Rynek osób pracujących dzieli się na osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę oraz samozatrudnione (B2B). Każda z tych form ma zarówno zwolenników jak i przeciwników. Trudno jest jednoznacznie stwierdzić, które rozwiązanie jest lepsze.
bez limitu, ale koszty muszą mieć związek z prowadzoną działalnością gospodarczą
stawka podatku
17% dla dochodów nieprzekraczających 85 528 zł, powyżej tej kwoty 32%
-
cztery formy opodatkowania: 1. zasady ogólne: 17% dla dochodów nieprzekraczających 85 528 zł, powyzej tej kwoty 32% 2. podatek liniowy: 19% 3. podatek ryczałtowy: stawka od 3% do 17% - w zależności od rodzaju działalności 4. karta podatkowa - przy spełnieniu określonych warunków.
*stopa procentowa – zależy od liczby ubezpieczonych osób oraz branży, w której działa firma ** Fundusz Pracy – przedsiębiorca nie ma obowiązku opłacania składek jeżeli przykładowo płaci preferencyjne składki ZUS *** Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) dotyczą jedynie osób pełnoletnich zatrudnionych, którzy nie podjęli decyzji o rezygnacji z odprowadzania składek. PPK nie jest obowiązkowe.
Umowa o pracę, wynagrodzenie netto, a obciążenia
W przypadku umowy o pracę składki naliczane są od:
wynagrodzenia brutto pomniejszonego o składki społeczne – dla składki zdrowotnej
Wynagrodzenie brutto
7 000
10 000
20 000
składka emerytalna
683,20 zł
976 zł
19,52%
składka rentowa
105 zł
150 zł
300 zł
składka chorobowa
171,50 zł
245 zł
490 zł
razem składki społeczne
959,70 zł
1 371 zł
2 742 zł
koszty uzyskania przychodu (250 zł)
250 zł
250 zł
250 zł
podatek (17%)
984,35 zł
1 424,43 zł
2 891,36 zl
kwota wolna od podatku (43,76)
43,76 zł
43,76 zł
43,76 zł
składka zdrowotna
543,63 zł
776,61 zł
1 553,22 zł
składka zdrowotna do odliczenia (7,75%)
468,13 zł
668,75 zł
1 337,50 zł
zaliczka na podatek
472 zł
712 zł
1 510 zł
wynagrodzenie netto
5 024,67 zł
7 140,39 zł
14 194,78 zl
W przypadku wynagrodzenia 10 000 zł brutto, wynagrodzenie netto kształtuje się na wysokości 7 140,39 zł. Przy wynagrodzeniu 20 000 zł brutto wynosi 14 194,78 zł do momentu wejścia w drugi próg podatkowy. Po przekroczeniu I progu, podatek wynosi 32%, co oznacza, że wynagrodzenie netto jest mniejsze.
W powyższym zestawieniu zostało wskazane porównanie miesięcznych kwot brutto i netto. W przypadku rocznych obliczeń, ograniczeniu podlega podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe do wartości trzydziestokrotności przeciętnego wynagrodzenia. W 2021 roku limit wynosi 157 770 zł (5 259 zł x 30). Po osiągnieciu powyższej wartości, wymienione składki nie są pobierane, co oznacza, że wynagrodzenie nie jest o nie pomniejszane.
Praca na własny rachunek
W działalności gospodarczej składki naliczane są od:
kwoty nie mniejszej niż 60% przeciętnego wynagrodzenia, w 2021 roku jest to 3 155,40 zł – ubezpieczenia społeczne, pełen ZUS
kwoty nie mniejszej niż 30% minimalnego wynagrodzenia w danym roku, w 2021 roku jest to 840 zł – ubezpieczenia społeczne, składki preferencyjne oraz mały ZUS plus
kwoty nie niższej niż 75% przeciętnego wynagrodzenia, w 2021 roku jest to 4 242,38 zł – składka zdrowotna.
Poniżej przykład wyliczenia. Podatnik płaci pełen ZUS liczony od minimalnej podstawy wymiaru składek. Rozlicza się podatkiem liniowym
Kwota netto na fakturze
7 000
10 000
20 000
składka emerytalna
615,93 zł
615,93 zł
615,93 zł
składka rentowa
252,43 zł
252,43 zł
252,43 zł
składka wypadkowa
52,70 zł
52,70 zł
52,70 zł
składka chorobowa
77,31 zł
77,31 zł
77,31 zł
razem skladki społeczne
998,37 zł
998,37 zł
998,37 zł
Fundusz Pracy
77,31 zł
77,31 zł
77,31 zł
obsługa ksiegowa*
129 zł
129 zł
129 zł
składka zdrowotna naliczona
381,81 zł
381,81 zł
381,81 zł
składka zdrowotna do odliczenia (7,75%)
328,78 zł
328,78 zł
328,78 zł
podatek (liniowy)
772,33 zł
1 342,33 zł
3 242,33 z
dochód/zysk netto
4 641,18 zł
7 071,18 zł
15 171,18 zł
*cena za obsługę księgową została podana w oparciu o średnią wartość cen pochodzącą z kilku biur rachunkowych. Na podstawie powyższych zestawień widać, że w przypadku umowy o pracę, składki ZUS zależą od kwoty wynagrodzenia. Im wyższe wynagrodzenie, tym wyższe składki. W przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej, przedsiębiorca płaci składki w tej samej wysokości. Wielkość osiągniętego przychodu nie ma tu znaczenia.
