Dotacje dla firmy ze ścieżki SMART

Program Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki prowadzą pierwsze nabory wniosków dla przedsiębiorców. Jest on dedykowany dla mikro, małych, średnich oraz dużych przedsiębiorstw, które mogą otrzymać bezzwrotną dotację na rozwijanie i wzmacnianie zdolności badawczych oraz innowacyjnych. Środki uzyskane w ramach dofinansowania mogą posłużyć na cyfryzację, internacjonalizację, uzyskanie wyższych kompetencji przez pracowników, nabycie infrastruktury badawczo-rozwojowej oraz inwestycje mające wpływ na efektywność energetyczną. Czy uzyskanie dofinansowania jest możliwe na tak odmienne działania? W jaki sposób można uzyskać środki SMART? Odpowiedzi na te i wiele innych pytań znajdują się poniżej.

Nabory do konkursów

Pierwsza ważna kwestia jest poświęcona alokacji oraz trybie ogłaszania konkursów dla przedsiębiorców. Za organizację naborów odpowiada Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości. Z kolei w przypadku dużych przedsiębiorców nabory prowadzi Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Instytucje dysponują dużą pulą środków dedykowaną na rozwój przedsiębiorczości. Po ogłoszeniu pierwszych konkursów do dyspozycji przedsiębiorców pozostaje 4450 mln zł oraz 667 mln zł. Pierwszy termin dostarczania wniosków już się zakończył, ale w tym roku aplikować można jeszcze dwa razy. Oddzielne nabory będą prowadzone dla konsorcjów MŚP, konsorcjów MŚP z dużymi przedsiębiorstwami oraz przedsiębiorstw z organizacjami badawczymi bądź organizacjami pozarządowymi. Planowane są również projekty na rzecz dostępności.

Przedsiębiorcy będą mieli wielokrotnie możliwość dostarczenie wniosku, a pula środków jest na tyle duża, że powinno wystarczyć dla każdego. Trzeba jednak wiedzieć, w jaki sposób przygotować projekt, który pozwoli odnieść sukces.

Projekt modułowy - czym się charakteryzuje?

Poprzednia perspektywa finansowa, która miała miejsce od 2014 do 2020 roku, pozwalała przedsiębiorcom realizować dwa projekty mające inny przedmiot (za przykład można podać działalność badawczo-rozwojową oraz branie udziału w targach zagranicznych), a chętni mieli obowiązek dostarczać dwa osobne wnioski w różnych naborach.

Twórcy programów Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki mieli na celu przygotowanie opcji dostarczenia jednego wniosku, w którym znajdą się wszystkie bieżące potrzeby rozwojowe firmy. Właśnie dlatego stworzono projekt modułowy, w którym jeden wniosek o dotację jest poświęcony różnorodnym inwestycjom. Nie ma przeciwwskazań, aby konkretne potrzeby przedsiębiorstwa wprowadzone do wniosku były połączone (mowa o projektach linearnych), w w których na przykład cyfryzacja przedsiębiorstwa stanowi efekt wykonywanych prac B+R albo projekt nielinearny, w którym odpowiednie moduły mają na celu identyfikację potrzeb przedsiębiorcy z obszaru B+R+I, jednak ich realizacja nie jest od siebie uzależniona.

Zastosowane rozwiązanie jest zgodne z potrzebami przedsiębiorców, chociaż trzeba bliżej przyjrzeć się szczegółom umożliwiającym ocenę formuły projektu modułowego.

Warto wiedzieć, że instytucja zarządzająca wyznaczyła obowiązkowe oraz dobrowolne przedsięwzięcia.

Ścieżka SMART - jakie informacje muszą znaleźć się we wniosku?

