7 kwietnia 2023 roku zacznie obowiązywać znowelizowany Kodeks pracy. Zmiany w kodeksie zostały uchwalone przez sejm 8 lutego 2023 roku w wyniku wdrożenia dwóch dyrektyw: tzw. dyrektywy work-life balance dla rodziców i opiekunów, a także dyrektywy w sprawie przejrzystych i przewidywalnych warunków pracy. Nowelizacja Kodeksu pracy zmienia między innymi wymiar urlopu rodzicielskiego i opiekuńczego. Pracownicy otrzymają dodatkowo 2 dni wolne od pracy z powodu działania siły wyższej. Zmianie ulegają również warunki związane z zawieraniem umów na okres próbny.
Zgodnie z nowelizacją Kodeksu pracy wydłużony został czas trwania urlopu rodzicielskiego. Od dnia wprowadzenia w życie nowych przepisów urlop rodzicielski zostanie wydłużony:
do 41 tygodni – urodziny jednego dziecka
do 43 tygodni – urodziny więcej niż jednego dziecka.
Jest to łączny wymiar urlopu rodzicielskiego dla dwojga rodziców. Każdy z nich będzie mógł wykorzystać wyłącznie przez siebie 9 tygodni, co oznacza, że jeden z nich wykorzysta urlop rodzicielski w maksymalnym wymiarze:
32 tygodni – 1 dziecko
34 tygodni – większa liczba dzieci.
Pozostałe 9 tygodni będzie mógł wykorzystać drugi rodzic. Istnieje możliwość do skorzystania z urlopu rodzicielskiego przez oboje rodziców jednocześnie. Zgodnie z nowymi przepisami czas na skorzystanie z urlopu ojcowskiego został skrócony do 12 miesięcy licząc od dnia urodzenia dziecka. Zasiłek rodzicielski podwyższono z 60% do 70% podstawy wymiaru. Po nowelizacji Kodeksu kobiety otrzymają prawo do złożenia wniosku o stałą wysokość zasiłku za okres urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego. W tej sytuacji wysokość zasiłku przez cały okres będzie wynosić 81,5%. Zasiłek macierzyński w wymiarze 20 tygodni nadal będzie wynosił 100%.
Dodatkowy urlop opiekuńczy
W świetle nowych przepisów bezpłatny urlop opiekuńczy został zwiększony o dodatkowe 5 dni. Są to dni przeznaczone dla pracownika celem zapewnienia opieki lub wsparcia krewnych bądź osoby współmieszkającej z pracownikiem w przypadku wystąpienia u tych osób poważnego zachorowania. Urlop będzie można wykorzystać jednorazowo lub w częściach.
Zdarzenia losowe – dodatkowe 2 dni wolne
Wraz z nowymi przepisami pracownicy otrzymają dodatkowe 2 dni zwolnienia od pracy, które będą im się należały do wykorzystania w przypadku pilnych spraw rodzinnych spowodowanych chorobą lub wypadkiem. Warunek: obecność pracownika w tym miejscu jest konieczna. Za okres zwolnienia pracownik otrzyma 50% wynagrodzenia.
Umowa na okres próbny po nowemu
Umowy na okres próbny będą zawierane na czas nie dłuższy niż:
1 miesiąc – jeżeli w zamiarze będzie zawarcie umowy na czas określony krótszy niż 6 miesięcy
2 miesiące – jeżeli w zamiarze jest zawarcie umowy o pracę na czas określony trwający co najmniej 6 miesięcy, a krócej niż 12 miesięcy.
Wniosek o zmianę umowy
Pracownik, który przepracuje co najmniej 6 miesięcy będzie miał prawo raz na rok do wystąpienia o zmianę rodzaju umowy na umowę o pracę na czas nieokreślony lub o bardziej bezpieczne warunki pracy. Wniosek będzie wymagał pisemnej odpowiedzi ze strony pracodawcy w terminie 1 miesiąca. Złożony wniosek nie będzie mógł stanowić podstawy do wypowiedzenia umowy.
Czas pracy – 2 dodatkowe przerwy
Pracownik podczas wykonywania swoich obowiązków służbowych ma prawo do przerwy. Nowe przepisy przewidują dwie dodatkowe przerwy wliczane do czasu pracy. Pracownik będzie mógł skorzystać:
z drugiej przerwy, co najmniej 15-sto minutowej – dobowy wymiar czasu pracy pracownika przekracza 9 godzin
trzeciej przerwy, co najmniej 15-sto minutowej – dobowy wymiar czasu pracy pracownika przekracza 16 godzin.
Obowiązek informacyjny
Pracownik będzie musiał być poinformowany przez pracodawcę o:
początkowym wynagrodzeniu podstawowym
innych elementach składowych wskazanych oddzielnie
częstotliwości oraz sposobie wypłacania wynagrodzenia, do którego pracownik ma prawo.
Oprócz kwestii związanych z wynagrodzeniem, pracodawca będzie miał obowiązek informowania pracownika o szkoleniach, a także o długości płatnego urlopu jaki przysługuje pracownikowi.
