Co to jest pełnomocnictwo szczególne?

Pełnomocnik to swego rodzaju reprezentant, który załatwia sprawy w imieniu mocodawcy. Dzisiaj naszą uwagę poświęcimy pełnomocnictwu szczególnemu używanemu do finalizowania spraw podatkowych. Odgrywają one szczególnie ważną rolę w trakcie kontroli podatkowych oraz postępować podatkowych. Co trzeba wiedzieć o pełnomocnictwie szczególnym i jakie ma zalety?

Rodzaje pełnomocnictwa, czyli na co można się zdecydować

Ustanowienie pełnomocnika wśród przedsiębiorców to niemalże standard, szczególnie w dużych firmach.

Możemy wyróżnić następujące rodzaje pełnomocnictwa:

• ogólne – jak sama nazwa wskazuje, pełnomocnik może zostać wykorzystany do załatwienia każdej sprawy podatkowej,
• szczególne – pełnomocnik bierze udział w danej sprawie podatkowej,
• do doręczeń w sprawach podatkowych – jest dedykowany dla osób, które nie mają miejsca zamieszkania w Polsce, bądź innym kraju członkowskim Unii i w tym samym czasie nie korzystają ze wsparcia pełnomocnika ogólnego bądź szczególnego,
• do podpisywania deklaracji – pełnomocnik odpowiada za składanie oraz przesyłanie deklaracji podatkowych. Powierzone czynności wykonuje zamiast przedsiębiorcy. W tym przypadku mowa na przykład o zeznaniu rocznym czy deklaracjach JPK. Pełnomocnictwo takie składa się na dokumencie UPL-1 w Urzędzie Skarbowym.

Pełnomocnik – kto może pełnić tę funkcję?

W sprawach podatkowych pełnomocnikiem może być każda osoba fizyczna, która ma zdolność do czynności prawnych. Jednak ustawodawca wprowadza szereg wyjątków. Kancelaria podatkowa nie może być pełnomocnikiem, jednak pracownik zatrudniony przez kancelarię już tak. Z doświadczenia wiemy, że pełnomocnikiem najczęściej są adwokaci, radcy prawni oraz doradcy podatkowi. Wybór nie może być przypadkowy. Wymagane jest przede wszystkim bezwzględne zaufanie do pełnomocnika. Należy sprawdzić również opinie, jakie uzyskał od innych osób (klientów).

W tym miejscu warto dosadnie podkreślić, że pełnomocnik odpowiada za załatwianie spraw, jednak odpowiedzialność cały czas ciąży za mocodawcy, czyli przedsiębiorcy i to on musi zmagać się z konsekwencjami działań pełnomocnika. Dodajmy jeszcze, że pełnomocnik jest swego rodzaju reprezentantem, ale przedsiębiorca również może brać aktywny udział w postępowaniach.

Jak ustawić pełnomocnictwo szczególne?

Pełnomocnictwo szczególne zostaje przydzielone w danej sprawie podatkowej. Zgodnie z przepisami prawa pełnomocników w jednej sprawie może być kilku, jednak wymagane jest, aby działali samodzielnie. Pełnomocnictwo szczególne wymaga złożenia dokumentu upoważniającego pełnomocnika do reprezentacji. Takie działanie może odbyć się na piśmie, ustnie do protokołu albo elektronicznie z wykorzystaniem e-PUAP (w tym celu wypełnia się formularz PPS-1). Pełnomocnictwo musi trafić do urzędu skarbowego, w którym odbywa się konkretna sprawa podatkowa. Skorzystanie z pomocy pełnomocnika wymaga uregulowania opłaty w wysokości 17 zł. Wyjątkiem od tej sytuacji jest pełnomocnictwo udzielone członkowi najbliższej rodziny, czyli małżonkowi, zstępnym, wstępnym i rodzeństwu. W takiej sytuacji następuje zwolnienie z omawianej opłaty.

Czy jedno pełnomocnictwo szczególne jest wystarczające?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie, gdyż przepisy prawa różnią się od siebie. Skupimy się na przypadku, gdy jednocześnie odbywa się postępowanie kontrolne i podatkowe. Ustawa o Krajowej Administracji Skarbowej przedstawia stanowisko, iż ustanawiając pełnomocnictwo szczegółowe dedykowane do kontroli celno-skarbowej pełnomocnictwo pozwala wykonywać, obowiązki w sprawia podatkowej. Z kolei Ordynacja podatkówa przedstawia inne stanowisko, z którego wynika, że pełnomocnictwo szczegółowe daje prawo do reprezentacji tylko w konkretnej sprawie podatkowej albo innej należącej do właściwości organu podatkowego. To dwa zupełnie różne stanowiska, które sprawiają, że rozstrzygnięcia sądowe również różnią się między sobą. Wybrane wyroki sądu wskazywały, iż pełnomocnictwo szczególne jest przydzielane do etapu postępowania, a w innych zwracano uwagę, iż pełnomocnictwo obejmuje także postępowanie podatkowe.

Na skutek wielu sprzeczności odbyły się obrady NSA, w których brało udział 7 sędziów. Wydali oni uchwałę o sygn akt II FPS 1/22 z dnia 25.04.222 roku.

NSA zadecydowało, iż na wszystkich etapach postępowania wymagane jest pełnomocnictwo szczególne i zasada ta dotyczy:

• postępowania kontrolnego,
• postępowania podatkowego,
• odwołania od decyzji.

Strona może przedłożyć to samo pełnomocnictwo, ale musi ono znaleźć się ponownie w aktach sprawy. Takie stanowisko NSA wyjaśnia wszelkie wątpliwości, ale jednak wprowadza dodatkowe utrudnienia. Większość podmiotów ma przekonanie, że ustawodawca powinien popracować nad przepisami i zadecydować o wprowadzeniu jednego pełnomocnictwa do załatwiania spraw kontrolnych, jak i podatkowych.

Data publikacji: 2022-10-28, autor: FakturaXL