Jeżeli wniosek jest składany przez mikro, małych oraz średnich przedsiębiorców nie może w nim zabraknąć minimum jednego z dwóch rodzajów modułów:

• moduł B+R — pozwala na otrzymanie dofinansowania na sfinalizowanie prac B+R zmierzających do opracowania innowacji produktowej bądź innowacji w procesie biznesowym związanej z funkcjonowaniem działalności firmy w zakresie produkcji wyrobów, bądź usług,
• moduł wdrożenia innowacji — pozwala otrzymać dofinansowanie na wprowadzenie do działalności przedsiębiorstwa wyników prac B+R w formie innowacyjnych produktów bądź procesów biznesowych (nowym rozwiązaniem w ramach tego modułu jest dotacja warunkowa, zgodnie z którą finansowanie jest częściowo bezzwrotne, a częściowo zwrotne). Kwota do zwrotu zostaje podana po 4 latach, liczonych od momentu zakończenia projektu, a na jej wartość wpływa wysokość dodanych przychodów z inwestycji, czyli wraz ze wzrostem przychodu, zwiększa się kwota, jaką trzeba zwrócić.
• dla dużych przedsiębiorstw wniosek o dofinansowanie musi obowiązkowo obejmować działania, których specyfiką jest przeprowadzanie prac B+R, a zastosowanie innowacji stanowi moduł fakultatywny.

Moduły fakultatywne - co może zostać sfinalizowane w ramach ścieżki SMART?

We wcześniejszej części omówiono moduły obowiązkowe, które są uwarunkowane gabarytami przedsiębiorstwa i muszą pojawić się we wniosku o dofinansowanie. To warunek, aby wniosek nie został odrzucony w trakcie oceny formalnej.

Nie ma też przeciwwskazań, aby przedsiębiorca aplikował o uzyskanie pomocy dla jednego bądź kilku modułów fakultatywnych, na które składają się:

• moduł „infrastruktura B+R” - pozwalający na otrzymanie dofinansowania na inwestycję w infrastrukturę B+R konieczną do sfinalizowania agendy badawczej na rzecz tworzenia innowacyjnych produktów (infrastruktura jest wykorzystywana do sfinalizowania prac przemysłowych bądź eksperymentalnych prac rozwojowych),
• moduł „cyfryzacja” - służy do opłacenia inwestycji pozwalających na wprowadzenie w przedsiębiorstwie rozwiązań cyfryzacji w zakresie: produkcji, procesów produktów, usług oraz modelu biznesowego (nie ma przeciwwskazań do zastosowania projektów z zakresu podniesienia poziomu cyberbezpieczeństwa w przedsiębiorstwie),
• moduł „zazielenienie przedsiębiorstwa” - jego celem jest transformacja przedsiębiorstwa zmierzająca do zrównoważonego rozwoju i gospodarki o obiegu zamkniętym, co pozwala na zastosowanie korzystniejszej gospodarki odpadami, poprawę efektywności energetycznej, ograniczenie emisji zanieczyszczeń do atmosfery, stosowanie wydajniejszej gospodarki materiałowej, wykonanie weryfikacji technologii środowiskowych bądź środowiskowej oceny cyklu życia produktu, a także śladu środowiskowego i zastosowania płynących z nich rekomendacji,
• moduł „internacjonalizacja” - oznacza promocję zagraniczną produktów oferowanych przez przedsiębiorstwo, co odbywa się poprzez branie udziału w międzynarodowych targach i misjach gospodarczych, a także organizację przejazdowych misji gospodarczych i otrzymanie ochrony prawa własności przemysłowej poza Polską bądź ich obrona, jeżeli dojdzie do naruszenia (dofinansowanie nie przekracza 20% wartości wybranego modułu obligatoryjnego),
• moduł „kompetencje” - nie ma przeciwwskazań, aby otrzymać środki na poprawę kompetencji pracowników oraz osób zarządzających, jednak tylko w zakresie przedmiotowego projektu, chociażby transfer technologii, zarządzanie innowacjami, komercjalizacja wyników prac B+R, kompetencje związane z internacjonalizacją, zabezpieczeniem własności przemysłowej i inne (dofinansowanie nie przekracza 15% wybranego modułu obligatoryjnego).

W trakcie weryfikacji założeń projektu modułowego w ramach ścieżki SMART na plus trzeba zweryfikować opcję uzyskania dofinansowania kilku połączonych bądź zupełnie różnych projektów w ramach jednego wniosku. Jak należy postępować w sytuacji, kiedy przedsiębiorca nie zamierza stosować modułu B+R albo wprowadzać innowacji, a jest zainteresowane wzięciem udziału jedynie w targach zagranicznych? Taki przypadek uniemożliwia złożenie wniosku w ramach programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki, gdzie niezbędne są projekty kompleksowe, które wzajemnie się uzupełniają, które zmierzają do działalności badawczo-rozwojowej albo zastosowania innowacji - są to moduły obowiązkowe.

