Od 1 stycznia 2022 roku obowiązują przepisy dotyczące Polskiej Spółki Holdingowej (PSH). PSH jest rozwiązaniem pozwalającym na zwolnienie z opodatkowania dywidend i zysków kapitałowych. Początkowo przepisy zawierały szereg ograniczeń, dlatego mało kto decydował się na takie rozwiązanie. W związku z tym, aby zwiększyć atrakcyjność Polskiej Spółki Holdingowej zostały wprowadzone pewne korekty w przepisach, które miały na celu zachęcić większą liczbę podatników do zakładania PSH.
Polska Spółka Holdingowa – podstawowe informacje (czym jest holding?)
Holding jest pewną formą organizacji działalności gospodarczej, która polega na tym, że minimum dwa podmioty, które są ze sobą związane podejmują współpracę, której celem jest zwiększenie ich zysków. W ramach holdingu każda spółka wchodząca w jego skład zachowuje odrębną osobowość prawną przy jednoczesnej zależności mającej charakter kapitałowo-własnościowy. Polska Spółka Holdingowa (PSH) dotyczy podatników podatku CIT. Jest rozwiązaniem, którego celem jest zachęta inwestorów do inwestowania przez polskie spółki w inne podmioty, a także do lokowania spółek holdingowych w Polsce. Spółka holdingowa jest terminem, a nie formą spółki. Stosuje się go w odniesieniu do spółki, której jedynym zadaniem jest posiadanie udziałów w jednej lub w kilku innych spółkach. Spółki holdingowe nie zajmują się dostarczaniem własnych towarów lub usług. Każda spółka holdingowa ma odrębną osobowość prawną. Spółką holdingową jest spółka z o.o. lub spółka akcyjna posiadająca bezpośrednio przynajmniej przez rok oraz na moment zbycia, co najmniej 10% udziałów w kapitale innej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej lub zagranicznej spółki zależnej o osobowości prawnej.
Polska Spółka Holdingowa – zmiany w przepisach od 2023 roku
Dzięki PSH możliwe jest zwolnienie z opodatkowania przychodów pochodzących z dywidend wypłacanych przez spółkę zależną od spółki holdingowej. Zwolnieniu z opodatkowania podlegają również dochody ze zbycia udziałów w spółce do podmiotu niepowiązanego. Powyższe uregulowania weszły w życie w 2022 roku. Niestety wymagały pewnych zmian i doprecyzowania w niektórych kwestiach. Część z wysuwanych postulatów została uwzględniona w nowelizacji, która obowiązuje od stycznia 2023 roku.
Zmiany wprowadzają zwolnienie z opodatkowania 100% przychodów pochodzących z dywidend wypłacanych do PSH. Do końca 2022 roku było to 95%. Aby można było zastosować zwolnienie z opodatkowania dywidendy wypłacanej przez zagraniczną spółkę zależną to nie może ona zostać zakwalifikowana do kontrolowanej spółki zależnej CFC na podstawie art. 24a ust. 3 pkt 3 lit. b i c ustawy o CIT. Zgodnie z nowymi przepisami powyższy warunek musi być spełniony w roku podatkowym, w którym zostanie wypłacona dywidenda oraz w którymś z 3 lat poprzedzających rok wypłaty. Przed zmianą było to 5 lat. Wymóg ten nie jest wymagany, jeżeli zależna spółka zagraniczna podlega pod opodatkowanie od całości swoich dochodów w państwie Unii Europejskiej/Europejskiego Obszaru Gospodarczego i prowadzi w nim rzeczywistą działalność gospodarczą.
Zmiany nie objęły zasad obowiązujących przy zwolnieniu z opodatkowania dochodów ze zbycia udziałów w polskiej lub zagranicznej spółce zależnej przez PSH do podmiotu niepowiązanego. Zwolnienie można zastosować w sytuacji, w której co najmniej 50% wartości aktywów spółki zależnej krajowej lub zagranicznej bezpośrednio lub pośrednio nie będą stanowiły nieruchomości położone w Polsce lub prawa do tych nieruchomości. Aby zwolnienie mogło być zastosowane Polska Spółka Holdingowa musi złożyć oświadczenie o zamiarze skorzystania ze zwolnienia. Oświadczenie składa się do naczelnika urzędu skarbowego przynajmniej na 5 dni wcześniej przed zbyciem udziałów.
