Jak obliczyć wynagrodzenie chorobowe pracownika?

Pracownikowi niezdolnemu do pracy na skutek choroby przysługuje prawo do wynagrodzenia. Szczegółowe informacje należy odszukać w art. 92 Kodeksu pracy i ustawie zasiłkowej. 

Świadczenia chorobowe dedykowane dla zatrudnionych osób

Świadczenie chorobowe jest dedykowane dla pracowników (osoby zatrudnione na podstawie umowy o pracę), którzy ze względu na swój stan zdrowia albo stan zdrowia członka rodziny nie są w stanie pracować. Podstawą do uregulowania świadczenia chorobowego jest elektroniczne zaświadczenie lekarskie ZUS e-ZLA. 

Świadczenia chorobowe dedykowane dla pracownika kształtują to odpowiednio:

• wynagrodzenie za okres niezdolności do pracy - zgodnie z art. 92 Kodeksu pracy, 
• zasiłki podane w art. 2 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, dalej zwaną ustawą zasiłkową.

Pracownikowi może zostać przyznany jeden z następujących zasiłków:

• zasiłek chorobowy,
• zasiłek opiekuńczy,
• świadczenie rehabilitacyjne,
• zasiłek macierzyński,
• zasiłek wyrównawczy.

Wynagrodzenie chorobowe

Wynagrodzenie chorobowe jest dedykowane dla pracowników niezdolnych do pracy na skutek choroby:

• przez pierwsze 33 dni tej niezdolności w danym roku kalendarzowym,
• przez pierwsze 14 dni niezdolności w roku kalendarzowym dla pracowników po ukończeniu 50. roku życia (wynagrodzenie chorobowe w wymiarze 14 dni liczy się po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50. rok życia).

Za sfinansowanie wynagrodzenia chorobowego odpowiada pracodawca. Po przekroczeniu 33 dni niezdolności do pracy pracownik otrzymuje zasiłek chorobowy. Dla osób po 50 roku życia zasiłek jest przyznawany od 15 dnia niezdolności do pracy. 

Okres 14 lub 33 dni zostaje wyznaczony po dodaniu wszystkich okresów niezdolności do pracy w danym roku kalendarzowym, bez względu na fakt, jak długie były przerwy pomiędzy okresami. 

Dni chorobowe pracownika, za które otrzymuje wynagrodzenie chorobowe, należy dodać, również w przypadku, kiedy pracownik był zatrudniony u jednego, dwóch, a nawet kilkunastu pracodawców. 

Kiedy limit zostanie wyczerpany, pracownikowi przysługuje zasiłek chorobowy, pod warunkiem że nadal jest niezdolny do pracy.

Wynagrodzenie chorobowe

Wynagrodzenie chorobowe pracownika jest przyznawane po 30 dniach nieprzerwanego zatrudnienia (ubezpieczenia chorobowego). Okres wyczekiwania to także wcześniejsze okresy zatrudnienia, gdy przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni. 

Bez okresu wyczekiwania:

• absolwentów szkół lub uczelni wyższych, którzy zostali zatrudnieni lub przystąpili do ubezpieczenia chorobowego w ciągu 90. dni od dnia ukończenia szkoły, lub uzyskania dyplomu ukończenia studiów wyższych, a w przypadku kierunków lekarskich, lekarsko-dentystycznych i weterynarii - od daty dostarczenia ostatniego wymaganego planem studiów egzaminu, a dla kierunku farmacji - od daty zaliczenia ostatniej przewidzianej w planie studiów praktyki, 
• jeżeli niezdolność do pracy stanowi skutek uboczny wypadku w drodze do pracy lub z pracy, 
• ubezpieczonym obowiązkowo legitymującym się minimum 10-letnim okresem obowiązkowego ubezpieczenia chorobowego, 
• posłom i senatorom, którym przyznano ubezpieczenie chorobowe w ciągu 90. dni od ukończenia kadencji.

W podanych przypadkach prawo do wynagrodzenia zostanie przyznane od pierwszego dnia choroby.

Brak prawa do wynagrodzenia

Wynagrodzenie chorobowe nie zostaje przyznane za okresy niezdolności do pracy, nawet jeżeli wystąpi choroba, ale pracownik nie ma prawa do zasiłku chorobowego, co w praktyce oznacza urlop bezpłatny, urlop wychowawczy oraz tymczasowe aresztowanie lub odbywanie kary pozbawienia wolności.