Nie jest to dobra informacja dla przedsiębiorców pragnących skorzystać tylko z modułów fakultatywnych.

Kryteria rankingujące - jak uzyskać większą liczbę punktów w trakcie oceny?

Do oceny wniosku korzysta się z kryteriów obligatoryjnych i rankingujących. Wśród kryteriów obligatoryjnych obowiązuje kwalifikacja na: wspólne dla projektu i obligatoryjne dla danych modułów. Projekt zostaje wybrany do dofinansowania, gdy w każdym kryterium obligatoryjnym pojawi się ocena „TAK”.

Pozycja na liście rankingowej jest uwarunkowana liczbą punktów uzyskanych po wykonanej ocenie kryteriów rankingujących. W ścieżce SMART można otrzymać 25 punktów.

Poniżej znajduje się lista kryteriów w rankingujących wraz z liczbą przyznawanych punktów:

• innowacja w skali minimum krajowej jest efektem wyników prac B+R (0–12 pkt).
• potencjał innowacji do transformacji rynku (0–5).
• ekoinnowacja na poziomie kraju (0–2).
• innowacja cyfrowa na poziomie kraju (0–2).
• współpraca w związku z projektem (0–2).
• społeczne znaczenie innowacji (0–2).

Kiedy wziąć pod uwagę pierwszy nabór wniosków dla MŚP, w którym pula przekroczyła 4 miliardy złotych, mogła mieć miejsce sytuacja, gdy każdy z dostarczonych wniosków spełniał kryteria obligatoryjne umożliwiających przyznanie dofinansowania. Trzeba mieć świadomość, że w następnych rundach aplikacyjnych, w których jest mniejsza alokacja, kluczowe będzie miejsce, jakie zajmą na liście rankingowej, stąd tak istotne jest poznanie wagi kryterium rankingujących. Dobrym posunięciem jest poznanie wagi kryteriów rankingujących i uzyskanie dodatkowych punktów.

Ścieżka SMART - na co posłuży dofinansowanie?

„Przewodnik kwalifikowalności wydatków dla 1 priorytetu programu Fundusze Europejskie dla Nowoczesnej Gospodarki” to załącznik do dokumentacji konkursu dofinansowania, gdzie każda zainteresowana osoba może uzyskać informacje, jakie wydatki i w jakim procencie są dofinansowane. W dokumencie znajduje się sporo szczegółów i przydatnych regulacji związanych z kosztami w ramach wszystkich modułów.

Do najważniejszych kategorii wydatków, które można opłacić w ramach ścieżki SMART, zaliczamy:

• wynagrodzenia brutto pracowników działu badawczo-rozwojowego i kadry technicznej, którzy podpisali umowę o pracę albo umowę zlecenie,
• podwykonawstwo, koszty prac zleconych jednostkom naukowym lub innym przedsiębiorcom,
• wydatki na nabycie lub wytworzenie prototypowej linii produkcyjnej,
• nabycie surowców i materiałów koniecznych do badań, np. odczynników chemicznych, stali, blachy, elektrod do spawania itp.,
• wartości niematerialne i prawne w formie patentów, licencji i innych praw własności intelektualnej,
• wynajem powierzchni koniecznej do sfinalizowania projektu oraz odpłatne używanie aparatury naukowo-badawczej.

Ścieżka SMART pozwala na otrzymanie wsparcia finansowanego na innowacyjne projekty. Wśród właściwości działania wymienia się kompleksowość i modułową budowę projektu. Przedsiębiorcy są w stanie otrzymać dofinansowanie maksymalnie do 80% wartości projektu, jednak muszą zwrócić uwagę, iż jest to uwarunkowane wielkością przedsiębiorstwa i miejscem realizacji inwestycji (zgodnie z Mapą Pomocy Regionalnej). Nie wyznaczono minimalnej oraz maksymalnej wartości projektu MŚP (dla dużych przedsiębiorstw najmniejsza akceptowana wartość kosztów kwalifikowalnych projektu jest równa 1 mln zł).

Przed złożeniem wniosku warto sprawdzić stronę polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, gdzie można znaleźć dokumenty konieczne to stworzenie kompletnego wniosku aplikacyjnego.

Data publikacji: 2023-09-26, autor: FakturaXL