Duże przedsiębiorstwa mają obowiązek sporządzania sprawozdań finansowych w wyznaczonym terminie. Za nieterminowe złożenie grożą kary, które zostały określone w ustawie o rachunkowości oraz w Kodeksie karno-skarbowym. Dodatkowo przeciwko przedsiębiorcy może być wszczęte postepowanie przymuszające do złożenia sprawozdania finansowego.
Wezwanie przez sąd rejestrowy do uzupełnienia braków
Przedsiębiorcy muszą pamiętać o tym, że spoczywa na nich obowiązek sporządzania i składania sprawozdań finansowych wynikający z ustawy o rachunkowości. Wszelkie zaniedbania w tym kierunku (niesporządzenie, sporządzenie niezgodne z przepisami lub niezłożenie we właściwym rejestrze) skutkuje nałożeniem kary grzywny, ograniczeniem, a nawet i pozbawieniem wolności.
Zgodnie z ustawą z dnia 20 sierpnia 1997 roku o Krajowym Rejestrze Sądowym (KRS) w prowadzonych rejestrach elektronicznych zawarte są między innymi dane o sprawozdaniach finansowych składanych przez przedsiębiorstwa, stowarzyszenia i inne organizacje. Aby rejestr mógł funkcjonować w należyty sposób musi posiadać wiarygodne dane, dlatego też zadaniem sądu rejestrowego jest wyegzekwowanie od wyżej wymienionych podmiotów dokonania uzupełnienia braków w rejestrze. Art. 24 ustawy o KRS zawiera zapis:
W przypadku stwierdzenia, że wniosek o wpis do Rejestru lub dokumenty, których złożenie jest obowiązkowe, nie zostały złożone pomimo upływu terminu, sąd rejestrowy wzywa obowiązanych do ich złożenia – wyznaczając dodatkowy 7-dniowy termin.
Wymienione wezwanie jest nazywane tzw. postępowaniem przymuszającym.
Sąd rejestrowy nie rozpocznie postępowania przymuszającego w sytuacji kiedy z informacji zawartych w aktach rejestrowych będzie wynikało, że postępowanie nie doprowadzi do złożenia wniosku o wpis do rejestru lub złożenia dokumentów, których złożenie jest obowiązkowe.
Kary za nieuzupełnienie braków
Rolą postępowania przymuszającego jest zmobilizowanie podmiotów do wypełniania obowiązków jakie wynikają z ustawy rejestrowej. Jeżeli w ramach postępowania jednostki i tak nie uzupełnią braków, wtedy sąd zgodnie z przepisami może:
wymierzyć grzywnę jaka jest przewidziana w Kodeksie postępowania cywilnego (k.p.c.) i nakładać ją ponownie
wszcząć postępowanie o rozwiązanie podmiotu znajdującego się w rejestrze bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego (jeżeli pomimo wezwania sądu rejestrowego podmiot nie złożył rocznych sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe).
Jak widać są to bardzo dotkliwe kary, dlatego też należy jak najszybciej uzupełnić brakujące dane.
Jak uniknąć kary?
Wykonanie przez podmiot nałożonego na niego obowiązku pozwala uniknąć kary. Jest to zgodne z art. 1052 k.p.c.
w jednym postanowieniu sąd może wymierzyć grzywnę nie wyższą niż piętnaście tysięcy złotych, chyba że dwukrotne wymierzenie grzywny okazało się nieskuteczne. Ogólna suma grzywien w tej samej sprawie nie może przewyższać miliona złotych. W razie wykonania czynności przez dłużnika lub umorzenia postępowania grzywny niezapłacone do tego czasu ulegają umorzeniu.
Zgodnie z przytoczonym przepisem, podmiotowi który wykona swój obowiązek, czyli złoży sprawozdanie finansowe umarza się niezapłacone i nałożone na niego grzywny.
Tylko szybkie działanie podmiotu może uchronić go przed najbardziej dotkliwą sankcją jaką jest przymusowa likwidacja. Warto mieć to na uwadze zwłaszcza w sytuacji, w której podmiot nie wywiązał się z obowiązku składania sprawozdań finansowych za dwa lub więcej lat obrachunkowych.
Zapłacone grzywny – czy można odzyskać pieniądze?
Zgodnie z obowiązującymi przepisami nie ma możliwości odzyskania wpłaconych lub wyegzekwowanych środków. Jeżeli podmiot wpłaci grzywnę, to nawet jeżeli wypełni nałożony na niego obowiązek, to nie odzyska już wpłaconych środków. Jedynym rozwiązaniem wydaje się być wniesienie środka zaskarżenia w postaci zażalenia.
Do postępowania przed sądami rejestrowymi stosuje się przepisy Kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym, chyba że ustawa stanowi inaczej
art. 7 ustawy o KRS
Podmiot decydując się na ten krok musi mieć jednak świadomość, że wniesienie środka zaskarżenia wymaga posiadania solidnych argumentów, które przekonają sąd. Nie mając odpowiedniego uzasadnienia, które będzie pokrywało się z rzeczywistością (np.: potwierdzenie odpowiednimi dokumentami) należy liczyć się z oddaleniem zażalenia.
