Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o VAT do podstawy opodatkowania wlicza się wszystkie zapłaty jakie otrzymał lub ma otrzymać usługodawca bądź dostawca towarów od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej za dokonaną sprzedaż razem z dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na cenę dostarczanych towarów lub świadczonych usług.
Do podstawy opodatkowania wlicza się:
podatki
cła
opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwot podatku
koszty dodatkowe (prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia), które pobiera dostawca lub usługodawca od nabywcy bądź usługobiorcy.
Do podstawy opodatkowania w podatku VAT nie wlicza się kwot:
będących obniżką cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty
udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen uwzględnionych w momencie sprzedaży
jakie sprzedawca otrzymał od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy oraz ujętych przez niego w prowadzonej ewidencji na potrzeby podatku.
Poza tym każda transakcja jaka ma miejsce w obrocie gospodarczym (dostawa towarów i świadczenie usług) powinna być udokumentowana za pomocą faktury VAT. Obowiązkiem podatnika jest wystawienie faktury dokumentującej dokonaną przez niego sprzedaż na rzecz innego podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej bądź podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.
Kiedy podatnik może obniżyć podstawę opodatkowania?
Zgodnie z przepisami ustawy o podatku VAT, podatnik w niektórych okolicznościach ma prawo dokonać obniżenia podstawy opodatkowania:
o kwoty udzielonych opustów i obniżek cen już po dokonanej sprzedaży
o wartość zwróconych towarów i opakowań
o zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty jaką podatnik otrzymał od nabywcy jeszcze przed dokonaniem sprzedaży w sytuacji kiedy do niej nie dojdzie
o wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji oraz innych dopłat o podobnym charakterze.
Jeżeli dojdzie do wymienionych sytuacji, to podatnik powinien wystawić fakturę korygującą, która zgodnie z ustawą o VAT powinna zawierać między innymi wymienione poniżej dane:
oznaczenie „FAKTURA KORYGUJĄCA” lub „KOREKTA”
kolejny numer
datę wystawienia
dane zawarte na fakturze pierwotnej, których dotyczy faktura korygująca
przyczynę korekty
w sytuacji kiedy korekta będzie miała wpływ na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego, to odpowiednio należy zawrzeć kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty poszczególnych stawek podatku oraz sprzedaży zwolnionej z podatku
prawidłową treść korygowanych pozycji.
Faktura dokumentująca transakcje (również faktura korygująca) musi odzwierciedlać prawdziwe zdarzenia gospodarcze. Przekazanie faktury nabywcy oznacza wprowadzenie jej do obrotu prawnego.
Anulowanie faktury z powodu źle wykonanej usługi – jak ją wykonać?
Co prawda w obowiązujących przepisach brak jest uregulowań dotyczących kwestii związanych z anulowaniem faktur, to jednak w praktyce taka czynność jest dozwolona i jest stosowana.
Najczęściej fakturę anuluje się poprzez przekreślenie dokumentu i wpisanie adnotacji „anulowano”, co uniemożliwia jej ponowne wykorzystanie. Faktura może zostać anulowana wyłącznie w sytuacji kiedy jeszcze nie została dopuszczona do obrotu prawnego i dotyczy tych przypadków, które dokumentują na fakturze czynność, która nie została faktycznie dokonana. Anulować można tylko te faktury, których zarówno oryginał jak i kopia są w posiadaniu podatnika i w związku z tym nie ma potrzeby wystawiania faktury korygującej.
Na anulowanym dokumencie podatnik powinien umieścić informację o przyczynie i okolicznościach anulowania. Tak opatrzona faktura anulowana powinna pozostać w dokumentacji podatnika bez wprowadzania jej do ewidencji i wykazywania kwot w deklaracji VAT.
PRZYKŁAD 1 Podatnik prowadzi pracownię stolarską. Przyjął zlecenie na wykonanie baru. Zlecenie wykonał w październiku i wystawił fakturę dokumentującą wykonaną usługę. Wykonany bar przewiózł do klienta, który nie był zadowolony z wykonanej pracy i odmówił przyjęcia mebla, a także faktury, ponieważ uznał, że usługa nie została należycie wykonana i podatnikowi nie należy się za nią zapłata, a transakcja nie powinna być dokumentowana fakturą. Podatnik nie zgodził się z kontrahentem. Pomiędzy stronami powstał spór. Podatnik nie wie, czy może anulować fakturę, która została już ujęta w rejestrze sprzedaży i w pliku JPK_V7M za miesiąc październik.
Odpowiedź: W tym przypadku podatnik nie może anulować faktury. Faktura dokumentuje czynności sporne i w jej przypadku trudno jednoznacznie stwierdzić, że czynność nie została dokonana. Dodatkowo faktura została już wprowadzona do obrotu prawnego. Podatnik nie ma też prawa sporządzić korekty faktury do zera.
PRZYKŁAD 2 Podatnik umówił się ze swoim kontrahentem, że dostarczy mu zamówiony towar. Przed dostawą wystawił fakturę VAT. Zanim towar wyruszył w drogę klient zrezygnował z towaru. W tym, momencie podatnik był w posiadaniu 2 egzemplarzy faktury. Dokument nie został przekazany do kontrahenta. Czy w tym przypadku sprzedawca ma prawo anulować fakturę?
Odpowiedź: Tak, sprzedawca może anulować fakturę, ponieważ nie doszło do transakcji, a kontrahent nie otrzymał faktury. Tym samym nie została ona wprowadzona do obrotu prawnego.
