Zmiana dochodu w KPiR w trakcie roku, a składka zdrowotna
Od 1 stycznia 2022 roku zmieniły się zasady dotyczące naliczania i opłacania składki zdrowotnej. Pomimo, że od momentu wprowadzenia zmian minął już prawie rok, to jednak cały czas pojawiają się pytania i wątpliwości związane z tą kwestią. Jak należy rozliczyć składkę zdrowotną, jeżeli dochód ujęty w KPiR uległ zmianie w trakcie roku podatkowego?
Czasami do rozliczeń podatkowych lub zusowskich może wkraść się błąd. W takiej sytuacji najlepiej jest złożyć korektę. Od 2022 roku, po zmianie przepisów, przedsiębiorcy mają obowiązek składania każdego miesiąca deklaracji do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych niezależnie od tego czy zatrudniają pracowników, czy też nie. Nowy obowiązek jest następstwem wprowadzonych zmian w zasadach dotyczących rozliczania składki zdrowotnej. Jej wysokość w przypadku prowadzenia książki przychodów i rozchodów uzależniona jest od wysokości uzyskanego dochodu, co może oznaczać, że w każdym miesiącu w deklaracji ZUS mogą znaleźć się inne kwoty dochodu, od których naliczana jest składka zdrowotna.
Jeżeli w dokumentach rozliczeniowych pojawi się błąd, to będzie można go poprawić za pomocą korekty w wymienionych terminach:
7 dni – licząc od dnia zauważenia błędu lub od dnia powiadomienia przez ZUS za pomocą decyzji stwierdzającej błędy
30 dni – licząc od dnia otrzymania protokołu kontroli z ZUS-u.
Zmiana kwoty dochodu w trakcie roku podatkowego, a składka zdrowotna
Kwota dochodu może się zmienić w trakcie roku podatkowego z rożnych powodów, np. w związku z pomyłką, której konsekwencją może być podwyższenie lub obniżenie dochodu, od którego będzie naliczana składka zdrowotna.
Kiedy najlepiej powinna być wykonana korekta, czy już w trakcie roku podatkowego, czy dopiero po zakończeniu roku?
Ustawa o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych wskazuje, że korektę podstawy wymiaru składek oraz należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne wykazywane w dokumentach rozliczeniowych za poszczególne miesiące danego roku należy złożyć do ZUS-u w terminie nie późniejszym niż do końca drugiego miesiąca liczone od upływu terminu do złożenia zeznania podatkowego za dany rok kalendarzowy. Oznacza to, że korektę podstawy wymiaru składek oraz należnej składki na ubezpieczenie zdrowotne należy złożyć najpóźniej do dnia 30 czerwca roku następnego. Pierwsze rozliczenie będzie można złożyć do 30 czerwca 2023 roku za rok 2022.
Zdaniem ZUS-u nie ma konieczności korygowania składki zdrowotnej z powodu zmiany dochodu w trakcie roku podatkowego w rozliczeniach składanych na bieżąco, ponieważ rozliczenie przychodów lub dochodów oraz wysokości składki zdrowotnej i tak ujmuje się w rozliczeniu rocznym.
Składki zdrowotne rozliczane w okresie rocznym
Rozliczenie roczne składki zdrowotnej wykazuje zarówno niedopłaty, jak nadpłaty w składkach zdrowotnych.
W przypadku wystąpienia niedopłaty w składkach zdrowotnych, w jakim terminie należy dokonać dopłaty razem z odsetkami za zwłokę?
Zdaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z przepisami prawa, dopłata za rok ubiegły powinna nastąpić razem z dokumentami rozliczeniowymi składanymi za rok bieżący. Od 1 lipca 2022 roku, jeżeli niedopłata zostanie uregulowana razem ze składkami wyliczanymi na bieżąco, to odsetki za zwłokę nie zostaną naliczone. Przykładowo, jeżeli dopłata składki zdrowotnej za ubiegły rok zostanie rozliczona i opłacona razem ze składkami ZUS za miesiąc kwiecień danego roku, czyli w terminie do 20 maja, to odsetki za zwłokę nie będą wyliczone. Pierwsze dopłaty składki zdrowotnej powinny nastąpić do 20 maja 2023 roku za rok 2022. Powyższe dotyczy przedsiębiorców rozliczających się wg skali podatkowej lub podatkiem liniowym.
Jeżeli składka zdrowotna zostanie nadpłacona, to przedsiębiorca powinien złożyć wniosek o jej zwrot w terminie miesiąca licząc od upływu terminu do złożenia zeznania rocznego (do końca maja 2023 roku). Wniosek o zwrot nadpłaconej składki zdrowotnej będzie dostępny na stronie ZUS na profilu informacyjnym płatnika składek. Jeżeli przedsiębiorca posiada zaległości w opłacaniu składek na ZUS, to nie otrzyma w ogóle zwrotu o ile zaległości będą przewyższały kwotę nadpłaty składek lub zwrot zostanie pomniejszony o kwotę zaległości. W przypadku, kiedy przedsiębiorca nie złoży wniosku w ciągu miesiąca, to zwrot zostanie rozliczony, a kwota znajdzie się na koncie przedsiębiorcy w terminie do końca roku, w którym upływa termin na złożenie zeznania podatkowego, w tym przypadku do końca 2023 roku.
