podatku oraz niższe podatki W Niemczech kwota wolna od podatku wynosi 8.354 euro. Dla porównania w Polsce jest to 30 000 zł. Najniższa niemiecka stawka podatku to 14%, a w Polsce 12%.
Dobrowolne ubezpieczenia społeczne Osoby prowadzące działalność gospodarczą na terenie Niemiec nie mają obowiązku odprowadzania składek na ubezpieczenia społeczne. Ubezpieczenia rentowe i emerytalne są dobrowolne, pod warunkiem, że przedsiębiorca nie zatrudnia pracowników. Eksperci zalecają jednak gromadzenie środków na przyszłą emeryturę w dowolnej firmie.
Ubezpieczenie zdrowotne Przedsiębiorcy mają obowiązek zawarcia ubezpieczenia we własnym zakresie. Może to być instytucja będąca odpowiednikiem polskiego ZUS-u lub inna dowolna firma, która oferuje rożne pakiety ubezpieczeń zdrowotnych. Warto nie zwlekać z zawarciem umowy, ponieważ w razie braku zapłaty składek, przedsiębiorca będzie musiał obowiązkowo zapłacić zaległe kwoty lub zostanie na niego nałożona kara bądź w razie konieczności będzie musiał zapłacić za leczenie z własnej kieszeni, a mogą to być niemałe koszty.
Zwolnienie podatkowe Z rejestracją działalności gospodarczej w Niemczech wiąże się wiele innych ulg oraz preferencyjnych warunków, które ustalają lokalne władze. Na przykład na zwolnienia podatkowe, jak również dodatkowe bezpłatne szkolenia zawodowe, darmowe lokale do prowadzenia działalności oraz inne udogodnienia mogą liczyć mieszkańcy poszczególnych landów.
Wady prowadzenia firmy w Niemczech
Założenie i prowadzenie firmy na terenie Niemiec, to nie tylko same korzyści. W niektórych przypadkach firma niemiecka to nie jest dobry pomysł.
Rezydencja fiskalna stanowi problem dla osób, które chciałyby skorzystać z niemieckich ulg i jednocześnie chcą świadczyć usługi w Polsce. Jeszcze do niedawna przedsiębiorcy z Polski chcąc uniknąć opłacania składek w ZUS-ie, zakładali firmy w Niemczech pracując tu od czasu do czasu, a główną działalność nadal prowadzili w Polsce. Od 2017 roku po zmianie przepisów, firma założona w Niemczech sprawdzi się tylko pod warunkiem jeżeli działalność będzie prowadzona rzeczywiście, a zarobki będą uzyskiwane w euro. Nowe przepisy określają dokładnie zagadnienia związane z rozliczeniem podatkowym przedsiębiorców, którzy prowadzą działalność gospodarczą poza granicami kraju. Obecnie obowiązujące przepisy mówią, że kto posiada majątek ruchomy, najbliższą rodzinę oraz przyjaciół, z którymi na bieżąco utrzymuje stały kontakt, stosunek pracy lub własną działalność gospodarczą, bądź ubezpieczenie o charakterze trwałym lub przebywa na terenie Polski przez okres dłuższy niż 183 dni w danym roku podatkowym, to zostaje objęty polskim obowiązkiem podatkowym.
Kontrole skarbówki Kontrole zagranicznych podatników przeprowadzane przez niemieckie organy podatkowe są bardzo skrupulatne. Za niedoszacowanie wartości podatku płaconego z góry, na przedsiębiorcę może zostać nałożony nakaz zapłaty podatku do 2 lat do przodu.
Deklaracja podatkowa Przedsiębiorca, który prowadzi firmę w Niemczech ma obowiązek przedstawiania miesięcznych deklaracji dotyczących podatku VAT do niemieckiego Urzędu Skarbowego przez okres 2 lat od założenia działalności. Po upływie tego czasu, przedsiębiorca ma prawo wnioskować o składanie deklaracji obejmującej okresy kwartalne, półroczne lub roczne. W przypadku kiedy firma w pierwszym roku od założenia nie osiągnie dochodu 17 000 euro, to zostaje uznana za niewielkie przedsiębiorstwo, a przedsiębiorca otrzymuje status Małego Przedsiębiorcy i nie ma obowiązku wykazywania podatku VAT w fakturach wpływających.
Niemieckie fazy podatkowe W niemieckim systemie podatkowym występują 2 fazy podatkowe: I FAZA W Niemczech już na etapie zakładania działalności, przedsiębiorca musi liczyć się z kosztami. Na tym etapie są to między innymi wydatki związane: z doradztwem specjalistów, zakupem odpowiedniego sprzętu, dojazdami itd. Są to tzw. przewidywane wydatki biznesowe - vorweggenommene Betriebsausgaben (wydatki związane z prowadzeniem działalności gospodarczej). Przedsiębiorca powinien sporządzić listę wydatków jakie zostały zrealizowane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą i dołączyć do niej faktury z opisem na odwrocie na co zostały wydane pieniądze i jaka jest ich suma.
II FAZA Przedsiębiorca powinien złożyć wniosek (Gewerbe – Anmeldung) razem z odpowiednią dokumentacją w Urzędzie d/s Działalności Gospodarczej (Gewerbeamt) i wnieść opłatę za rejestrację w wysokości 20 euro. W momencie poinformowania urzędu o utworzeniu własnej działalności, informację o tym fakcie otrzymuje automatycznie Finanzamt. Dodatkowo działalność musi zostać zgłoszona w Urzędzie Skarbowym.
Finanzamt - niemiecki Urząd Skarbowy
wysyła do przedsiębiorcy kwestionariusz dotyczący jego firmy, który zawiera między innymi pytanie dotyczące planowanego zysku w pierwszym i drugim roku funkcjonowania firmy. W miejscu wpisu warto jest podać wartość zero. Oznacza to, że na początku działalności przychody i wydatki mogą mieć podobną wysokość. W razie wpisania wyższej kwoty, niemiecki urząd może ustalić obowiązkowe opłaty płatne z góry.
Jeżeli przedsiębiorca przypuszcza, że w roku, w którym założył firmę nie uzyska dochodu wyższego niż 17 000 euro, to może uznać się za tzw. Małego Przedsiębiorcę. Przez pierwsze 2 lata prowadzenia firmy, przedsiębiorca ma obowiązek przesyłania każdego miesiąca elektronicznej deklaracji podatku VAT.
