Przedsiębiorcy po rozliczeniu sprzedaży mogą odnotować nadwyżkę lub niedobór w podatku VAT. W przypadku nadwyżki podatnik musi podjąć decyzję, czy chce przenieść ją na kolejny okres rozliczeniowy, czy będzie ubiegał się o jej zwrot.
Nadwyżka w podatku VAT naliczonym nad należnym powstaje w chwili kiedy kwota wydatkowana na zakupy jest wyższa w porównaniu z kwotą ze sprzedaży w tym samym okresie rozliczeniowym. Z faktur zakupowych wynika podatek VAT naliczony, a z faktur sprzedaży podatek VAT należny. Nadwyżka podatku VAT może wystąpić również wtedy kiedy w danym okresie rozliczeniowym kwota za zakupy jest niska, ale podatnik za poprzedni miesiąc lub kwartał wykazał nadwyżkę podatku w pliku JPK_V7. Pod uwagę brane są także transakcje wykazane w rejestrze VAT po stronie zakupów i po stronie sprzedaży, gdzie ujmuje się jednocześnie podatek VAT przy imporcie usług, odwrotnym obciążeniu, WNT, imporcie towarów i inne.
Nadwyżka w podatku VAT, a VAT do zapłaty
Na to, czy wystąpi nadwyżka podatku VAT, czy trzeba będzie zapłacić podatek, ma wpływ kilka czynników. W tym zakresie można posłużyć się ogólnymi schematami, które pokazują kiedy wystąpi nadwyżka podatku VAT, a kiedy podatek jest do zapłaty:
W sytuacji kiedy podatnik po złożeniu deklaracji JPK_V7 dokona korekty pliku, której następstwem będzie zmniejszenie lub zwiększenie podatku VAT naliczonego za okres korekty, to wystąpi:
nadwyżka podatku VAT → pozostały VAT naliczony za okres bieżący > podatek VAT należny za okres bieżący
podatek VAT do zapłaty → pozostały VAT naliczony za okres bieżący > podatek VAT należny za okres bieżący
nadwyżka podatku VAT → pozostały VAT naliczony za okres bieżący < podatek VAT należny za okres bieżący
podatek VAT do zapłaty – pozostały VAT naliczony za okres bieżący < podatek VAT należny za bieżący okres.
Każda korekta może powodować zmniejszenie lub zwiększenie podatku VAT należnego w okresie korygowanym:
pozostały VAT naliczony za okres bieżący > podatek VAT należny za okres bieżący powstaje nadwyżka podatku VAT
pozostały VAT naliczony za okres bieżący > podatek VAT należny za okres bieżący → podatek VAT do zapłaty
pozostały VAT naliczony za bieżący okres < podatek VAT należny za okres bieżący powstaje nadwyżka podatku VAT
pozostały VAT naliczony za okres bieżący < podatek VAT należny za okres bieżący → podatek VAT do zapłaty.
Powyżej zostały przedstawione tylko przykładowe sytuacje, które mogą wystąpić i spowodować nadwyżkę podatku naliczonego nad należnym lub podatek VAT należny do zapłaty. Z tego powodu przed podjęciem ostatecznej decyzji o zwrocie nadpłaty VAT, czy pozostawienie nadwyżki podatku i przeniesienie jej na kolejny okres rozliczeniowy, warto wziąć pod uwagę czynniki mogące mieć wpływ na wysokość podatku.
Zwrot podatku VAT lub przeniesienie nadwyżki na kolejny okres rozliczeniowy
Decydując się na zwrot podatku, podatnik ubiega się o zwrot środków pieniężnych z podatku VAT wykazanych w ostatnim pliku JPK_V7, bądź z korekty wcześniejszego pliku, która stanowi:
całą nadwyżkę wynikającą z bieżącego pliku JPK_V7
część nadwyżki wynikającą z bieżącego JPK_V7, a pozostałą kwotę pozostawia do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy.
Jeżeli podatnik zdecyduje się na przeniesienie całości lub części nadwyżki na kolejny okres rozliczeniowy, to w takiej sytuacji w danym okresie rozliczeniowym dysponuje wyższą kwotą (podatek VAT naliczony za dany okres + nadwyżka z przeniesienia z poprzedniego pliku JPK).
