Skala podatkowa 12%, a już zapłacone zaliczki na podatek

Skala podatkowa jest najczęściej wybieraną formą opodatkowania w działalności gospodarczej. Od lipca 2022 roku w związku z wprowadzonymi zmianami została obniżona stawka podatku z 17% na 12%.

Skala podatkowa (zasady ogólne) – jedna z form opodatkowania działalności gospodarczej

Przedsiębiorca otwierając działalność gospodarczą ma obowiązek wyboru formy opodatkowania przychodów/dochodów. Jedną z dostępnych jest skala podatkowa. W przypadku, gdyby podatnik nie wybrał żadnej formy, to automatycznie zostanie mu przypisane opodatkowanie wg skali. Ta forma obowiązuje również w przypadku osiągania dochodów z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia, kontraktu menedżerskiego, umowy o dzieło, wynagrodzenia członków zarządu lub przy innych dochodach.

Skala podatkowa – dochody wyłączone z opodatkowania

Niektóre dochody nie mogą być opodatkowane skalą podatkową, jak również niektórzy podatnicy przy przeprowadzaniu określonych transakcji oraz po otrzymaniu określonych świadczeń nie mają prawa skorzystać z opodatkowania wg skali podatkowej. Do grupy tej zaliczają się między innymi:

• przychody z działalności gospodarczej opodatkowane ryczałtem
• dochody z działalności gospodarczej opodatkowane podatkiem liniowym
• przychody z umów zlecenia do 200 zł brutto opodatkowane stałym, zryczałtowanym podatkiem dochodowym
• przychody z działalności gospodarczej rozliczane za pomocą karty podatkowej
• dochody ze zbycia nieruchomości
• dochody ze zbycia udziałów, papierów wartościowych, akcji, obligacji, opcji i innych instrumentów finansowych
• w niektórych przypadkach dochody uzyskiwane przez nierezydentów
• wygrane oraz nagrody uzyskane w grach i zakładach
• pozostałe przychody/dochody.

Skala podatkowa po wprowadzeniu Polskiego Ładu 2,0

W 2022 roku do skali podatkowej zostały wprowadzone następujące zmiany:

• został zwiększony limit progu dochodu z 85 528 zł do 120 000 zł i powyżej 120 000 zł
• stawki podatku nie zostały zmienione i w stosunku do zaliczek od stycznia do maja 2022 r. wynosiły 17% oraz 32%. Od zaliczek za czerwiec oraz za II kwartał roku uległy obniżeniu do 12% w I progu podatkowym
• została zwiększona kwota wolna od podatku z 8 000 zł na 30 000 zł, co spowodowało zmianę kwoty zmniejszającej podatek z 1 360 zł do 5 100 zł. 
• zostały zmienione warunki związane ze stosowaniem kwoty wolnej od podatku w trakcie roku. W 2021 roku występowała zryczałtowana kwota w wysokości 512,12 zł, a od 2022 roku obowiązuje stała kwota w wysokości 5 100 zł. Nie ma różnicy czy jest ona uwzględniana w miesięcznej zaliczce na podatek dochodowy, czy w zeznaniu rocznym.

Dodatkowo w dalszym ciągu obowiązuje zaplata daniny solidarnościowej dla dochodu powyżej 1 000 000 zł. 

W związku z wprowadzeniem nowych przepisów, skala podatkowa w 2022 roku kształtuje się następująco:

Podstawa obliczenia podatku w złotych		Kwota podatku dochodowego wg skali podatkowej
ponad	do
0 zł	30 000 zł	brak
30 000 zł	120 000 zł	17% minus kwota zmniejszająca podatek 5 100 zł
120 000 zł		15 300 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł
1 000 000 zł		15 300 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł + 4% od nadwyżki ponad kwotę 1 000 000 zł dochodu podlegającego opodatkowaniu

Skala podatkowa – obniżona stawka podatku 

Przepisy Polskiego Ładu zostały częściowo zmodyfikowane. Zmiany objęły również skalę podatkową, która obecnie kształtuje się następująco: 

Podstawa obliczenia podatku w złotych		Kwota podatku dochodowego wg skali podatkowej
ponad	do
0 zł	30 000 zł	brak
	120 000 zł	12% minus kwota zmniejszająca podatek 3 600 zł
120 000 zł		10 800 zł +32% nadwyżki ponad 120 000 zł
1 000 000 zł		10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł + 4% od nadwyżki ponad kwotę 1 000 000 zł dochodu podlegającego opodatkowaniu

Skala podatkowa – podsumowanie zmian w 2022 roku

• dwa progi podstawy obliczania podatku z wyższą kwotą graniczną: do 120 000 zł i ponad 120 000 zł
• wysokość kwoty wolnej od podatku – 30 000 zł
• zmiana w stawce podatku dochodowego, obniżenie z 17% do 12% począwszy od zaliczki za czerwiec 2022 r. lub II kwartał roku 2022
• taka sama stawka podatku w II progu podatkowym, 32%
• obniżenie kwoty wolnej od podatku z 5 100 zł do 3 600 zł w skali roku
• pozostawienie kwoty zmniejszającej podatek w stałej wartości bez podziału uwzględniającego zaliczkę miesięczną, czy podatek dochodowy w rozliczeniu rocznym
• utrzymanie daniny solidarnościowej od dochodu w kwocie powyżej 1 000 000 zł
• przywrócenie preferencji w opodatkowaniu dochodów przez osoby samotnie wychowujące dzieci
• likwidacja ulgi dla klasy średniej.

