Jeszcze do niedawna urzędy skarbowe miały odmienne zdanie niż sądy administracyjne w sprawie zapłaty VAT przez polskiego przedsiębiorcę w drugim państwie UE. Organy podatkowe uważały, że podatek VAT zapłacony w państwie członkowskim innym niż Polska stanowi dla przedsiębiorcy koszt uzyskania przychodu. W ostatnim czasie stanowisko to uległo zmianie.
Podatek VAT zapłacony w innym państwie, a koszt podatkowy
Zgodnie z art. 22 ust. 1 ustawy o PIT przez koszty uzyskania przychodów należy rozumieć koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów, zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów z wyłączeniem kosztów wymienionych w art. 23 ustawy. W świetle art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów, podatku VAT z zastrzeżeniem, że kosztem uzyskania przychodów jest:
podatek naliczony:
w przypadku kiedy podatnik nabył towary i usługi w celu ich wytworzenia, odsprzedaży lub świadczenia usług zwolnionych od podatku od towarów i usług, bądź zwolniony jest z podatku VAT
jeżeli zgodnie z przepisami o podatku od towarów i usług, w części, w której podatnikowi nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku od towarów i usług, w przypadku kiedy naliczony podatek VAT nie powiększa wartości środka trwałego lub wartości niematerialnej i prawnej
podatek należny:
w przypadku przekazania lub zużycia przez podatnika towarów lub świadczenia usług na potrzeby reprezentacji oraz reklamy obliczony na podstawie odrębnych przepisów
od nieodpłatnie przekazanych towarów, obliczony w zgodzie z odrębnymi przepisami w sytuacji kiedy jedynym warunkiem przekazania jest wcześniejsze nabycie towarów lub usług od przekazującego w określonej ilości lub wartości
w przypadku importu usług, a także wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów, o ile nie stanowi on podatku naliczonego w rozumieniu przepisów o podatku VAT, to kosztem uzyskania przychodu nie będzie jednak podatek należny w części przekraczającej kwotę podatku od nabycia tych towarów i usług, która to kwota mogłaby stanowić podatek naliczony w rozumieniu przepisów o podatku od towarów i usług.
Jeszcze do niedawna polski urząd skarbowy zajmował stanowisko, że przepis ten ma zastosowanie tylko do polskiego podatku VAT, a nie do unijnego argumentując swoje stanowisko założeniem, że przez podatek od towarów i usług należy rozumieć podatek, o którym mowa jest w ustawie o podatku od towarów i usług. Oznacza to, że ustawa o podatku od towarów i usług rozróżnia podatek od wartości dodanej od podatku od towarów i usług.
Nazwa „podatek od towarów i usług” określa podatek od wartości dodanej jaka obowiązuje wyłącznie w Polsce i nie dotyczy innych państw członkowskich. Z tego powodu nie powinno się podatku od wartości dodanej obowiązującego w innym kraju członkowskim niż Polska stawiać na równi z podatkiem od towarów i usług jaki obowiązuje w Polsce.
Powyższa argumentacja nie ma zastosowania do art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT, ponieważ pojęcie podatku od wartości dodanej oraz pojęcie podatku od towarów i usług nie są jednakowe. W konsekwencji zapłacony za granicą podatek VAT stanowi koszt uzyskania przychodu w rozliczeniu podatkowym w Polsce. Takie stanowisko w sprawie zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, który potwierdził je w interpretacji z dnia 19 maja 2017 roku, nr 0113-KDIPT-1.4011.65.2017.1.MAP.
Zagraniczny podatek VAT, a wyrok sądu administracyjnego
Inne spojrzenie na przedstawioną kwestię mają sądy administracyjne. Ich zdaniem zachodzi tożsamość polskiego i zagranicznego podatku VAT. Potwierdzeniem takiego stanowiska może być wyrok NSA z dnia 8 maja 2018 roku o nr. II FSK 926/16, w którym sąd wskazał, że nie ma powodu, aby terminy „podatek od wartości dodanej” i „podatek od towarów i usług” nie mogły być traktowane tak samo.
Nowe stanowisko organów podatkowych dostosowane do orzecznictwa
Obecnie polskie urzędy skarbowe wydają interpretacje indywidualne, z których wynika, że zapisy z art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT mają zastosowanie do polskiego podatku od towarów i usług i unijnego podatku od wartości dodanej. Zgodnie z obecnie przyjętym stanowiskiem, wydatek zagraniczny stanowi koszt w kwocie netto. Tym samym wartość unijnego podatku VAT nie jest kosztem uzyskania przychodu.
Podatnik może odzyskać podatek zapłacony w innym państwie członkowskim UE korzystając z procedury VAT-REF. W przypadku podatku dochodowego zwrot jest neutralny podatkowo. Jeżeli podatnik nie skorzysta z prawa do odzyskania zagranicznego podatku VAT, to pomimo tego i tak może ująć jego wartość w kosztach uzyskania przychodów. Przytoczone zasady dotyczą podatku dochodowego od osób fizycznych i prawnych.
PRZYKŁAD Polski podatnik sprzedał towary na terenie Niemiec. Za przychód z działalności gospodarczej powinien uznać przychód pomniejszony o podatek należny od wartości dodanej. Zgodnie z zasadami określonymi w art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT nie może on uznać podatku od wartości dodanej zapłaconego w Niemczech jako kosztu uzyskania przychodu. Takie stanowisko w sprawie zajął Dyrektor KIS w interpretacji z dnia 23 października 2020 roku, nr 0112-KDIL2-2.4011.565.2020.1.MC. W związku z tym podatnik nie powinien wykazywać przychodów i kosztów ich uzyskania w części jaka przypada na podatek od wartości dodanej rozliczany w Niemczech.
Podsumowanie
Polskie organy podatkowe w końcu zajęły stanowisko podobne do wyroków wydawanych przez sądy i obecnie uznają, że nie ma różnicy pomiędzy polskim, a unijnym podatkiem VAT. Dla podatników oznacza to, że podatek VAT opłacony w innym państwie UE nie stanowi kosztu uzyskania przychodu w podatku dochodowym w Polsce.
