Sprzedaż towarów z darowizny, jaka stawka ryczałtu obowiązuje?
Przedmioty mogą być sprzedawane jedynie przez ich właścicieli. Daną rzecz można nabyć poprzez jej zakup, jak również w drodze darowizny. Jakie zasady obowiązują przy sprzedaży towarów nabytych w drodze darowizny?
Jeżeli przedsiębiorca staje się właścicielem towarów, które zostały przez niego nabyte w drodze darowizny nie ma prawa ująć ich wartości do kosztów uzyskania przychodu. Nabycie towarów w ten sposób nie spełnia jednego z wymaganych warunków wynikających z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT. Powyższe nie dotyczy jednak ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych z uwagi na to, iż podatek ryczałtowy płatny jest od przychodów w stosunku, do których w rozliczeniu nie są uwzględniane koszty podatkowe.
Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, a sprzedaż
Rozliczenie na podstawie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych wymaga zastosowania właściwej stawki do świadczonej usługi. Sprzedaż towarów podlega pod działalność usługową w zakresie handlu i jest opodatkowana podatkiem w wysokości 3% od przychodów. Jak wskazuje art. 4 ust. 1 pkt 3 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne(stan prawny na dzień 6.07.2023) za działalność usługową w zakresie handlu uważana jest „sprzedaż, w stanie nieprzetworzonym, nabytych uprzednio produktów (wyrobów) i towarów, w tym również takich, które zostały przez sprzedawcę zapakowane lub rozważone do mniejszych opakowań albo rozlane do butelek, puszek lub mniejszych pojemników”.
Z powyższego przepisu wynika, że zbywane towary muszą być nabyte i sprzedane w stanie nieprzetworzonym. W ustawie nie jest napisane w jaki sposób przedmioty powinny zostać nabyte, odpłatnie czy nieodpłatnie co oznacza, że dopuszczalna jest każda z wymienionych form. Przez towar nabyty należy rozumieć taki, do którego prawo własności zostało uzyskane od innego podmiotu. Bez znaczenia jest fakt, w którym miejscu doszło do nabycia, w kraju czy za granicą, a także to czy nabycie miało charakter odpłatny czy nieodpłatny. Takie stanowisko podzielają także organy podatkowe. Przykładowo w piśmie wydanym przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 20 października 2020 roku, nr 0112-KDIL2-2.4011.585.2020.1.MC można przeczytać między innymi, że: w sytuacji, kiedy zaplanowana przez podatnika sprzedaż danego przedmiotu nabytego przez podatnika nieodpłatnie obejmuje sprzedaż towarów w stanie nieprzetworzonym, tak jak w przypadku opisanym w wymienionym piśmie (dotyczy sprzedaży odzieży używanej), to taka sprzedaż uważana jest za działalność usługową w zakresie handlu. Przychody uzyskane ze sprzedaży mogą być opodatkowane stawką ryczałtu w wysokości 3%.
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca otrzymał od ojca w drodze darowizny towar handlowy. Podatnik stosuje opodatkowanie w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych oraz prowadzi działalność usługową w zakresie handlu. Co prawda wartość towarów otrzymanych za pomocą darowizny nie jest kosztem, to jednak podatnik ma prawo zbyć towar otrzymany nieodpłatnie i zastosować 3% stawkę.
