Przedsiębiorca, który chce sprzedawać towary za granicę kraju musi najpierw spełnić kilka warunków związanych z podatkami, które dotyczą zarówno sprzedawców jak i nabywców towarów. Jakie konsekwencje podatkowe dla dostawcy towaru na rzecz zagranicznego kontrahenta rodzi brak numeru VAT UE na fakturze?
Przez wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (WDT) należy rozumieć wywóz towarów z terytorium Polski z dostawą towarów na terytorium państwa członkowskiego innego niż terytorium Polski (art. 13 ust. 1 ustawy VAT).
Aby dana transakcja została uznana za WDT, to nabywca towarów musi być:
podatnikiem podatku od wartości dodanej, który musi posiadać numer identyfikujący go na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium innego państwa członkowskiego niż Polska
osobą prawną niebędącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, którą będzie można zidentyfikować na potrzeby przeprowadzanych transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium państwa członkowskiego innego niż Polska
podatnikiem podatku od wartości dodanej lub osobą prawną, która nie jest podatnikiem podatku od wartości dodanej prowadzącą działalność o takim charakterze na obszarze państwa członkowskiego innego niż Polska (osoby nie wymienione wyżej), pod warunkiem że przedmiotem dostawy są wyroby akcyzowe, które zostały objęte procedurą przemieszczania wyrobów akcyzowych lub procedurą zawieszenia poboru akcyzy
innymi podmiotami niż te wskazane powyżej, który prowadzą działalność w innym państwie członkowskim niż Polska w przypadku kiedy przedmiotem dostawy są nowe środki transportu.
Zgodnie z powyższym, dana czynność zostanie uznana za WDT, pod warunkiem, że będzie miał miejsce wywóz towarów z terytorium kraju na terytorium innego państwa członkowskiego w następstwie dostawy tych towarów, czyli nastąpi przeniesienie prawa do rozporządzania tymi towarami jak właściciel. Transakcja może zostać uznana za WDT również w sytuacji kiedy obie strony transakcji są zarejestrowanymi podatnikami do celów transakcji wewnątrzwspólnotowych w krajach członkowskich. Przykładowo polski przedsiębiorca jako dostawca musi być zarejestrowany do VAT UE w Polsce, a nabywca towaru musi być podatnikiem podatku od wartości dodanej zidentyfikowanym w celu przeprowadzania transakcji wewnątrzwspólnotowych na terytorium innego niż Polska kraju członkowskiego. W sytuacji kiedy towary zostaną wywiezione do kontrahenta nie posiadającego numeru identyfikacji podatkowej dla celów transakcji wewnątrzwspólnotowej, to taka sprzedaż nie może zostać uznana za WDT. Zostanie rozpoznana jako sprzedaż krajowa opodatkowana stawką podatku VAT w wysokości 23%.
Stawka zerowa VAT bez aktualnego numeru VAT UE
Istnieje możliwość zastosowania stawki podatku VAT 0% dla transakcji dokonywanych w ramach WDT. Jednak i w tym wypadku muszą zostać spełnione określone warunki wskazane w ustawie o VAT. W myśl art. 42 ust. 1 ustawy o VATwewnątrzwspólnotowa dostawa towarów może być opodatkowana stawką podatku 0%, jeżeli zostaną spełnione określone warunki wymienione poniżej:
podatnik dostarczył towary do nabywcy posiadającego właściwy i ważny numer identyfikacyjny na potrzeby transakcji wewnątrzwspólnotowych nadany mu przez państwo członkowskie właściwe dla nabywcy. Prawidłowy numer musi zawierać dwuliterowy kod jaki stosowany jest dla podatku od wartości dodanej. Nabywca powinien podać go dostawcy
podatnik jeszcze przed upływem terminu do złożenia deklaracji podatkowej za dany okres powinien być w posiadaniu dowodów na to, że towary będące przedmiotem danej transakcji (wewnątrzwspólnotowej dostawy) zostały wywiezione z terytorium kraju i dostarczone do nabywcy do innego niż Polska państwa członkowskiego
podatnik w momencie składania deklaracji podatkowej, w której wykazuje daną dostawę towarów jest zarejestrowany jako podatnik VAT UE.
Podsumowując, aby było możliwe zastosowanie stawki 0%, nabywca koniecznie musi posiadać poprawny i aktualny numer identyfikacyjny zarejestrowany dla transakcji wewnątrzwspólnotowych (VAT UE), który powinien podać polskiemu sprzedawcy. Poza tym transakcja musi zostać właściwie udokumentowana dokumentami potwierdzającymi wywóz i dostarczenie towarów do nabywcy z kraju członkowskiego.
Rozstrzygnięcia w sprawie spornych kwestii związanych z zastosowaniem stawki 0% zostały zawarte w wyrokach sądowych, a także w obowiązujących przepisach ustawy o podatku VAT, jak np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z dnia 21 czerwca 2017 roku, nr III SA/G1 334/17.
Podsumowanie
Rejestracja do VAT UE jest niezwykle ważna zarówno dla polskiego sprzedawcy, jak i nabywcy z innego kraju członkowskiego. Transakcja zostanie uznana za WDT pod warunkiem posiadania przez nabywcę aktualnego i poprawnego numeru identyfikacji podatkowej VAT UE.
