Jak założyć prywatną szkołę podstawową lub średnią?
Polskie szkolnictwo działa w oparciu o szkoły publiczne i niepubliczne (prywatne). Zdecydowana większość Polaków korzysta ze szkolnictwa publicznego. Jest też część osób zainteresowanych uczęszczaniem do szkół prywatnych. Cenią sobie w nich przede wszystkim możliwość nauki w mniejszych grupach, a także indywidualne podejście nauczyciela do każdego ucznia. Zainteresowanie kształceniem w szkołach prywatnych spowodowało, że niektóre osoby noszą się z zamiarem otworzenia własnej prywatnej szkoły. Czy jest to dobry pomysł na biznes?
Aby założyć szkołę niepubliczną nie trzeba koniecznie zakładać działalności gospodarczej. W ustawie o oświacie jest wyraźnie napisane, że prowadzenie szkoły niepublicznej nie oznacza prowadzenia działalności gospodarczej, chociaż założyciel szkoły uznawany jest za przedsiębiorcę. Tym, co koniecznie trzeba zdobyć przed otworzeniem placówki szkolnej to przede wszystkim pozwolenia, akredytacje oraz patronaty właściwych jednostek zajmujących się edukacją. Zanim szkoła rozpocznie swoją działalność musi mieć ustanowiony statut, posiadać dobrą bazę lokalową i dobrze dobraną kadrę nauczycielską. Szkoły prywatne, podobnie jak państwowe podlegają licznym kontrolom. Instytucje kontrolujące mają prawo sprawdzać, czy nauka odbywa się na odpowiednim poziomie.
Kto może założyć szkołę?
Zgodnie z ustawą o systemie oświaty szkołę zarówno publiczną jak i niepubliczną mogą założyć tylko:
osoby fizyczne
osoby prawne.
Podmiotem, który na pewno nie otworzy szkoły jest jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, jak przykładowo: spółka osobowa prawa handlowego.
Szkoła niepubliczna – jaki rodzaj?
Osoba, która chce założyć szkołę niepubliczną ma do wyboru:
szkołę podstawową
szkoły średnie.
Przy czym szkoła podstawowa może być jedynie:
szkołą publiczną
szkołą niepubliczną z uprawnieniami szkoły publicznej.
Oznacza to, że nie jest możliwe założenie całkowicie prywatnej szkoły podstawowej.
Zakładanie prywatnej szkoły średniej lub zawodowej
W Polsce istnieje kilka rodzajów szkół jakie mogą zostać utworzone. Są to:
zasadnicze szkoły zawodowe o okresie nauczania nie krótszym niż trzy lata
licea ogólnokształcące czteroletnie
czteroletnie licea profilowane kształcące w profilu kształcenia ogólnego zawodowego
technika pięcioletnie
dwuletnie uzupełniające licea ogólnokształcące dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych
dwuletnie technika uzupełniające dla absolwentów zasadniczych szkół zawodowych
szkoły policealne o okresie nauczania nie dłuższym niż 3,5 roku
szkoły specjalne czteroletnie.
Za zgodą Ministra Edukacji możliwe jest otworzenie innego rodzaju szkoły niepublicznej na podstawie wydanego rozporządzenia. Możliwa jest również zmiana typu szkoły już w trakcie funkcjonowania placówki.
Zakładanie szkoły prywatnej – pierwsze kroki
Wymagania dotyczące szkół niepublicznych zostały opisane szczegółowo w art. 14 ust. 3 ustawy Prawo oświatowe. Na początku należy uzyskać wpis do ewidencji, którą prowadzi jednostka samorządu terytorialnego. W przypadku szkoły podstawowej jest to gmina, a w przypadku szkoły średniej starostwo. Bez tego wpisu założenie szkoły prywatnej nie jest możliwe. Aby go uzyskać należy złożyć wniosek o wpis do ewidencji, który musi zawierać poniższe informacje:
dane osoby, która zamierza prowadzić szkołę razem z informacją o miejscu zamieszkania lub siedziby
określenie odpowiednio typu i rodzaju szkoły oraz daty rozpoczęcia jej funkcjonowania
wskazanie miejsca prowadzenia szkoły
informacje o warunkach lokalowych, które mają zapewnić możliwość prowadzenia zajęć dydaktyczno-wychowawczych, a także realizację innych zadań statutowych oraz bezpieczne i higieniczne warunki nauki i pracy
statut szkoły
dane dotyczące kwalifikacji pracowników pedagogicznych, jak i dyrektora szkoły, które potrzebne są do zatrudnienia w otwieranej placówce.
