Część przedsiębiorców, którzy nie osiągają żadnych przychodów przez określony czas zastanawia się czy ma prawo zawiesić rozpoczętą amortyzację środków trwałych na ten okres, a następnie do niej powrócić.
Amortyzacja oznacza stopniowe zużywanie się składnika majątku w określonym czasie. Wartość środka trwałego rozpisywana jest w czasie i księgowana jako odpis amortyzacyjny wg określonego planu amortyzacyjnego w kosztach uzyskania przychodów, co pomniejsza dochód do opodatkowania.
Co podlega amortyzacji?
Amortyzacji podlegają:
środki trwale
wartości niematerialne i prawne.
Wszelkie kwestie związane z amortyzacją środków trwałych zostały uregulowane w art. 22a ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem amortyzacją objęte są:
budowle
budynki oraz lokale będące odrębną własnością
maszyny, urządzenia, środki transportu oraz inne przedmioty, które łącznie spełniają niżej wymienione założenia:
środek trwały musi być własnością lub współwłasnością podatnika
musi być nabyty lub wytworzony we własnym zakresie
musi być kompletny i nadający się do wykorzystania w dniu przyjęcia do używania
planowany okres używania środka w działalności musi być dłuższy niż jeden rok.
Jeżeli wartość początkowa środka trwałego nie przekracza 10 000 zł, to nie jest konieczna jego amortyzacja. Wartość w całości może być ujęta w kosztach uzyskania przychodów w miesiącu, w którym został on oddany do użytkowania. Amortyzacji czasowej podlegają więc środki trwałe o wartości przekraczającej 10 000 zł netto (czynny podatnik VAT) lub brutto (podatnik zwolniony z VAT).
Amortyzacji można dokonać za pomocą jednej z niżej wymienionych metod:ul
Cechą charakterystyczną metody jednorazowej jest możliwość ujęcia całej wartości środka trwałego w jednym odpisie amortyzacyjnym w miesiącu przyjęcia środka trwałego do używania. W pozostałych metodach amortyzacja rozłożona jest w czasie. Rozpoczyna się ją począwszy od miesiąca następującego po miesiącu, w którym dany środek został wprowadzony do ewidencji środków trwałych. Amortyzacja kończy się w momencie, w którym wartość początkowa środka jest równa z dokonanymi odpisami amortyzacyjnymi. Przedsiębiorca powinien ustalić właściwą stawkę amortyzacyjną wg zużycia środka trwałego w skali roku w stosunku do jego wartości początkowej. Stawka wykazywana jest w wartości procentowej. Maksymalne stawki amortyzacyjne dla poszczególnych grup składników majątku zostały określone w Klasyfikacji Środków Trwałych (KŚT).
Stawka amortyzacji
Wartość miesięcznych odpisów amortyzacyjnych można zmniejszyć i jednocześnie wydłużyć okres amortyzacji środka trwałego poprzez obniżenie stawki amortyzacyjnej. W Klasyfikacji Środków Trwałych znajdują się maksymalne stawki amortyzacyjne, które podatnik zgodnie z prawem może obniżyć, pod warunkiem, że dokona tego w określonym czasie (art. 22iust. 5 ustawy o PIT). Obniżenie stawki możliwe jest od miesiąca, w którym środek trwały został wprowadzony do ewidencji środków trwałych lub od pierwszego miesiąca każdego kolejnego roku podatkowego. Zgodnie z tą zasadą możliwe jest obniżenie stawki w trakcie dokonywania amortyzacji. Dodatkowo podatnik musi stosować liniową metodę amortyzacji. Zmiana stawki może być dokonywana kilkakrotnie i może zostać obniżona nawet do poziomu 0%. Potwierdzeniem tego jest interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 maja 2020 roku, nr 0111-KDIB1-1.4010.102.2020.1.DK, w której można przeczytać:
Tym samym prawidłowe jest stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym: Wnioskodawca będzie mógł obniżyć stawki amortyzacyjne dla poszczególnych środków trwałych (w tym również 0%), począwszy od miesiąca, w którym środki trwałe zostały wprowadzone do ewidencji środków trwałych albo od pierwszego miesiąca każdego kolejnego roku podatkowego.
Czy amortyzacja może zostać zawieszona?
Amortyzacja środka trwałego, która już została rozpoczęta powinna być dokonywana aż do jej całkowitego zakończenia zgodnie z planem amortyzacji. W przepisach brak jest dokładnego określenia czy amortyzację można przerwać. W oparciu o przepisy można przypuszczać, że jest to możliwe, ale tylko w określonych okolicznościach, jak np.:
zawieszenie działalności gospodarczej
zaprzestanie wykorzystywania środka trwałego ze względu na przeniesienie go do innego obiektu
czasowe zaprzestanie wykorzystywania środków trwałych
zaprzestanie produkcji
zbycie środka trwałego.
Amortyzacja może zatem zostać przerwana, ale tylko wtedy, kiedy będą miały miejsce wymienione sytuacje. Przedsiębiorca zaprzestanie amortyzacji środka trwałego na określony czas w momencie, kiedy zawiesi wykonywanie działalności gospodarczej lub czasowo przestanie używać danego składnika majątku w działalności. Przykładem może być działalność prowadzona sezonowo. Inne sytuacje nie dają podstaw do czasowego zawieszenia. Całkowite zaprzestanie amortyzacji lub jej zawieszenie można rozpocząć począwszy od kolejnego miesiąca.
Podsumowanie
Przedsiębiorca, który chciałby zawiesić rozpoczętą amortyzację może to zrobić jedynie w określonych przypadkach, jak np. przy zawieszeniu wykonywania działalności gospodarczej i przy jednoczesnym nieużytkowaniu środka trwałego. Chwilowy brak przychodów nie daje prawa do czasowego zaprzestania amortyzacji. Przedsiębiorca może jedynie obniżyć stawkę amortyzacji do wysokości 0%, co oznacza, że wartość odpisów amortyzacyjnych wyniesie 0 zł.
