Podatek od towarów i usług, czyli popularny podatek VAT doliczany jest do każdego towaru lub usługi. Pobiera się go na każdym etapie obrotu towarami/usługami. Istnieje możliwość odliczenia podatku pobranego na wcześniejszym etapie obrotu, co powoduje, że nie ma miejsca kaskadowe nakładanie się podatku. Podatek pobierany jest na wszystkich etapach obrotu gospodarczego, jak przykładowo: oddzielnie przy produkcji, handlu hurtowym, półhurtowym, detalicznym itp.
Mechanizm rozliczenia VAT został skonstruowany w taki sposób, że w rzeczywistości ciężar podatku zostaje przerzucony na końcowego odbiorcę. Brany jest pod uwagę na każdym kolejnym etapie produkcji przez podmioty, które tworzą wartość dodaną w wysokości jaka została wyznaczona wartością dodaną. Prawem przedsiębiorcy jest możliwość odliczenia podatku VAT zapłaconego we wcześniejszym etapie obrotu. Przyjmuje się, że podatek VAT powinien być neutralny pod względem ekonomicznym dla przedsiębiorcy, który nie jest ostatecznym konsumentem. Podatek VAT zalicza się do podatków pośrednich, czyli tych, których nie płaci się bezpośrednio w urzędzie skarbowym, a w chwili nabycia danego towaru lub usługi. Podatek zawiera się w cenie zakupu.
Stawki podatku VAT
Dopuszczalna minimalna podstawowa stawka podatku VAT stosowana w państwach członkowskich Unii Europejskiej wynosi 15%. Jest zgodna z Dyrektywą Rady Europejskiej 2006/112/EC, która jednocześnie nie określiła maksymalnej wysokości stawki podstawowej. Państwa członkowskie UE stosują bardzo zróżnicowane stawki podatku VAT. Stawka podatku VAT może być:
podstawowa – stosowana w każdym kraju, obowiązuje w stosunku do większości sprzedawanych towarów i usług, wartość stawki nie może być niższa niż 15%
obniżona – stosuje się ją do ograniczonej liczby towarów i usług. W danym państwie mogą obowiązywać maksymalnie 2 obniżone stawki podatku VAT, które z reguły nie są niższe niż 5%
specjalna – obowiązuje tylko w niektórych państwach dla wybranych towarów i usług. Dodatkowo w niektórych krajach część towarów i usług zwolniona jest z podatku VAT.
Stawki pośrednie stosuje się tylko do niektórych towarów i usług, w stosunku do których nie można zastosować stawki obniżonej. W przypadku towarów, dla których kraje członkowskie UE stosowały obniżone stawki w dniu 1 stycznia 1991 roku nadal możliwe jest ich stosowanie pod warunkiem, że nie są niższe od 12%.
Wysokość stawek podatku VAT w krajach UE obowiązujące od 1 stycznia 2024 roku
Kraj członkowski
Kod kraju
Stawka super obniżona
Stawka obniżona
Stawka normalna
Austria
AT
10%, 13%
20%
Belgia
BE
6%, 12%
21%
Bułgaria
BG
9%
20%
Chorwacja
HR
5%, 13%
25%
Cypr
CY
5%, 9%
19%
Dania
DK
25%
Estonia
EE
9%
22%
Finlandia
FI
10%, 14%
25,5% (24% do 31.08.2024)
Francja
FR
2,1%
5,5%, 10%
20%
Grecja
EL
6%, 13%
24%
Hiszpania
ES
4%
10%
21%
Holandia
NL
9%
21%
Irlandia
IE
4,8%
9%, 13,5%
23%
Litwa
LT
5%, 9%
21%
Łotwa
LV
5%, 12%
21%
Luksemburg
LU
3%
8%
17%
Malta
MT
5%, 7%
18%
Niemcy
DE
7%
19%
Polska
PL
5%, 8%
23%
Portugalia
PT
6%, 13%
23%
Republika Czeska
CZ
12%
(10%, 15% do 31.12.2023)
21%
Rumunia
RO
5%, 9%
19%
Słowacja
SK
10%
20%
Słowenia
SL
5%, 9,5%
22%
Szwecja
SE
6%, 12%
25%
Węgry
HU
5%, 18%
27%
Włochy
IT
4,8%
5%, 10%
22%
Ostatnia aktualizacja: 2024-09-30 Data publikacji: 2021-09-13, autor: FakturaXL