Jeżeli podatnik za okres, w którym obowiązywała pierwsza wersja skali podatkowej wprowadzona na początku obowiązywania przepisów Polskiego Ładu wykorzysta w całości lub w części kwotę wolną od podatku, to może u niego pojawić się nadwyżka w podatku dochodowym. Taki stan rzeczy wynika z przeliczenia niższego podatku przy niższej kwocie wolnej od podatku w stosunku do przeliczonego dochodu i podatku wg wyższej kwoty wolnej od podatku. Powstała różnica w podatku dochodowym jest korzystna dla podatnika. Poniżej porównanie wyliczeń bez uwzględnienia odliczenia składki zdrowotnej od dochodu oraz ulgi dla klasy średniej. 

Składnik obliczenia	Pierwsza wersja	Ostatnia zmiana
Dochód z działalności	40 000 zł	40 000 zł
Stawka podatku	17%	12%
Obliczony podatek	6 800 zł	4 800 zł
Kwota wolna od podatku	5 100 zł	3 600 zł
Podatek do zapłaty	1 700 zł	1 200 zł
Kwota po odjęciu podatku	38 300 zł	38 800 zł

Skala podatkowa - odliczanie składki zdrowotnej oraz inne zmiany po wprowadzeniu Polskiego Ładu 2.0

Od 2022 roku podatnicy, którzy wybrali skalę podatkową nie mogą dokonać odliczenia zapłaconej składki zdrowotnej. Taką możliwość mają jedynie podatnicy, którzy wybrali pozostałe formy opodatkowania, jak podatek liniowy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, czy kartę podatkową. Opodatkowanie działalności podatkiem liniowym pozwala odliczyć zapłacone składki zdrowotne od dochodu do kwoty limitu w wysokości 8 700 zł w skali roku. Wysokość limitu ma być podwyższana w każdym roku. Opodatkowanie w formie ryczałtu ewidencjonowanego pozwala na odliczenie opłaconej składki zdrowotnej od kwoty przychodu do kwoty limitu w wysokości 50% zapłaconych składek. Podatnicy stosujący kartę podatkową mogą odliczyć 19% zapłaconej składki zdrowotnej. 

Zgodnie z najnowszymi zmianami, podatnicy, którzy wybrali w 2022 roku podatek liniowy lub ryczałt ewidencjonowany mogą zmienić wybraną formę na skalę podatkową po zakończeniu 2022 roku. Wyjątkiem jest sytuacja, kiedy podatnik rozliczający się na podstawie ryczałtu chce przejść na skalę podatkową jeszcze w trakcie roku podatkowego. Jeżeli zdecyduje się na taki krok, to od rozliczenia za lipiec lub III kwartał 2022 r. powinien założyć i zacząć prowadzić książkę przychodów i rozchodów oraz ma obowiązek zgłoszenia zmiany w urzędzie skarbowym poprzez złożenie stosownego oświadczenia. Taka możliwość dostępna jest tylko w 2022 roku, co oznacza, że jeżeli podatnik na początku 2022 roku wybrał opodatkowanie w formie podatku liniowego lub ryczałtu, to jego wybór będzie obowiązywał również w 2023 roku aż do momentu złożenia rezygnacji z tych form. Zmiana formy opodatkowania na skalę podatkową dotyczy też najmu prywatnego opodatkowanego w 2022 roku ryczałtem ewidencjonowanym. 

Zmiana formy opodatkowania z podatku liniowego lub ryczałtu na skalę podatkową w trakcie roku skutkuje:

• obowiązkiem oznaczenia wyboru skali podatkowej dla opodatkowania dochodów osiągniętych w 2022 roku w zeznaniu rocznym PIT-36 składanym za 2022 rok
• zaliczkami obliczonymi na zasadach zgodnych z wybraną wcześniej formą opodatkowania, którą podatnicy wykażą w zeznaniu PIT-36 i nie będą musieli ich przeliczać wg skali podatkowej
• podatnicy, którzy w wyniku pomyłki złożą przykładowo PIT-36L lub PIT-28 za 2022 rok w ustawowym terminie, czyli do 2 maja 2023 roku nie będą mogli wybrać skali podatkowej dla opodatkowania dochodów z działalności za 2022 rok
• w przypadku zastosowania ryczałtu i wyboru skali podatkowej po zakończeniu roku, podatnicy będą musieli zaprowadzić książkę przychodów i rozchodów za cały 2022 rok oraz ująć wartość remanentu na dzień 31 grudnia 2021 roku, a także 31 grudnia 2022 roku.

Zmianę formy opodatkowania z podatku liniowego lub ryczałtu na skalę podatkową warto dobrze przemyśleć, ponieważ wybrana forma opodatkowania ma spory wpływ na wysokość składki zdrowotnej.

Data publikacji: 2022-07-06, autor: FakturaXL