W przypadku chęci otworzenia szkoły podstawowej wniosek koniecznie musi zawierać zobowiązanie do przestrzegania wymagań przewidzianych dla szkół publicznych. Szkoła podstawowa nie może być w całości placówką prywatną, dlatego osoba, która chce taką założyć musi ubiegać się o nadanie placówce uprawnień szkoły publicznej, dzięki którym będzie ona posiadała uprawnienia np. do wydawania świadectw. Szkoła średnia np. liceum nie musi ubiegać się o status szkoły publicznej. Dodatkowo każda szkoła niepubliczna powinna posiadać pozytywną opinię kuratora oświaty. Dopiero na tej podstawie może ubiegać się o uzyskanie uprawnień szkoły publicznej. Zanim właściciel szkoły zacznie starać się o uzyskanie pozwoleń musi najpierw posiadać odpowiedni budynek, zatrudnić kadrę pedagogiczną, ponieść wszystkie koszty oraz ryzyko związane z całą inwestycją.
Statut szkoły
Jedną z informacji dołączoną do wniosku o wpis do ewidencji jest statut szkoły, zgodnie z którym placówka będzie prowadziła działalność. Muszą w nim znaleźć się poniższe informacje:
nazwa i typ szkoły
zadania jakie placówka będzie wykonywać
dane osoby prowadzącej szkołę
organy szkoły sprawujące odpowiedzialność nad szkołą
zakres zadań organów szkoły
organizacja szkoły
prawa i obowiązki uczniów oraz pracowników szkoły
wykaz przypadków, które spowodują, że uczeń może zostać skreślony z listy uczniów
sposób uzyskiwania dodatkowych środków finansowych na prowadzenie szkoły
zasady przyjmowania uczniów do szkoły.
Statut musi być napisany w sposób wyczerpujący i być zgodny z obowiązującymi przepisami.
Zakładanie szkoły prywatnej – jakie obowiązki spoczywają na organach prowadzących placówkę?
Organy prowadzące placówkę biorą na siebie całkowitą odpowiedzialność za zakładaną szkołę prywatną. Do obowiązków takich organów należy:
zapewnienie odpowiednich warunków działania, w tym bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania oraz opieki
wykonywanie remontów obiektów oraz zadań inwestycyjnych
zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej
wyposażenie w pomoce dydaktyczne oraz sprzęt niezbędny do pełnej realizacji programów nauczania, wychowania, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów, a także wykonywania innych zadań statutowych.
Podsumowanie – czy prywatna szkoła jest dobrym pomysłem na biznes?
Na to, czy założenie prywatnej szkoły okaże się sukcesem i dobrym pomysłem na własny, dochodowy biznes składa się kilka czynników. Przede wszystkim warto zastanowić się nad tym jak wyróżnić własną placówkę na tle innych podobnych prowadzonych przez konkurencję, np. poprzez wprowadzenie mało popularnych zajęć, przykładowo rozwinięcie systemu wymian międzynarodowych pomiędzy uczniami, czy też naukę mniej znanych języków obcych. Kolejną istotną sprawą może okazać się odpowiednia lokalizacja. Pod uwagę warto wziąć dobry dojazd, ilość i rozmieszczenie innych szkół o podobnym profilu na danym terenie. Ważne jest też zatrudnienie kadry pedagogicznej o odpowiednio wysokich kwalifikacjach umiejącej dobrze przekazać posiadaną wiedzę i ukierunkowaną na rozwój uczniów w oparciu o posiadane przez nich predyspozycje.