Sprzedaż towarów otrzymanych w drodze darowizny, a warunek związany z ich przetwarzaniem
Kolejnym warunkiem, który musi zostać spełniony jest konieczność zbycia towarów w stanie nieprzetworzonym, czyli w takim, w którym nie dojdzie do zmiany ich substancji lub wyglądu. Sprzedawca nie może ingerować we właściwości fabryczne produktu. Za przetwarzanie towarów uważa się również przerabianie rzeczy wcześniej nabytych właśnie w takim celu. Jeżeli zakupione towary zostaną poddane różnym procesom lub czynnościom w wyniku, których zmieniają się ich cechy i właściwości i powstaje nowy wyrób posiadający zupełnie inne, nowe cechy oraz właściwości to zachodzi czynność wytwarzania towarów. Potwierdzeniem tego jest wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 23 stycznia 2013 roku, nr II FSK 1104/11. Każda ingerencja w strukturę towaru oznacza jego przetwarzanie, a to nie daje prawa do zastosowania stawki 3% naliczanej od przychodu w przypadku odpłatnego zbycia. Czynności polegające na pakowaniu, czyszczeniu, naprawie towaru, których celem jest przywrócenie danym produktom ich pierwotnych właściwości nie stanowią przetworzenia. Ich wykonywanie nie prowadzi do powstania nowego produktu o nowych cechach i właściwościach. Przedmioty niematerialne również mogą zostać nabyte w stanie nieprzetworzonym. Podatnik może dokonać ich sprzedaży i ma prawo zastosować stawkę 3% pod warunkiem, że sprzedaż będzie dotyczyła towarów nieprzetworzonych.
PRZYKŁAD 2 Przedsiębiorca w formie darowizny otrzymał od ojca kolekcję płyt winylowych. Okładki niektórych płyt były zniszczone, dlatego przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej starał się je naprawić i odnowić. Czy przedsiębiorca przy sprzedaży będzie mógł zastosować stawkę 3%?
Odpowiedź: Czynności jakie wykonywał przedsiębiorca nie miały cech przetwarzania, dlatego ich sprzedaż może zostać uznana za działalność usługową w zakresie handlu i można w stosunku do niej zastosować stawkę 3%.
PRZYKŁAD 3 Przedsiębiorca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej zajmuje się wydawaniem e-boków. Jego siostra jest autorką jednej z wydanych książek, do której przekazała przedsiębiorcy prawa autorskie. Podatnik zanim przekaże do sprzedaży posiadane książki to najpierw musi zająć się ich korektą pod kątem ewentualnych błędów stylistycznych. Czasami zdarza mu się dodać do książek jakieś ilustracje. Czy przedsiębiorca może zastosować stawkę 3% od przychodu?
Odpowiedź: W opisanym przypadku nie można zastosować stawki 3% od przychodu, ponieważ doszło do sprzedaży przetworzonego towaru. Tak uważa również organ podatkowy.
Za przykład może posłużyć interpretacja wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 3 marca 2022 roku, nr 0115-KDIT1.4011.892.2021.2.MST, w której Dyrektor KIS napisał, że w opisanej sytuacji podatnik powinien zastosować stawkę 5,5%, która właściwa jest dla działalności wytwórczej. Podjęte przez przedsiębiorcę działania powodują, że wytwarzane są nowe wyroby, które w następnej kolejności są sprzedawane. Taka kolej rzeczy oznacza, że przedsiębiorca zajmuje się handlem polegającym na zakupie, a następnie sprzedaży książek, niezależnie od formy ich wydania. Dodatkowo wykonuje czynności związane z ich wytwarzaniem. Jak stanowi art. 4 ust. 1 pkt 4 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym przez działalność wytwórczą należy rozumieć działalność polegającą na tworzeniu nowych wyrobów, w tym także sprzedaży wyrobów własnej produkcji prowadzonej przez podatnika.
Podsumowanie
Obowiązujące przepisy podatkowe nie wykluczają sprzedaży towarów nabytych w drodze darowizny. W określonych sytuacjach po spełnieniu warunków możliwe jest odpłatne zbycie towarów nabytych w darowiźnie i opodatkowanie przychodu stawką ryczałtu 3%. Warunkiem jest, aby darowane towary nie były przerabiane. Jakakolwiek ingerencja w ich substancje, która wywoła zmianę towaru odbiera możliwość zastosowania 3% stawki ryczałtu. Zamiast niej podatnik powinien użyć stawki 5,5%, która właściwa jest dla działalności wytwórczej.
