Przedsiębiorcy mają do wyboru kilka form opodatkowania. Najczęściej wybierają skalę podatkową, zwłaszcza w przypadku kiedy mogą korzystać z ulg oraz wspólnego rozliczania z małżonkiem.
Art. 6 ust. 2 ustawy o PIT – wspólne rozliczanie małżonków
Małżonkowie mają prawo do wspólnego rozliczania jeżeli:
w danym roku pozostawali w związku małżeńskim
pomiędzy małżonkami w danym roku istniała wspólność majątkowa
oboje małżonkowie podlegają obowiązkowi podatkowemu w Polsce
żaden z małżonków nie rozlicza się za pomocą podatku liniowego
żaden z małżonków nie rozlicza się za pomocą ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, z wyłączeniem najmu prywatnego
żaden z małżonków nie podlega opodatkowaniu na zasadach wynikających z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych.
Wspólne rozliczanie małżonków zgodnie z przepisami Polskiego Ładu
Zgodnie z przepisami obowiązującymi od 2022 roku, wspólne rozliczanie małżonków jest dużo prostsze i bardziej korzystne w porównaniu z latami ubiegłymi. Możliwość wspólnego rozliczania dostępna jest już w pierwszym roku trwania małżeństwa niezależnie od długości stażu w danym roku.
Wspólne rozliczanie małżonków – najem prywatny
W przypadku kiedy małżonkowie osiągają dochód z tytułu umowy o pracę lub prowadzą działalność gospodarczą opodatkowaną na zasadach ogólnych wg skali podatkowej i jednocześnie uzyskują przychód z najmu prywatnego, to za dany rok podatkowy składają zeznanie na formularzu PIT-28 (przychody w ramach najmu prywatnego) oraz jeżeli rozliczają się wspólnie składają zeznanie roczne na druku:
PIT-36 – małżonkowie prowadzą dwie odrębne działalności opodatkowane na zasadach ogólnych wg skali podatkowej lub jeden z małżonków prowadzi działalność, a drugi nie pracuje lub jest zatrudniony na podstawie umowy o pracę lub umowy cywilnoprawnej
PIT-37 – oboje lub jeden z małżonków zatrudniony jest na umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną, a drugi z małżonków nie uzyskuje dochodów.
Wspólne rozliczenie z małżonkiem – zawieszenie działalności gospodarczej
Jeżeli małżonek prowadzi działalność gospodarczą i wybrał jako formę opodatkowania podatek liniowy lub ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, z wyłączeniem najmu prywatnego, to nie ma możliwości wspólnego rozliczenia małżonków z podatku, nawet jeżeli firma nie prowadziła działalności przez cały rok z powodu zawieszenia. Tak samo uważa Dyrektor Izby Skarbowej w wydanej w dniu 20 kwietnia 2015 roku interpretacji indywidualnej, sygn. IPPB1/4511-261/15-2/KSI, w której stwierdził:
Jeżeli podatnik posiada zarejestrowaną działalność gospodarczą, opodatkowaną zgodnie ze sposobem, o którym mowa w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, mimo zawieszenia tej działalności, jest pozbawiony możliwości wspólnego rozliczenia podatkowego za ten rok, w którym był opodatkowany na ww. zasadach. Mając na uwadze przedstawiony stan faktyczny oraz powołane przepisy prawne stwierdzić należy, że Wnioskodawca nie ma możliwości skorzystania z preferencyjnego opodatkowania dochodów osiąganych przez małżonków zgodnie z brzemieniem art. 6 ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych w sytuacji, gdy w roku poprzedzającym rok, którego dotyczy rozliczenie, Wnioskodawca zawiesił wykonywaną działalność gospodarczą (opodatkowaną podatkiem liniowym 19%) oraz powiadomił o tym właściwy urząd skarbowy.
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej opłaca podatki wg skali podatkowej. Natomiast jego żona uzyskuje dochody z tytułu umowy o pracę. Związek małżeński zawarli w marcu 2019 roku. Czy małżonkowie mają prawo do wspólnego opodatkowania w zeznaniu rocznym składanym w 2020 roku za rok 2019?
Odpowiedź: Niestety nie mają takiego prawa. Będą mogli skorzystać ze wspólnego rozliczenia dopiero w zeznaniu składanym w 2021 roku za rok 2020. W tym okresie obowiązywały przepisy zgodnie, z którymi małżonkowie mieli prawo rozliczyć się wspólnie jeżeli pozostawali w związku małżeńskim przez cały rok kalendarzowy.
PRZYKŁAD 2 Małżonkowie zawarli związek małżeński w październiku 2021 roku. Oboje uzyskują dochody podlegające opodatkowaniu skalą podatkową. Czy mogą rozliczyć się wspólnie?
Odpowiedź: Tak mogą. Od 2022 roku obowiązują nowe przepisy, które nie wymagają, aby małżonkowie, którzy zawarli związek małżeński w trakcie roku kalendarzowego nie mogli skorzystać ze wspólnego rozliczenia.
PRZYKŁAD 3 Małżonkowie zawarli związek małżeński w czerwcu 2021 roku. Jeden z małżonków osiąga dochody z działalności gospodarczej, a drugi zatrudniony jest na podstawie umowy o pracę. Działalność gospodarcza rozliczana jest podatkiem liniowym i została zawieszona pod koniec 2020 roku. Czy małżonkowie mają prawo do wspólnego rozliczenia?
Odpowiedź: Nie mają takiego prawa, ponieważ jeden z małżonków prowadzący działalność gospodarczą stosuje podatek liniowy pomimo, że firma została zawieszona. Małżonkowie muszą złożyć dwa oddzielne roczne zeznania podatkowe. W tym przypadku wspólne rozliczenie możliwe będzie wtedy kiedy podatnik do końca 2021 roku dokona zmiany formy opodatkowania działalności gospodarczej z podatku liniowego na zasady ogólne na formularzu CEIDG-1. Warunkiem jest nieuzyskanie w 2021 roku przychodu z działalności lub uzyskanie go w grudniu 2021 roku.
