Kody GTU są wykorzystywane do oznaczania grup towarów oraz usług. Są obowiązkowe dla czynnych podatników VAT. Czy taka sama zasada odnosi się do przedsiębiorców zwolnionych z VAT? W dzisiejszym artykule rozwiejemy wszystkie wątpliwości i odpowiemy na pytania. Padnie również kluczowa odpowiedź, czy podatnik ma obowiązek stosować kody GTU w sprzedaży zwolnionej z VAT?
Obowiązek stosowania kodów GTU spoczywa na czynnych podatnikach VAT i jest wyznaczony w rozporządzeniu Ministra Finansów w sprawie dokładnego zakresu danych widniejących w deklaracjach podatkowych oraz ewidencji w zakresie podatku od towarów i usług.
W § 10 ust. 3 pkt 1 i 2 ww. rozporządzenia wymieniono dostawy towarów i rodzaje usług, które podlegają obowiązkowemu oznaczeniu GTU:
dostawy:
napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2%, piwa oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5% (CN od 2203 do 2208) – oznaczenie „GTU_01”,
towarów, o których mowa w art. 103 ust. 5aa ustawy – oznaczenie „GTU_02”,
olejów opałowych nieujętych w lit. b, olejów smarowych i pozostałych olejów (CN od 2710 19 71 do 2710 19 83 i CN od 2710 19 87 do 2710 19 99, z wyłączeniem smarów plastycznych zaliczonych do kodu CN 2710 19 99), olejów smarowych (CN 2710 20 90) oraz preparatów smarowych (CN 3403, z wyłączeniem smarów plastycznych objętych tą pozycją) – oznaczenie „GTU_03”,
wyrobów tytoniowych, suszu tytoniowego, płynu do papierosów elektronicznych i wyrobów nowatorskich, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym – oznaczenie „GTU_04”,
odpadów – wyłącznie określonych w poz. 79–91 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie „GTU_05”,
urządzeń elektronicznych oraz części i materiałów do nich, wyłącznie określonych w poz. 7, 8, 59–63, 65, 66, 69 i 94–96 załącznika nr 15 do ustawy, a także folii typu stretch określonej w poz. 9 tego załącznika – oznaczenie „GTU_06”,
pojazdów oraz części (CN od 8701 do 8708) – oznaczenie „GTU_07”,
metali szlachetnych oraz nieszlachetnych – wyłącznie określonych w poz. 1 i 1a załącznika nr 12 do ustawy oraz w poz. 12–25, 33–40, 45, 46, 56 i 78 załącznika nr 15 do ustawy – oznaczenie „GTU_08”,
produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyrobów medycznych – wyłącznie objętych obowiązkiem zgłoszenia, o którym mowa w art. 37av ust. 1 Ustawy z dnia 6 września 2001 roku – Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 974 i 981) – oznaczenie „GTU_09”,
budynków, budowli i gruntów oraz ich części i udziałów w prawie własności, w tym również zbycia praw, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy – oznaczenie „GTU_10”;
świadczenie usług:
w zakresie przenoszenia uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w ustawie z dnia 12 czerwca 2015 roku o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (Dz.U. z 2021 r. poz. 332 i 1047) – oznaczenie „GTU_11”,
charakterze niematerialnym – jedynie:
doradczych, w tym doradztwa prawnego i podatkowego oraz doradztwa związanego z zarządzaniem (PKWiU 62.02.1, 62.02.2, 66.19.91, 69.20.3, 70.22.11, 70.22.12, 70.22.13, 70.22.14, 70.22.15, 70.22.16, 70.22.3, 71.11.24, 71.11.42, 71.12.11, 71.12.31, 74.90.13, 74.90.15, 74.90.19),
w zakresie rachunkowości i audytu finansowego (PKWiU 69.20.1, 69.20.2),
marketingowych lub reklamowych (PKWiU 73.1), badania rynku i opinii publicznej (PKWiU 73.2),
w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych (PKWiU 72),
w zakresie pozaszkolnych form edukacji (PKWiU 85.5)
stosowane jest oznaczenie „GTU_12”.
transportowych i gospodarki magazynowej (PKWiU 49.4, 52.1) - stosowane jest oznaczenie „GTU_13”.
GTU należy zawrzeć w części ewidencyjnej pliku JPK_V7, czyli wprowadzenie kodu na fakturze nie jest konieczne.
Co ze sprzedażą mieszaną dla GTU?
Sprzedaż mieszana jest prowadzona przez spore grono czynnych podatników VAT (sprzedaż mieszana to sprzedaż zwolniona z podatku i sprzedaż podlegająca obowiązkowemu opodatkowaniu) - bez względu na rodzaj sprzedaży, na przedsiębiorcę może zostać nałożony obowiązek wprowadzenia kodów GTU.
PRZYKŁAD 1 Pan Tomasz zajmuje się świadczeniem usług marketingowych (obowiązkowe opodatkowanie) oraz usług szkoleniowych online (zwolnienie przedmiotowe). Co z kodem GTU?
Usługi szkoleniowe mają oznaczenie GTU 12, co oznacza, że dana sprzedaż musi widnieć w części ewidencyjnej pliku JPK_V7. Z kolei oznaczenie GTU w sprzedaży zwolnionej nie musi widnieć na fakturze, ale pojawia się obowiązek wprowadzenia sprzedaży w części ewidencyjnej pliku JPK_V7. Wynika to z faktu, że dla sprzedaży mieszanej, nawet transakcje zwolnione z VAT muszą widnieć w pliku JPK_V7.
PRZYKŁAD 2 Pani Zofia ma status czynnego podatnika VAT, ale w ciągu ostatnich miesięcy wykonuje jedynie usługi, które podlegają zwolnieniu przedmiotowemu. Czy ma obowiązek składania JPK_V7 i wykazywania sprzedaży z oznaczeniem GTU, czy może ten obowiązek jej nie dotyczy?
Każdy czynny podatnik VAT jest zobligowany do składania JPK_V7 i wykazywania sprzedaży, którą oznaczono przy pomocy kodu GTU (fakt, iż jest to sprzedaż zwolniona, nie odgrywa żadnego znaczenia).
Co z GTU dla sprzedaży zwolnionej z VAT u nievatowca?
Jeżeli przedsiębiorca korzysta ze zwolnienia z VAT (zarówno przedmiotowego, jak i podmiotowego), ma prawo zastosować skrót „zw” na fakturach i wprowadzić jedynie kwotę brutto transakcji.
Formularz VAT-R umożliwia zgłoszenie korzystania zwolnienia z VAT.
Jeżeli urząd otrzyma informację o zwolnieniu z VAT, przedsiębiorca nie ma obowiązku składania pliku JPK_V7.
PRZYKŁAD 3 Pani Aleksandra zajmuje się świadczeniem usług marketingowych, jest zwolniona z VAT, gdyż osiągane przychody mieszczą się w wyznaczonym przez ustawodawcę limicie 200 000 zł. W 2023 roku na formularzu VAT-R przekazała do Urzędu Skarbowego informację, że przysługuje jej i korzysta ze zwolnienia z VAT. Czy jest zobowiązana używać kodu GTU 12 dla sprzedaży?
Pani Aleksandra nie jest zobligowana do składania JPK_V7, co jest równoznaczne z niestosowaniem kodu GTU.
Reasumując, podatnik korzystający ze zwolnienia z VAT nie ma obowiązku dostarczania pliku JPK_V7 i nie obowiązują go kody GTU.
