Niektórzy przedsiębiorcy prowadzą dwie lub więcej działalności. Jak w takiej sytuacji należy rozliczyć składkę zdrowotną? Z początkiem 2022 roku nastąpiło sporo zmian w rozliczeniach podatkowych, a w szczególności zmieniły się zasady obliczania składki zdrowotnej w działalności gospodarczej. Czy zmiany mają wpływ na wyliczenie składki zdrowotnej przedsiębiorcy, jeżeli prowadzi on kilka firm?
Nic nie stoi na przeszkodzie, aby przedsiębiorca prowadzący firmę w formie jednoosobowej działalności gospodarczej był też wspólnikiem w spółce kapitałowej lub w spółce jawnej, partnerskiej czy cywilnej. Przedsiębiorca ma prawo wyboru innej formy opodatkowania w każdej prowadzonej przez siebie firmie.
Rodzaj działalności gospodarczej - możliwe formy opodatkowania
Zgodnie z przepisami wspólnicy spółek osobowych opodatkowują swoje dochody wg ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i mogą wybrać formę opodatkowania w postaci podatku liniowego lub podatku wg skali podatkowej bądź podatku zryczałtowanego, pod warunkiem, że wybiorą go wszyscy wspólnicy.
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca jest wspólnikiem spółki osobowej składającej się z trójki wspólników. Dwóch zdecydowało się opłacać podatek w formie ryczałtu, a jeden wybrał podatek liniowy. W tej sytuacji nie ma możliwości wyboru ryczałtu jako formy opodatkowania dochodów, ponieważ brak jest zgodności trzech wspólników.
PRZYKŁAD 2 Przedsiębiorca jest jednym z czterech wspólników spółki jawnej. Dwóch wspólników wybrało opodatkowanie wg skali podatkowej, a pozostali podatkiem liniowym. Wspólnicy mogą zastosować wybrane formy opodatkowania. Wynika to z przepisów ustawy o PIT.
Rozliczanie składki zdrowotnej w działalności gospodarczej
Od 1 stycznia 2022 roku wraz z wejściem w życie przepisów Polskiego Ładu zmieniły się zasady dotyczące składki zdrowotnej w prowadzonej działalności gospodarczej.
Sposób rozliczania składki zdrowotnej zależy od wybranej formy opodatkowania przychodów/dochodów:
podatek wg skali podatkowej – 9% od kwoty dochodu
podatek liniowy – 4,9% od kwoty dochodu
zryczałtowany podatek dochodowy - podstawa wymiaru składki zdrowotnej uzależniona jest od kwoty osiągniętych przychodów:
do 60 000 zł – 60%
od 60 000 zł do 300 000 zł – 100%
powyżej 300 000 zł – 180%
przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w IV kwartale roku poprzedniego, które w 2021 roku wynosiło 6 221,04 zł (na potrzeby rozliczenia 2022 roku). Od wyliczonej podstawy, przedsiębiorca nalicza 9% składki zdrowotnej.
Rozliczanie składki zdrowotnej przez przedsiębiorcę prowadzącego kilka firm
Przypadki prowadzenia przez przedsiębiorcę kilku firm mają miejsce wtedy, kiedy prowadzi on jednoosobową działalność gospodarczą i jednocześnie jest wspólnikiem spółki osobowej stosującej ustawę o PIT. W tym przypadku składka zdrowotna zależy od wybranej formy opodatkowania przychodów lub dochodów. Oznacza to, że prowadzenie kilku rodzajów działalności gospodarczej oraz stosowanie różnych form opodatkowania przychodów/dochodów wymaga zapłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne wyliczonej od podstawy wymiaru jaka została ustalona odrębnie dla każdej z form opodatkowania, czyli wg skali podatkowej, podatku liniowego lub zryczałtowanego podatku dochodowego. Do 31 grudnia 2021 roku, w takim przypadku przedsiębiorca płacił dodatkową składkę zdrowotną. W chwili obecnej zasady wyliczania składki zmieniły się znacząco. Jeżeli przedsiębiorca wybierze taką samą formę opodatkowania przychodów lub dochodów przy działalności jednoosobowej i przy spółce, to chcąc wyliczyć wysokość składki zdrowotnej musi zsumować osiągnięte przychody/dochody i pomniejszyć je o zapłacone składki na ubezpieczenia społeczne i dopiero od wyliczonej podstawy obliczyć składkę zdrowotną.
PRZYKŁAD 3 Przedsiębiorca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą i dodatkowo jest wspólnikiem spółki jawnej. W działalności jednoosobowej wybrał opodatkowanie ryczałtem. Natomiast w spółce podatkiem liniowym. W maju dochody w spółce przypadające na jednego wspólnika wyniosły 10 000 zł. Składka zdrowotna wyniesie 490 zł. W jednoosobowej działalności gospodarczej dochody przekroczyły kwotę 300 000 zł. Składka zdrowotna do zapłaty została wyliczona na kwotę 1 007,81 zł, co daje łączną kwotę składki zdrowotnej w wysokości 1 497,81 zł.
PRZYKŁAD 4 Przedsiębiorca jest wspólnikiem w spółce jawnej oraz w spółce cywilnej. W obu zdecydował się na opodatkowanie w formie podatku liniowego. W czerwcu dochody w spółce cywilnej wyniosły 100 000 zł, a w spółce jawnej na jednego wspólnika przypadła kwota 50 000 zł. Przedsiębiorca nalicza składkę zdrowotną od łącznych dochodów z obu spółek wg stawki 4,9% (150 000 zł x 4,9%), która w tym przypadku wyniesie 7 350 zł.
Podsumowanie
Prowadzenie przez przedsiębiorcę kilku firm oznacza, że składka zdrowotna zostanie naliczona zgodnie z wybraną formą opodatkowania przychodów lub dochodów. W przypadku różnych form, składka będzie wyliczana wg zasad obowiązujących odrębnie dla każdej z tych form. Jeżeli przedsiębiorca wybierze taką samą formę opodatkowania we wszystkich firmach, to przychody/dochody się sumuje i składkę wylicza się w oparciu o łączną kwotę przychodów/dochodów wg zasad obowiązujących przy danej formie opodatkowania.