Przykładowe sytuacje występujące przy nadwyżce podatku
Przy rozliczaniu podatku VAT mogą przykładowo mieć miejsce sytuacje takie jak te wymienione poniżej. Porównanie obejmuje kilka wariantów opartych na sytuacji podatkowej z grudnia 2021 roku w stosunku do stycznia 2022 roku:
JPK_V7M (12.2021r.) – podatek VAT do zapłaty w kwocie 20 000 zł
JPK_V7M (01.2022r.) – miesięczny podatek VAT należny – 60 000 zł, a naliczony 87 500 zł.
W styczniu wystąpiła nadwyżka VAT w wysokości 27 500 zł.
w JPK_V7M za miesiąc grudzień 2021 r. wystąpiła nadwyżka podatku VAT w wysokości 14 000 zł
w JPK_V7M za miesiąc styczeń 2022 r. suma miesięcznego podatku VAT należnego wyniosła 90 000 zł, a naliczonego 72 000 zł.
Podatnik za styczeń będzie musiał zapłacić podatek VAT w wysokości 4 000 zł
w JPK_V7M za grudzień 2021 r. została wykazana nadwyżka podatku VAT w wysokości 4 000 zł
w JPK_V7M za styczeń 2022 r. suma miesięcznego podatku VAT należnego wyniosła 28 000 zł, a VAT naliczonego 19 250 zł.
Podatnik w styczniu posiada nadwyżkę w podatku VAT w wysokości 4 750 zł.
w JPK_V7M za grudzień 2021 r. została wykazana nadwyżka podatku VAT w wysokości 3 240 zł
w JPK_V7M za styczeń 2022 r. suma miesięcznego podatku VAT należnego wyniosła 17 200 zł, a naliczonego 14 600 zł.
Podatnik za miesiąc styczeń zapłaci podatek VAT w wysokości 0 zł.
Nadwyżka podatku – na co zwrócić uwagę decydując się na zwrot VAT lub przeniesienie na kolejny okres rozliczeniowy?
Nadwyżka podatku VAT może mieć miejsce również w sytuacji kiedy kwota podatku VAT należnego jest wyższa od kwoty podatku VAT naliczonego w danym okresie rozliczeniowym. Z kolei podatek VAT do zapłaty może powstać nawet wtedy kiedy nadwyżka podatku VAT została przeniesiona z poprzedniego miesiąca.
Aby dokonać właściwego wyboru przedsiębiorca przede wszystkim powinien zwrócić uwagę na:
sumy kwot jakie mogą wystąpić w podatku VAT należnym i naliczonym – podatnik musi zastanowić się jakie koszty może ponieść w danym okresie, a także jaką wysokość może mieć sprzedaż
ewentualną kwotę nadwyżki z poprzedniego rozliczenia (plik JPK_V7)
realizację np.: zakupu środka trwałego, budowę środka trwałego
możliwość dokonania ewentualnej korekty zwiększającej lub zmniejszającej podatek VAT do zapłaty lub możliwość przeniesienia bądź zwrotu z powodu nieujęcia wszystkich faktur sprzedaży lub faktur zakupu bądź innych dokumentów i ewidencji jakie mogą mieć wpływ na podatek VAT należny lub naliczony
ujęte z opóźnieniem transakcje nabycia towarów lub usług (WNT), import usług, powyżej 3 miesięcy. W takiej sytuacji VAT naliczony ujmuje się na bieżąco, a VAT należny w miesiącu powstania obowiązku podatkowego
brak posiadania dokumentów celnych przy eksporcie towarów w ciągu 2,miesięcy. W tej sytuacji podatek VAT należny może być rozliczony wg stawki krajowej
transakcja zakupu na odwrotne obciążenie ujęta z opóźnieniem powyżej 3 miesięcy. W tej sytuacji VAT naliczony ujmuje się na bieżąco, a VAT należny w miesiącu powstania obowiązku podatkowego
korekty JPK_VAT, której powodem jest nieaktywny podatnik VAT, od którego została nabyta usługa lub towar
korekty JPK_VAT, której powodem jest nieistniejący podatnik lub podatnik będący uczestnikiem przestępczego procederu, od którego został nabyty towar lub usługa
korekty związanej ze sprzedażą środków trwałych, nieruchomości
korekty związanej z podatkiem VAT nieopłaconym w terminie 90 dni
pozostałe czynniki.
