Firma na ryczałcie, jak sprzedać firmowy samochód?

Przedsiębiorca, który zdecydował się opodatkować swoją działalność ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, ma prawo sprzedawać środki trwałe należące do jego firmy. Najpopularniejszym środkiem trwałym, który występuje w niemalże każdym przedsiębiorstwie, jest samochód. W niniejszej publikacji przekazane zostaną wskazówki, jak udokumentować oraz wykazać w ewidencji sprzedaż samochodu firmowego ryczałtowca.

Czym jest przychód u ryczałtowca?

Art. 14 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych za przychód z działalności gospodarczej wskazuje kwoty należne, nawet jeżeli nie doszło do ich rzeczywistego uzyskania, wyłączając od tej zasady wartości zwróconych towarów, przyznanych bonifikat oraz skont, a także należny podatek VAT (dla podatników zajmujących się sprzedażą towarów i usług opodatkowanych podatkiem VAT).

Art. 14 ust. 2 wymienionej ustawy wskazuje, że przychodem z działalności gospodarczej są także:

• przychody z odpłatnego zbycia używanych na potrzeby związane z prowadzoną firmą, a także przy prowadzeniu działów specjalnych produkcji rolnej składników majątku, które stanowią dla firmy środki trwałe i wartości niematerialne i prawne,
• dotacje, subwencje, dopłaty oraz inne nieodpłatne świadczenia, które pozwalają regulować koszty albo zwroty wydatków,
• różnice kursowe,
• uzyskane kary umowne,
• odsetki od środków na rachunkach bankowych prowadzonych ze względu na działalność gospodarczą,
• wartość uzyskanych świadczeń w naturze albo innych nieodpłatnych świadczeń, gdzie ich wartość obliczono na podstawie 11 ust. 2-2b z zastrzeżeniem art. 21 ust. 1 pkt 125,
• uzyskanie odszkodowania za szkody związane ze składnikami majątku zaliczanymi do prowadzonej działalności gospodarczej albo z prowadzeniem działów specjalnych produkcji rolnej.

Trzeba zwrócić uwagę, że przedsiębiorca, który zdecydował się rozliczać podatek dochodowy z wykorzystaniem ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, nie ma możliwości skorzystania do opodatkowania przychodów wybranej przez siebie stawki ryczałtu. Art. 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym wskazuje, że od wybranych przychodów uzyskiwanych przez osoby fizyczne, wysokość stawek ryczałtu jest uwarunkowana rodzajem prowadzonej działalności gospodarczej i ten czynnik odgrywa kluczową rolę.

Jaką stawkę stosuje ryczałtowiec przy sprzedaży samochodu firmowego?

W art. 12 ust. 1 pkt 5 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne znajdują się zasady doboru właściwej stawki ryczałtu obowiązującej przy sprzedaży samochodu, który jest kwalifikowany jako środek trwały firmy.

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych w wysokości 3% przychodów odnosi się do odpłatnego zbycia ruchomych składników majątku, używanych w pozarolniczej działalności gospodarczej, dotyczy również przypadków, gdy przed zbyciem wycofano je z działalności gospodarczej, a pomiędzy pierwszym dniem miesiąca przypadającym po miesiącu, w którym składnik majątku wycofano z działalności oraz dniem jego zbycia nie minęło 6 lat.

Przedstawiona zasada dotyczy:

• środków trwałych, które znajdują się w wykazie środków trwałych, a także wartości niematerialne i prawne,
• składniki majątku opisane w 22d ust. 1 ustawy o podatku dochodowym, nie wliczając do tego składników, których wartość początkowa, na podstawie art. 22g ustawy o podatku dochodowym, nie jest większa od 1500 zł,
• składniki majątku, które ze względu na szacowany okres używania równy albo krótszy od roku nie były zakwalifikowano jako środki trwałe bądź wartości niematerialne i prawne.

