Korekta zawyżonej stawki VAT - przedsiębiorcy
Zawyżona stawka VAT na fakturze musi zostać koniecznie skorygowana. Wystawioną fakturę korygującą należy wykazać na bieżąco w pliku JPK_V7M lub JPK_V7K. Podstawa opodatkowania zostaje obniżona w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze pierwotnej, jeżeli z posiadanej przez podatnika dokumentacji będzie wynikać, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub odbiorcą usługi warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla tej dostawy towarów lub świadczonych usług, które zostały określone w fakturze korygującej i zostały spełnione, a faktura zgodna jest z posiadaną dokumentacją.Zawyżenie stawki VAT, a sprzedaż konsumencka
Ustawa o podatku od towarów i usług nie określa co należy zrobić, jeżeli dojdzie do zawyżenia stawki VAT w ramach sprzedaży konsumenckiej podlegającej pod ewidencjonowanie na kasie fiskalnej i dokumentowanej za pomocą paragonu. Zgodnie z przepisami sprzedaż na rzecz osób prywatnych oraz rolników ryczałtowych dokumentowana jest za pomocą kas rejestrujących. Wskazuje na to art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:Przy wyżej wymienionym rodzaju sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej rejestrowanej na kasie fiskalnej praktycznie nie ma możliwości skontaktowania się sprzedawcy z nabywcą. W związku z tym sprzedawca w razie zawyżenia stawki podatku VAT przy sprzedaży konsumenckiej, która to sprzedaż udokumentowana jest za pomocą paragonu nie ma możliwości zmiany zawyżonej stawki VAT na niższą. W tej sytuacji kontakt z nabywcą jest utrudniony i praktycznie nie ma możliwości zwrotu nadpłaconego podatku VAT.Podatnicy dokonujący sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących.
Nabywcy będący konsumentami w całości ponoszą wydatki związane z zapłatą podatku VAT, stąd wynika odmienne stanowisko prezentowane przez sądy w kwestii wystawiania korekty w związku z zawyżoną stawką VAT. Niektóre uznają, że sprzedawca ma prawo dokonać korekty zawyżonej stawki podatku VAT zastosowanej przy sprzedaży konsumenckiej zaewidencjonowanej za pomocą kasy rejestrującej, która została udokumentowana paragonem fiskalnym, a niektóre mają odmienne zdanie na ten temat. Pogląd na tak prezentuje np. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku nr I FSK 1295/18 z dnia 17 marca 2022 roku, w którym między innymi można przeczytać:
Inny sąd również potwierdził możliwość dokonania korekty przez podatnika w zakresie zastosowania zawyżonej stawki VAT w sprzedaży konsumenckiej. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku nr III SA/Wa 297/19 z dnia 27 września 2019 roku napisał:nie można zgodzić się bowiem ze stanowiskiem, że w przypadku sprzedaży udokumentowanej paragonami fiskalnymi zgodnie z faktycznym przebiegiem tej transakcji, podatnik-sprzedawca w sytuacji wcześniejszego zastosowania zawyżonej stawki podatku VAT nie może następnie jednostronnie i bez udziału drugiej strony tak wykazanej transakcji zastosować stawkę niższą. W szczególności nie można podzielić argumentacji zaprezentowanej w powołanym wyroku, że umożliwienie podatnikowi dokonania korekty bez jednoczesnego udziału drugiej strony transakcji mogłoby prowadzić do tworzenia sytuacji, w których sprzedawca mógłby nawet celowo manipulować tymi parametrami i bezpośrednio po zrealizowanych transakcjach tak je korygować, aby poprzez zmianę wartości podatku należnego VAT (uprzednio już skalkulowanego w cenie) uzyskiwać dodatkowe przysporzenia finansowe. Wydaje się, że tak zdefiniowane ryzyko nadużycia podatkowego jest iluzoryczne.
Z kolei inne sądy mają odmienne stanowisko od tego przedstawionego powyżej. Na przykład Naczelny Sąd Administracyjny w innym wyroku stwierdził, że sprzedawca nie ma prawa do korekty zawyżonej stawki VAT zastosowanej w ramach sprzedaży konsumenckiej ewidencjonowanej na kasie fiskalnej i udokumentowanej paragonem fiskalnym. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku nr I FSK 1725/17 z dnia 1 lipca 2020 roku napisał:Skoro ustawodawca nie określił sposobu dokumentowania korekty sprzedaży ewidencjonowanej za pomocą kasy rejestrującej, to – zdaniem sądu – korekta ta może zostać dokonana w dowolny sposób, z tym jednak zastrzeżeniem, że musi on być czytelny i możliwy do zweryfikowania.