Kolejne przypadki, kiedy wynagrodzenie chorobowe nie zostaje przyznane:

• jeżeli pracownika odsunięto od pracy na skutek podejrzenia o nosicielstwo zarazków choroby zakaźnej i nie skorzystał z proponowanej mu przez pracodawcę innej pracy dozwolonej dla takich osób, która jest zgodna z jego kwalifikacjami zawodowymi lub takiej, którą mógłby wykonywać po odpowiednim przygotowaniu, 
• gdy niezdolność stanowi skutek uboczny umyślnego przestępstwa albo wykroczenia, które zostało popełnione przez ubezpieczonego i stwierdzone prawomocnym orzeczeniem sądu — wynagrodzenie nie zostanie przyznane za cały okres niezdolności do pracy, 
• niezdolność do pracy to skutek uboczny nadużycia alkoholu za okres pierwszych 5 dni tej niezdolności,
• podczas orzeczonej niezdolności do pracy zatrudniona osoba wykonywała pracę zarobkową albo korzystała ze zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem — pracownikowi nie przysługuje dłużej prawo do wynagrodzenia chorobowego za cały okres zwolnienia. Jeżeli zwolnienie zostanie sfałszowane, zasady są dokładnie takie same. 

PRZYKŁAD 1
Pracownik na własny wniosek przebywa na urlopie bezpłatnym od 2 do 30 lipca. W trakcie urlopu bezpłatnego pracownik dostarczył pracodawcy zwolnienie lekarskie, z którego wynikało, że pracownik jest niezdolny do pracy na skutek choroby od 25 lipca do 10 sierpnia. Czy pracownikowi przysługuje wynagrodzenie lub zasiłek za czas choroby?

Do czasu, kiedy pracownik przebywał na urlopie bezpłatnym, nie zostanie mu przyznane wynagrodzenie za czas choroby. Otrzyma wynagrodzenie za okres od 1 do 10 sierpnia, już po zakończeniu urlopu bezpłatnego. 

Jakie wynagrodzenie otrzymuje pracownik za niezdolność do pracy?

Pracownik niezdolny do pracy otrzymuje wynagrodzenie za każdy dzień niezdolny do pracy, bez wynagrodzenia za dni wolne od pracy, zgodnie z definicją zawartą w art. 92 § 2 Kodeksu pracy.

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe to przychód, od którego należy odjąć potrącone przez pracodawcę składki na ubezpieczenie społeczne (tj. emerytalne, rentowe, chorobowe), pokrywane przez pracownika. 

Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego to przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za 12 miesięcy kalendarzowych, które poprzedzają miesiąc, kiedy powstała niezdolność do pracy. Gdy niezdolność do pracy wystąpiła przed 12 miesiącem od rozpoczęcia pracy, podstawa wymiaru jest wynagrodzeniem za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia. Niezdolność do pracy, która wystąpiła przed zakończeniem pełnego miesiąca kalendarzowego, to wynagrodzenie, które pracownik otrzymałby za przepracowanie pełnego miesiąca. 

Podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego, które jest wypłacane za jeden dzień niezdolności do pracy, wynosi 1/30 wynagrodzenia, stanowiącego podstawę wymiaru.

Podstawa wynagrodzenia chorobowego, czyli wymiar zasiłku z tytułu umowy o pracę na pełen etat, nie może być niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę na dany rok kalendarzowy po odjęciu składek na ubezpieczenie społeczne, finansowane przez pracownika.

Jeżeli pomiędzy następnymi nieobecnościami zasiłkowymi minie mniej niż jeden miesiąc kalendarzowy przerwy, podstawa wymiaru zasiłku pozostaje bez zmian. 

Niezdolnemu do pracy pracownikowi przysługuje 80% wynagrodzenia, z jednym wyjątkiem - kiedy u pracodawcy przepisy prawa pracy pozwalają na skorzystanie z  wyższego wynagrodzenia za czas choroby z tego tytułu. 

Kiedy wynagrodzenie chorobowe wynosi 100%?

100% wynagrodzenia przysługuje pracownikowi, który:

• uległ wypadkowi w drodze do pracy lub z pracy,
• zmaga się z chorobową występującą w trakcie ciąży, 
• poddał się wymaganym badaniom lekarskim podanym dla kandydatów na dawców komórek, tkanek i narządów oraz poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów.

Zasiłek chorobowy jest o 25% niższy, gdy ubezpieczony w terminie 7 dni, liczonych od daty otrzymania zaświadczenia lekarskiego nie dostarczy go do pracodawcy. Podana zasada nie odnosi się do płatności za wynagrodzenie chorobowe. Jeżeli pracownik przekazał w późniejszym terminie zwolnienie lekarskie, pracodawcy przysługuje możliwość obniżyć wynagrodzenie chorobowe za czasową niezdolność do pracy. 

Aktualnie korzysta się ze zwolnienia elektronicznego w formie online, co oznacza e-ZLA. Kiedy zwolnienie elektroniczne zostaje wystawione przez lekarza, trafia ono na profil płatnika składek pracownika i do systemu ZUS.

Data publikacji: 2024-08-13, autor: FakturaXL