Na podstawie podanych informacji można zauważyć, że sprzedaż samochodu firmowego przez przedsiębiorcę, który wybrał ryczałt, musi zostać opodatkowana stawką ryczałtu w wysokości 3% wartości przychodu. Opodatkowanie dotyczy także pojazdu, który został już wycofany z działalności, jeżeli pomiędzy pierwszym dniem miesiąca przypadającym po miesiącu, kiedy pojazd wycofano z działalności a dniem jego sprzedaży, nie minęło 6 lat. Gdy sprzedaż samochodu nastąpiła po upływie 6 lat, liczonych od chwili wycofania go z firmy, podatnik nie musi opodatkować go zryczałtowanym podatkiem dochodowym.

PRZYKŁAD 1
Pani Krystyna prowadzi swoją firmę na zasadach ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Sprzedała samochód w 2023 roku, jednak już od grudnia 2019 roku nie jest środkiem trwałym firmy.

W omawianym przykładzie przychód uzyskany ze sprzedaży samochodu musi zostać opodatkowany stawką ryczałtu w wysokości 3% wartości przychodu ze sprzedaży pojazdu. Nie trzeba płacić podatku tylko w sytuacji, gdy od momentu wycofania samochodu z firmy minęło ponad 6 lat.

Jaka stawka VAT obowiązuje przy sprzedaży wykonywanej przez czynnych podatników?

Stawka podatku VAT jest uzależniona od faktu, czy podatnik w trakcie zakupu pojazdu skorzystał z prawa do odliczenia podatku VAT, czy tego nie wykonał. Drugim ważnym czynnikiem jest informacja, czy samochód był używany w działalności opodatkowanej albo zwolnionej z VAT.

Sprzedaż samochodu firmowego przez ryczałtowca – kiedy nie trzeba opłacić podatku VAT?

Art. 43 ust. 2 ustawy o VAT wskazuje, że dostawa towarów używanych jedynie na cele działalności zwolnionej z podatku podlega zwolnieniu od podatku w sytuacji, gdy z tytułu nabycia, importu albo wytworzenia tych towarów nie przysługiwało podmiotowi odpowiadającemu za dostawę prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jeżeli zgodnie z obowiązującymi przepisami przedsiębiorca nie mógł skorzystać z odliczenia podatku, a pojazd służył w firmie zwolnionej z VAT, podatnik jest zobowiązany do wystawienia faktury sprzedaży samochodu ze stawką „zw”.

Stawka „zw.” jest dostępna tylko w przypadku, kiedy spełnione zostaną wyznaczone przez ustawodawcę warunki:

• w trakcie zakupu samochodu podatnik nie mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT,
• pojazd był używany jedynie w działalności zwolnionej z podatku VAT.

Sprzedaż samochodu firmowego przez ryczałtowca – kiedy trzeba naliczyć podatek VAT?

W sytuacji, gdy podatnik mógł odliczyć VAT w trakcie nabycia pojazdu albo korzystał z samochodu w działalności opodatkowanej, sprzedaż pojazdu musi zostać opodatkowana podatkiem VAT w wysokości 23%.

Nie ma znaczenia, czy podatnik korzystał (całościowo albo częściowo lub wcale) z odliczenia VAT przy nabyciu pojazdu, jeżeli był on wykorzystywany do działalności opodatkowanej. W każdym z wymienionych przypadków jego sprzedaż musi zostać opodatkowana stawką 23% VAT.

Trzeba wyraźnie zaznaczyć, że opodatkowanie sprzedaży samochodu podatkiem VAT dotyczy tylko i wyłącznie czynnych podatników podatku VAT. Sytuacja przedstawia się inaczej dla ryczałtowców, którzy nie są vatowcami, a mianowicie w ewidencji przychodów dla ryczałtu konieczne jest wykazanie tylko przychodu ze sprzedaży.

Data publikacji: 2023-05-02, autor: FakturaXL