Pomimo, że sądy administracyjne w różnych wyrokach mają przeciwstawne zdanie, to jednak przeważa pogląd korzystny dla podatników zgodnie, z którym sprzedawca ma prawo do dokonania korekty zawyżonej wartości podstawy opodatkowania oraz podatku należnego.w przypadku sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, o której mowa w art. 111 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, udokumentowanej paragonami fiskalnymi zgodnie z faktycznym przebiegiem tej transakcji, podatnik-sprzedawca w sytuacji wcześniejszego zastosowania zawyżonej stawki podatku VAT nie może następnie jednostronnie i bez udziału drugiej strony tak wykazanej transakcji zastosować stawkę niższą, oraz z tego powodu dokonać równocześnie takiej zmiany (podwyższenia) uprzednio wykazanego obrotu, aby całkowita uprzednio uiszczona cena brutto przez nabywcę pozostała bez zmian.
Korekta zawyżonej stawki VAT w sprzedaży konsumenckiej – czy jest możliwa i jak zwrócić nadpłatę podatku nabywcy?
Argumentem stosowanym przez organy podatkowe i sądy administracyjne w związku z odmową przyznania prawa do dokonania korekty zawyżonej stawki VAT w sprzedaży konsumenckiej zaewidencjonowanej na kasie rejestrującej udokumentowanej paragonem fiskalnym jest fakt, że ciężar podatku VAT z tytułu takiej sprzedaży spoczywa na ostatecznym konsumencie. Oznacza to, że zwrot zapłaconego podatku VAT na rzecz podatnika, który w rzeczywistości nie poniósł obciążenia tym podatkiem mogłoby oznaczać nieuzasadnione przysporzenie przez podatnika kwoty należącej do Skarbu Państwa. Z tego powodu niektóre wydawane interpretacje indywidualne lub wyroki sądów administracyjnych prezentują stanowisko, że w sytuacji, kiedy podatnik nie ma zamiaru zwracać nienależnie pobranego podatku VAT nabywcom, to nie ma on prawa do dokonywania korekty zawyżonej stawki VAT. Czasami, chociaż zdarza się to rzadko, sprzedawca może skontaktować się z nabywcami, u których została błędnie wskazana stawka VAT, dlatego może zwrócić im nadpłacony podatek VAT i w takiej sytuacji możliwe jest wystawienie korekty.PRZYKŁAD
Podatnik prowadzi firmę usługową oferującą sprzedaż okien wraz z montażem. Otrzymał zlecenie montażu okien w budynku mieszkalnym. Na usługę składał się zakup okien i montaż. Sprzedaż usługi była dokonana jako całość. Z uwagi, że sprzedaż została wykonana na rzecz osoby prywatnej, podatnik zaewidencjonował ją na kasie fiskalnej i wystawił klientowi paragon dokumentujący wykonaną usługę, na którym zastosował stawkę VAT w wysokości 23%. Okazało się, że stawka podatku została zawyżona. Wykonanie usługi kompleksowej, na którą składa się dostawa materiałów (okna) oraz roboty budowlane z trwałym montażem zakupionych materiałów, czyli okien w budynkach lub w lokalach objętych społecznym programem mieszkaniowym objęte jest obniżoną stawką VAT. W związku z tym podatnik powinien zastosować stawkę VAT 8%. Co powinien zrobić w takiej sytuacji, jeżeli po wykonaniu usługi i jej zaewidencjonowaniu na kasie fiskalnej okazało się, że została zastosowana zawyżona stawka podatku VAT w wysokości 23% zamiast 8%?
Odpowiedź:
Podatnik może dokonać korekty zawyżonej stawki VAT w ramach sprzedaży konsumenckiej ewidencjonowanej na kasie rejestrującej i udokumentowanej paragonem fiskalnym. W następnej kolejności powinien zwrócić nabywcy nadpłaconą kwotę podatku VAT. Korekta błędnie wystawionej stawki VAT powinna być ujęta w odrębnej ewidencji.
Data publikacji: 2023-06-03, autor: FakturaXL
