Zmiana I progu podatkowego, a kwota wolna, Polski Ład 2,0
W Polsce najczęściej stosowaną formą opodatkowania są zasady ogólne, czyli tzw. skala podatkowa. Zmiany wprowadzane przez Polski Ład obejmą również i tę formę. Między innymi została podwyższona kwota wolna od podatku oraz zmianie uległa kwota graniczna progów podatkowych.
Z dniem 1 stycznia 2022 roku zmieniła się wysokość kwoty wolnej od podatku. Obecnie wynosi ona 30 000 zł. Do końca 2021 roku było to 8 000 zł. Razem z kwotą wolną zmianie uległa również kwota zmniejszająca podatek, która obecnie wynosi 5 100 zł i wynika ona z następującego wyliczenia: 30 000 zł x 17% = 5 100 zł:
kwota wolna od podatku do końca 2021 r. – 8 000 zł
kwota zmniejszająca podatek do końca 2021 r. – 1 360 zł
kwota wolna od podatku od 1 stycznia 2022 r. – 30 000 zł
kwota zmniejszająca podatek od 1 stycznia 2022 r. – 5 100 zł.
Od 1 lipca 2022 r. w związku z obniżeniem stawki podatku z 17% na 12%, kwota zmniejszająca podatek wyniesie 3 600 zł. Do końca 2021 roku w zaliczce na podatek dochodowy podatnicy ujmowali kwotę zmniejszającą podatek w stałej wysokości 525,12 zł. Natomiast w zeznaniu rocznym razem ze wzrostem dochodów jej wartość zmniejszała się. Od stycznia 2022 roku to się zmieniło i kwota zmniejszająca podatek jest stała niezależnie od tego czy dotyczy zaliczki na podatek dochodowy, czy też zeznania rocznego.
Podwyższenie wartości I progu podatkowego
W skali podatkowej występują dwa progi podatkowe. Do końca czerwca 2022 roku stawki podatkowe w obu progach nie zmieniły się. Zmiana stawek podatku w I progu podatkowym z 17% na 12% będzie miała miejsce od 1 lipca 2022 roku i będzie dotyczyła rozliczeń zaliczek za czerwiec lub II kwartał roku. Stawka podatku w II progu podatkowym pozostaje bez zmian i nadal wynosi 32%.
Od stycznia 2022 roku zmieniła się wartość graniczna progów podatkowych, która została podwyższona do 120 000 zł:
limit progu do końca 2021 r. - dochód do 85 528 zł (stawka podatku 17%) - dochód ponad 85 528 zł (stawka podatku 32%)
limit progu od 1 stycznia 2022 r. - dochód do 120 000 zł – (stawka podatku 12%) - dochód ponad 120 000 zł (stawka podatku 32%).
Przepisy wprowadzone przez Polski Ład nie zniosły tzw. daniny solidarnościowej. Trzeci próg podatkowy dla najbogatszych nadal istnieje i wynosi 4%. Oblicza się go od dochodu przekraczającego 1 000 000 zł niezależnie od kwoty podatku dochodowego obliczanego wg stawki 32%. Oznacza to, że dochody powyżej 1 mln zł. opodatkowane są podwójnie, bo stawką 32% i 4%. Nie zmienił się również próg podatkowy dla młodych. Nie zapłacą oni podatku do limitu dochodu 85 528 zł.
Obliczanie podatku dochodowego od stycznia 2022 roku
Jednym z obowiązków podatnika prowadzącego działalność gospodarczą jest wpłata zaliczki na podatek dochodowy. Wpłat należy dokonywać począwszy od miesiąca lub kwartału w zależności od wybranego okresu rozliczania podatku, w którym dochody przekroczyły kwotę będącą ilorazem kwoty zmniejszającej podatek oraz najniższej stawki skali podatkowej, a więc jeżeli przekroczyły 30 000 zł.
Sposób wyliczania podatku dochodowego został wskazany w art. 27 ust. 1 ustawy o PIT i przedstawia się następująco:
dochód od 0 zł do 30 000 zł – podatek 0 zł
dochód od 30 001 zł do 120 000 zł – podatek 12% (3 600 zł)
dochód powyżej 120 000 zł – podatek 10 800 zł + 32% nadwyżki ponad 120 000 zł.
Wysokość podatku przed oraz po Polskim Ładzie 2.0 - różnice
Do końca 2021 roku w zaliczce na podatek dochodowy ujmowana była kwota zmniejszająca podatek w wysokości 525,12 zł. Powodowało to, że podatnicy nie mogli w obliczaniu zaliczek na podatek dochodowy ujmować wysokości pełnej kwoty wolnej od podatku. Jednocześnie po przekroczeniu I progu podatkowego, czyli wartości 85 528 zł do wyliczania zaliczki na podatek dochodowy nie była brana pod uwagę kwota zmniejszająca podatek. Zmiany wprowadzone przez Polski Ład sprawiają, że zaliczka na podatek dochodowy w 2022 roku jest niższa w porównaniu z rokiem 2021. Wpływ na to ma wyższa kwota progu podatkowego oraz wartość kwoty wolnej od podatku, a także składka zdrowotna, która od 2022 roku nie zmniejsza już kwoty podatku. Do końca 2021 roku składka zdrowotna obniżała kwotę podatku należnego do wpłaty do urzędu skarbowego.