Zasady zwrotu podatku VAT przy nadwyżce - terminy
Przeniesienie części lub całości nadwyżki podatku VAT na następny okres rozliczeniowy jest prostą czynnością. Wystarczy wpisać całość lub część kwoty w pliku JPK_V7 w pozycji P_53. Przeniesienie nadwyżki na kolejny okres rozliczeniowy sprawia, że podatnik ma do dyspozycji dodatkową kwotę podatku VAT do odliczenia.
Natomiast w przypadku zwrotu części lub całości nadwyżki VAT na konto firmowe, to należy uzupełnić w pliku JPK_V7 w poz. P_54 całość lub część nadwyżki w zależności od wybranego terminu i dodatkowo należy wypełnić:
poz. P_55 – jeżeli podatnik chce otrzymać zwrot na specjalny rachunek VAT
poz. P_56 – oznacza zwrot w terminie 25 dni na firmowy rachunek bankowy
poz. P_57 – oznacza zwrot w terminie 60 dni na firmowy rachunek bankowy
poz. P_58 – oznacza zwrot w terminie 180 dni na firmowy rachunek bankowy.
Terminy zwrotu podatku VAT – warunki
Podatnik ma prawo zdecydować w jakim terminie chce otrzymać zwrot: w 25, 60, czy 180 dni. Każdy z terminów wymaga spełnienia określonych warunków.
kwota wykazana do zwrotu musi wynikać z faktur zakupowych zapłaconych w całości za pomocą firmowego rachunku bankowego wskazanego w CEIDG. W kwocie tej nie zostaje zawarta wartość z przeniesienia z poprzedniego pliku JPK_V7. Wartość faktur opłaconych gotówką nie może przekraczać kwoty 15 000 zł brutto oraz z opłaconych innych zobowiązań, jak np.: dokumenty celne i opłacone transakcje importu towarów rozliczane metodą uproszczoną, WNT, świadczenia usług, dla których podatnikiem jest ich usługobiorca lub dostawa towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca o ile w deklaracji VAT została wskazana kwota podatku należnego od tych transakcji
nadwyżka podatku VAT z poprzedniego pliku JPK_V7 nie przekracza kwoty 3 000 zł (kwota z przeniesienia)
podatnik przedłoży w urzędzie skarbowym potwierdzenia zapłat wszystkich faktur oraz innych zobowiązań z okresu zwrotu
podatnik przez kolejne 12 miesięcy poprzedzające bezpośrednio okres, za który występuje o zwrot w terminie 25 dni:
był zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT
składał za każdy okres rozliczeniowy deklaracje VAT i JPK_V7
2. termin 60 dni jest przeznaczony dla każdego czynnego podatnika VAT (może skorzystać każdy podatnik, który odnotował sprzedaż w okresie ubiegania się o zwrot z wyłączeniem sytuacji kiedy podatnik przedłoży zabezpieczenie). Termin zwrotu może zostać przedłużony jeżeli naczelnik urzędu skarbowego stwierdzi, że wniosek o zwrot musi zostać dodatkowo zweryfikowany. Jeżeli wszystko będzie w porządku, to urząd dokona zwrotu podatku VAT razem z odsetkami. Z terminu 60 dni skorzystają również podatnicy prowadzący wyłącznie sprzedaż za granicą lub sprzedaż zarówno za granicą, jak i w kraju, pod warunkiem, że w okresie dotyczącym zwrotu nie wykazali sprzedaży krajowej. W przypadku zwrotu 60-dniowego brak jest ograniczeń dotyczących nadwyżki podatku VAT z poprzedniego pliku JPK_V7, tak jak ma to miejsce w przypadku zwrotu w terminie skróconym 25 dni
3. termin 180 dni przeznaczony jest dla tych podatników, którzy w rozliczeniu za miesiąc lub kwartał, za który ubiegają się o zwrot VAT nie dokonali żadnej sprzedaży zarówno krajowej, jak i zagranicznej, a tylko dokonywali zakupy. W przypadku zwrotu 180 dni nie ma również ograniczeń co do kwoty VAT z przeniesienia. Podatnik ma prawo ubiegać się o zwrot całego podatku VAT. Pod pewnymi warunkami, termin może zostać skrócony do 60 dni, jeżeli podatnik nie dokonał sprzedaży krajowej i zagranicznej w tym okresie. Należy też ustanowić zabezpieczenie i przedstawić je w urzędzie skarbowym. Dodatkowo podatnik zobowiązany jest do złożenia pisemnego wniosku do urzędu skarbowego, w którym musi poinformować urząd o chęci skorzystania z danego terminu.