Spółka holdingowa – warunki
Zgodnie z przepisami zarówno PSH jak i polska spółka zależna oraz zagraniczna spółka zależna muszą spełnić kilka warunków, aby można było zastosować model PSH. Spółką holdingową może zostać spółka z o. o., spółka akcyjna i prosta spółka akcyjna (od stycznia 2023 r.), która będzie łącznie spełniała następujące warunki:
nie będzie korzystać ze zwolnień podatkowych dochodu z tytułu działalności prowadzonej w specjalnej strefie ekonomicznej (SSE) lub w ramach Polskiej Strefy Inwestycji (PSI)
będzie prowadzić rzeczywistą działalność gospodarczą
będzie w posiadaniu bezpośrednio nieprzerwanie przez okres przynajmniej 1 roku co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej
nie będzie spółką tworzącą podatkową grupę kapitałową.
Podsumowując Polska Spółka Holdingowa zostanie uznana za taką, jeżeli spełni warunki związane:
z rezydencją podatkową
formą prawną
z powiązaniami kapitałowymi ze spółką zależną
z tytułem prawnym do udziałów w spółce zależnej
ze statusem podatkowym
z prowadzeniem działalności.
Należy zaznaczyć, że powyższe warunki powinien spełnić także udziałowiec spółki.
Zgodnie z nowelizacją ustawy z dnia 7 października 2022 roku możliwe jest łączenie zwolnienia z opodatkowania dywidend w ramach polskiej spółki holdingowej ze zwolnieniem dywidendowym określonym w art. 20 ust. 3 oraz w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT, tzw. zwolnienie partycypacyjne.
Niektóre podmioty nie mogą posiadać udziałów w spółce holdingowej zarówno pośrednio, jak i bezpośrednio. Należy do nich udziałowiec (akcjonariusz) posiadający siedzibę lub zarząd zarejestrowany lub położony na terytorium kraju, który między innymi:
został wskazany w unijnym wykazie jurysdykcji niechętnych współpracy do celów podatkowych przyjmowanym przez Radę Unii Europejskiej, o którym mówi art. 86a par. 10 pkt 1 Ordynacji podatkowej
nie podpisał z Polską ratyfikacji umowy międzynarodowej, a w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania bądź Unia Europejska nie ratyfikowała takiej umowy uprawniającej do uzyskania informacji podatkowych od organów podatkowych tego państwa.
Art. 11j ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
„Minister właściwy do spraw finansów publicznych określi, w drodze rozporządzenia, wykaz krajów i terytoriów, stosujących szkodliwą konkurencję podatkową, uwzględniając treść ustaleń w tym zakresie podjętych przez Organizację Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, istnienie podstawy prawnej do wymiany informacji podatkowych między Rzecząpospolitą Polską a danym krajem lub terytorium, terminowość realizowania obowiązku wymiany informacji podatkowych oraz rzetelność, kompletność i czytelność przekazywanych informacji podatkowych, a także rzeczywiste cechy systemu podatkowego danego kraju lub terytorium mogące doprowadzić do stosowania szkodliwej konkurencji podatkowej”.
Wskazane warunki na podstawie, których spółka może zostać uznana za PSH muszą koniecznie zostać spełnione przez okres co najmniej 2 lat. Wcześniej do końca 2022 roku okres ten wynosił 1 rok. Mówi o tym art. 24m ust. 2 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych:
Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się, jeżeli na dzień poprzedzający uzyskanie przychodów z dywidend albo zbycia udziałów (akcji) warunki określone w ust. 1 pkt 1–4 są spełnione nieprzerwanie przez okres co najmniej 2 lat.
Dotychczasowe przepisy w tym zakresie zostały zmienione na mocy art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 2022 roku o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw.