PRZYKŁAD 1 Przedsiębiorca w lutym 2022 uzyskał dochód w kwocie 25 000 zł. W styczniu jego dochód wyniósł 19 000 zł. Czy podatnik musi opłacić zaliczkę na podatek dochodowy za luty 2022?
Wyliczenie: dochód od początku roku: 19 000 zł + 25 000 zł = 44 000 zł kwota zmniejszająca podatek: 5 100 zł zaliczki należne od początku roku: 0 zł wysokość podatku: 44 000 zł x 17% - 5 100 zł = 2 380 zł.
Odpowiedź: Przedsiębiorca łącznie za styczeń i luty osiągnął dochód w kwocie 44 000 zł, to znaczy, że ma obowiązek zapłaty zaliczki na podatek dochodowy. Została ona wyliczona w kwocie 2 380 zł.
W okresie od stycznia do maja 2022 roku zastosowanie ma stawka podatku 17% (I próg podatkowy) i kwota zmniejszająca podatek w wysokości 5 100 zł. Zgodnie z art. 44 ust. 3 pkt 3 ustawy o PIT zaliczki na podatek w trakcie roku oblicza się jako różnicę pomiędzy podatkiem należnym od dochodu osiągniętego od początku roku, a sumą zaliczek za poprzednie okresy miesięczne lub kwartalne.
PRZYKŁAD 2 Podatnik prowadzi działalność gospodarczą i rozlicza podatki wg skali podatkowej w okresie kwartalnym. Za I kwartał 2022 roku osiągnął dochód w wysokości 140 000 zł. W II kwartale jego dochód wyniósł 100 000 zł. W jakiej wysokości powinien opłacić zaliczkę na podatek dochodowy?
Wyliczenie: I kwartał: dochód od początku roku: 140 000 zł kwota zmniejszająca podatek: 5 100 zł zaliczki należne od początku roku: 0 zł wysokość podatku w I progu podatkowym: 120 000 zł x 17% - 5 100 zł = 15 300 zł wysokość podatku w II progu podatkowym: 20 000 zł x 32% = 6 400 zł wysokość podatku: 15 300 zł + 6 400 zł = 21 700 zł.
II kwartał: dochód od początku roku: 140 000 zł + 100 000 zł = 240 000 zł kwota zmniejszająca podatek: 3 600 zł zaliczki należne od początku roku: 21 700 zł wysokość podatku w I progu podatkowym: 120 000 zł x 12% - 3 600 zł = 10 800 zł wysokość podatku w II progu podatkowym: (240 000 zł – 120 000 zł) x 32% = 38 400 zł wysokość podatku: 10 800 zł + 38 400 zł = 49 200 zł podatek, zaliczki należne od początku roku: 49 200 zł – 21 700 zł = 27 500 zł.
Odpowiedź: Podatnik powinien zapłacić podatek dochodowy za I kwartał w wysokości 21 700 zł, a za II kwartał: 27 500 zł
PRZYKŁAD 3 Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą. Jako formę opodatkowania wybrał zasady ogólne (skala podatkowa). W 2021 roku uzyskał dochód w wysokości 450 000 zł. W jakiej wysokości będzie musiał zapłacić podatek za 2021 rok, a jaki za 2022 rok przy takiej samej wartości dochodu?
Wyliczenie: 2021 rok: dochód od początku roku: 450 000 zł kwota zmniejszająca podatek: 0 zł wysokość podatku w I progu podatkowym: 85 528 zł x 17% = 14 539,76 zł wysokość podatku w II progu podatkowym: 364 472 zł x 32% = 116 631,04 zł wysokość podatku: 14 539,76 zł + 116 631,04 zł = 131 170,80 zł
2022 rok: dochód od początku roku: 450 000 zł kwota zmniejszająca podatek: 5 100 zł wysokość podatku w I progu podatkowym: 120 000 zł x 17% – 5 100 zł = 15 300 zł wysokość podatku w II progu podatkowym: 330 000 zł x 32% = 105 600 zł wysokość podatku: 15 300 zł + 105 600 zł = 120 900 zł
wyliczenia w 2022 roku uwzględniające zmiany Polskiego Ładu 2.0: dochód od początku roku: 450 000 zł kwota zmniejszająca podatek: 3 600 zł wysokość podatku w I progu podatkowym: 120 000 zł x 12% – 3600 zł = 10 800 zł wysokość podatku w II progu podatkowym: 330 000 zł x 32% = 105 600 zł wysokość podatku: 10 800 zł + 105 600 zł = 116 400 zł.
Odpowiedź: Przedsiębiorca w 2021 roku zapłaci podatek dochodowy w wysokości 131 171 zł, a w 2022 roku przy takich samych parametrach musiałby zapłacić 120 900 zł.
