Przedsiębiorca powinien liczyć się z możliwością przeprowadzenia kontroli w firmie ze strony różnych urzędów. Najczęściej są to organy podatkowe i Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W zasadzie każdy przedsiębiorca może zostać skontrolowany przez ZUS, dlatego warto wiedzieć jak przygotować się do kontroli.
Zainteresowaniem kontrolerów objęte są przede wszystkim firmy zatrudniające pracowników. Kontrola ze strony Zakładu Ubezpieczeń Społecznych obejmuje głównie zagadnienia związane z opłacaniem składek na ubezpieczenia społeczne.Katalog przedmiotu kontroli znajduje się w art. 86 ust. 2 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. Nie jest to katalog zamknięty. Kontrola ma na celu ustalenie, czy przedsiębiorca zgłosił pracowników do ubezpieczeń społecznych oraz czy w prawidłowy sposób oblicza i potrąca składki od wynagrodzeń. Kontrolerzy mogą zainteresować się również tym w jaki sposób firma przygotowuje wnioski o świadczenia emerytalne oraz rentowe. Niektórzy przedsiębiorcy zatrudniają na czarno i nie zgłaszają pracowników do obowiązkowych ubezpieczeń oraz nie odprowadzają za nich należnych składek.
Kontrola może być też przeprowadzona u płatników, którzy zalegają z zapłatą składek na ubezpieczenia społeczne. W ich przypadku kontrolujący ma prawo dokonać oględzin składników majątku.
Zapowiedziana kontrola z ZUS
Przedsiębiorca, który dowie się, że w jego firmie ma być przeprowadzona kontrola z ZUS powinien dobrze się do niej przygotować, a zwłaszcza posiadać komplet dokumentów z zakresu opłacania składek na ZUS. Inspektor kontrolujący ma prawo badać wszystkie księgi, dokumenty finansowo-księgowe i osobowe oraz inne nośniki informacji związane z zakresem przeprowadzanej kontroli. Kontroler może poprosić między innymi o regulamin wynagradzania lub układ zbiorowy pracy jeżeli dokumenty te będą zawierały informacje na temat wypłaty określonych składników wynagrodzenia zatrudnionych osób.
Obowiązkiem przedsiębiorcy jest zapewnienie kontrolerom dobrych warunków do przeprowadzenia kontroli. Osoba kontrolująca powinna mieć wydzielone miejsce, w którym spokojnie będzie mogła przeprowadzać czynności kontrolujące. Za utrudnianie czynności sprawdzających przedsiębiorca może zostać ukarany karą w wysokości do 5 000 zł.