Polska Spółka Holdingowa – korzyści
Jeżeli spółka holdingowa oraz spółka zależna spełnią wymagane warunki, to w takiej sytuacji podatnicy mają prawo do stosowania korzystnych dla nich rozwiązań podatkowych, jak między innymi: 1. zwolnienie w 100% z opodatkowania przychodów z dywidend otrzymanych od spółki zależnej (od 2023 roku) Zwolnienie to stosuje się również do dywidend otrzymywanych dla polskich spółek holdingowych od podmiotów spoza terytorium UE i EOG oraz Szwajcarii z zastrzeżeniem, że nie może to być podmiot z tzw. raju podatkowego. Zwolnienie od dywidendy stosuje się w przypadku, kiedy wypłaca ją dla polskiej spółki holdingowej zależna spółka krajowa lub zagraniczna spółka zależna, jeżeli nieprzerwanie przez przynajmniej 2 lata spełnione zostaną warunki dotyczące statusów spółek.
Wskazuje na to art. 24n ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych
Zwalnia się od podatku dochodowego przychody z dywidend, o których mowa w art. 7b ust. 1 pkt 1 lit. a, uzyskane przez spółkę holdingową od krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej.
2. zwolnienie w całości z zapłaty podatku CIT za zbycie udziałów spółki zależnej
Wskazuje na to art. 24o ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, który brzmi:
„Zwalnia się od podatku dochodowego dochody osiągnięte przez spółkę holdingową z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) krajowej spółki zależnej lub zagranicznej spółki zależnej na rzecz podmiotu niepowiązanego, o którym mowa w art. 11a ust. 1 pkt 3, pod warunkiem złożenia przez spółkę holdingową właściwemu dla niej naczelnikowi urzędu skarbowego, na co najmniej 5 dni przez dniem zbycia, oświadczenia o zamiarze skorzystania ze zwolnienia”
Zwolnieniu podlegają dochody z PSH pochodzące z odpłatnego zbycia udziałów spółki zależnej na rzecz podmiotu niepowiązanego. Zwolnieniem nie jest objęte zbycie udziałów spółki posiadającej 50% aktywów nieruchomości położonych na terytorium Polski lub dotyczących praw do nich.
Polska Spółka Holdingowa – które podmioty obejmuje?
Podmiot, który chce zostać spółką holdingową musi spełnić łącznie wszystkie wymienione niżej warunki:
musi to być spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna lub PSA nienależąca do podatkowej grupy kapitałowej,
spółka musi posiadać bezpośrednio przynajmniej 10% udziałów w kapitale spółki zależnej
nie może korzystać ze zwolnień strefowych
musi prowadzić rzeczywistą działalność gospodarczą
wspólnikiem spółki nie może być podmiot z raju podatkowego.
Spółka zależna (krajowa i zagraniczna) musi spełniać określone wymagania, aby mogła zostać uznana za taką. Przede wszystkim:
nie może należeć do podatkowej grupy kapitałowej
musi posiadać osobowość prawną (zagraniczna spółka zależna)
nie może być zarejestrowana w raju podatkowym (zagraniczna spółka zależna)
nie może spełniać warunków kwalifikujących ją jako CFC (zagraniczna spółka zależna) w roku, w którym następuje wypłata dywidendy lub w żadnym z 3 lat podatkowych poprzedzających rok wypłaty, chyba że spółka prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju UE lub EOG.
Wyżej wymienione warunki dotyczące obu spółek muszą zostać spełnione na dzień poprzedzający uzyskanie przychodów z dywidend lub zbycia udziałów i trwać przez okres przynajmniej 2 lat liczony od daty nabycia udziałów.
Od stycznia 2023 roku spółka zależna:
może korzystać ze zwolnień z opodatkowania dochodu w związku z prowadzoną działalnością w SSE lub PSI
posiada ogół praw i obowiązków w spółce osobowej pod warunkiem, że nie będzie w posiadaniu tytułów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych, a także innych praw majątkowych
może posiadać więcej niż 5% udziałów w kapitale innej spółki
Powiązania kapitałowe ze spółką zależną – warunki, na czym polegają?
