Od października 2020 roku przedsiębiorca ma obowiązek stosowania oznaczeń kodów grup towarowych GTU. Czego dotyczy kod GTU-09 i kto powinien go stosować?
środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego
wyroby medyczne
objęta jest obowiązkiem zgłoszenia, o którym mówi art. 37av ust. 1 ustawy Prawo farmaceutyczne. Jest w nim napisane, że:
Przedsiębiorca zgłasza Głównemu Inspektorowi Farmaceutycznemu zamiar: • wywozu poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub • zbycia podmiotowi prowadzącemu działalność poza terytorium Rzeczypospolitej Polskiej produktów leczniczych, środków spożywczych specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrobów medycznych, zawartych w wykazie, o którym mówi ust. 14, czyli wyrobów zagrożonych brakiem dostępności na terytorium RP (także w przypadku dostaw krajowych).
Jeżeli dany lek i inna substancja wymieniona powyżej lub inny wyrób nie znajdują się na liście MZ, to nie podlegają one obowiązkowi oznaczania kodem GTU-09. Wykaz leków zagrożonych dostępnością jest aktualizowany i publikowany przynajmniej raz na 2 miesiące poprzez obwieszczenie w dzienniku urzędowym Ministra Zdrowia. Zgłoszenie oraz oznaczenie kodem GTU-09 dotyczy jedynie dostawy leku, a nie leku, który został wykorzystany w trakcie zabiegu, czy usługi. Przy przekazaniu leków nieodpłatnie razem z odpłatnym, np.: jeżeli celem jest wsparcie organizacji pożytku publicznego, instytucji publicznych, to w takim wypadku nie stosuje się oznaczenia GTU-09, a transakcję oznacza symbolem „WEW” i nalicza VAT.
W przypadku przekazania leków refundowanych nie ma miejsca nieodpłatna dostawa i transakcję należy oznaczyć GTU-09, a fakturę wystawić na kwotę o wartości 0 zł lub na kwotę wartości leku po odjęciu kwoty refundowanej. W przypadku dotacji jej otrzymanie, nie dokumentuje się fakturą VAT, ponieważ nie dochodzi tu do sprzedaży w rozumieniu art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, a transakcję należy oznaczyć symbolem „WEW” bez oznaczania jej kodem GTU-09.
W niektórych aptekach leki z dotacją są całkowicie ewidencjonowane, co oznacza, że cała wartość podstawy opodatkowania VAT ujmowana jest na fakturze lub paragonie. Takie działanie powoduje, że należy zastosować oznaczenie GTU-09 (tylko do faktur lub faktur do paragonów).
Kiedy jeszcze stosuje się lub nie oznaczenie GTU-09?
Oznaczenie GTU-09 stosuje się także w przypadku:
czynności dokonywanych na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT (dostawy prywatne dokonywane za pomocą faktur na rzecz osób niebędących podatnikami VAT). Dodatkowo na fakturze musi znaleźć się oznaczenie „FP”
dostaw zespołów towarów, w których znajdują się produkty lecznicze, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyroby medyczne, które objęte są obowiązkiem zgłoszenia.
Kodu GTU-09 nie stosuje się w przypadku:
sprzedaży paragonowej. Paragon należy wprowadzić do JPK_V7 zbiorczo, gdzie dokument zbiorczy posiada symbol „RO”
typowych produktów, które nie znajdują się na liście MZ, takich jak: okulary korekcyjne, krople do oczu, tabletki od bólu głowy, podstawowe leki stosowane w zwyczajnych chorobach.
Wykaz produktów jakie mogą znaleźć się na liście Ministerstwa Zdrowia należy śledzić na bieżąco, a zwłaszcza na dzień powstania obowiązku podatkowego VAT, którym przeważnie jest dzień wydania leku. Jeżeli faktury zbiorcze obejmują dostawę leków znajdujących się w wykazie oraz poza nim , to symbolem GTU należy oznaczyć całą fakturę. Prawo dopuszcza rozdzielenie dostaw, czyli wystawienie dwóch faktur dla dwóch osobnych transakcji, gdzie faktura z lekami z wykazu zostaje oznaczona GTU, a faktura z lekami spoza wykazu na dzień wprowadzenia dokumentu do JPK_V7 nie będzie nim objęta.
Oznaczenie GTU musi występować jedynie w pliku JPK_V7 i nie musi być ujmowane na fakturach. Osoba kupująca leki jako nabywca nie raportuje transakcji do skarbówki. Jest to zadanie przeznaczone wyłącznie dla sprzedających. Dla transakcji objętych kodem GTU nie ma znaczenia fakt stosowanej stawki VAT, czy jest to stawka podstawowa, czy obniżona.
Oznaczenie towaru lub usługi GTU na fakturze
Faktura objęta transakcją GTU nie musi posiadać tego oznaczenia, chociaż umieszczenie symbolu na fakturze nie jest zabronione. Stosowanie kodu związane jest z wystawcą faktury. Nie umieszcza go nabywca towaru. Podanie na dokumencie zarówno prawidłowego jak i błędnego numeru GTU nie rodzi żadnych przykrych konsekwencji, ponieważ nie jest to element wymagany przy prawidłowym rozliczaniu podatku VAT. Błąd nie podlega korekcie. Brak oznaczeń GTU w JPK_V7M lub w JPK_V7K jest zagrożone karą grzywny w wysokości 500 zł za każdy brak.