Spółka może uzyskać status spółki holdingowej, jeżeli spełni określone warunki. Jednym z nich jest posiadanie bezpośrednio przynajmniej 10% udziałów w kapitale spółki zależnej na podstawie tytułu własności. Istotne jest, aby powyższy warunek był spełniony w sposób nieprzerwany przez okres przynamniej 2 lat. W tej kwestii została wydana przez Dyrektora KIS interpretacja indywidualna sygn. nr 0111-KDIB1-1.4010.23.2022.2.JD z dnia 26 kwietnia 2022 roku. Na dzień jej wydania obowiązywał stan prawny wg, którego okres spełnienia warunku wynosił 1 rok. W interpretacji Dyrektor stwierdził między innymi, że:
skoro jednym z warunków posiadania statusu spółki holdingowej (odpowiednio również spółki zależnej) jest nieprzerwane posiadanie przez okres co najmniej jednego roku, bezpośrednio na podstawie tytułu własności co najmniej 10% udziałów (akcji) w kapitale spółki zależnej, który to warunek musi być spełniony już na dzień uzyskania dochodu z tytułu odpłatnego zbycia udziałów (akcji) spółki zależnej, a nie dopiero po zbyciu udziałów tej spółki, to późniejsze posiadanie udziałów/akcji w ilości powyżej 10% nie skutkuje automatycznie możliwością skorzystania z ww. zwolnienia.
Przepisy rozdziału 5B ustawy o CIT, dotyczące opodatkowania spółek holdingowych, nie przewidują rozwiązań podobnych do zawartych w art. 22 ust. 4b, które umożliwiają skorzystanie ze zwolnienia, w przypadku, kiedy określony okres nieprzerwanego posiadania udziałów (akcji) upływa po dniu uzyskania dochodów.
Zależna spółka krajowa i zależna spółka zagraniczna
Art. 24m ust. 1 pkt 1, 3 i 4 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zawiera określenie warunków jakie koniecznie muszą zostać spełnione, aby można było uznać daną spółkę za krajową spółkę zależną lub zagraniczną spółkę zależną.
Za krajową spółkę zależną uważa się spółkę zależną, która jest spółką z ograniczoną odpowiedzialnością lub spółką akcyjną będącą podatnikiem zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy. Spółka zależna to spółka, która musi spełnić łącznie niżej wymienione warunki:
spółka holdingowa musi posiadać bezpośrednio przynajmniej 10% udziałów w jej kapitale na podstawie tytułu własności
nie może posiadać tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jak założyciel lub beneficjent fundacji, trustu bądź innego podmiotu albo innego stosunku prawnego o charakterze powierniczym bądź praw o podobnym charakterze
nie może tworzyć podatkowej grupy kapitałowej.
Z kolei zagraniczna spółka zależna jest spółką zależną, która łącznie spełnia niżej wymienione warunki:
posiada osobowość prawną
podlega pod opodatkowanie podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągnięcia oraz nie korzysta ze zwolnienia z zapłaty podatku w innym kraju niż Polska
nie posiada siedziby ani zarządu oraz nie jest zarejestrowana i położona na terytorium lub w kraju
jaki został wskazany w wykazie jurysdykcji UE niechętnych do współpracy dla celów podatkowych przyjmowanych przez Radę UE, o którym mówi art. 86a par. 10 pkt 1 Ordynacji podatkowej
wymienionym w przepisach wydanych zgodnie z art. 11j ust. 2 ustawy
z którym Polska nie ratyfikowała umowy międzynarodowej, a w szczególności umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania bądź umowy międzynarodowej nie ratyfikowała Unia Europejska, na podstawie, której można byłoby uzyskać informacje podatkowe od organów podatkowych danego państwa.
W przypadku zagranicznej spółki zależnej oraz krajowej spółki zależnej wymienione warunki muszą być spełnione nieprzerwanie przez okres co najmniej 2 lat. Dopiero wtedy wymienione spółki mogą być uznane za spółki zależne.
Co przemawia za założeniem PSH?
brak ryzyka zastosowania przepisów CFC
obniżenie kosztów bieżącego funkcjonowania w porównaniu do spółki zagranicznej
ułatwienie możliwości prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej
ograniczenie ryzyka zakwestionowania preferencji podatkowych w myśl przepisów o unikaniu opodatkowania.
