Jeżeli siedziba działalności gospodarczej znajduje się na sporym terenie, który można atrakcyjnie zagospodarować między innymi poprzez nasadzenia ozdobnych drzew i krzewów oraz posianie trawy na całości, to czy wydatki poniesione na zakup roślin mogą stanowić dla przedsiębiorcy koszt podatkowy? Czy od wymienionych kosztów możliwe jest odliczenie podatku VAT?
Wydatki poniesione na budowę ogrodu – czy mogą być kosztem podatkowym? Stanowisko organów podatkowych
Według organów podatkowych wszelkie wydatki ponoszone na budowę ogrodu położonego wokół budynku, w którym prowadzona jest działalność gospodarcza nie mogą zostać zaliczone bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Do kosztów firmowych nie można również zaliczyć wydatków poniesionych na budowę ogrodu pokazowego, który miałby pełnić rolę wizytówki firmy i usług wykonywanych przez przedsiębiorcę. Między innymi chodzi o niżej wymienione wydatki na:
rośliny
ziemię
korę
nawodnienie
obrzeża, chodniki, doświetlenie rabat
ławki ogrodowe
balię lub jacuzzi bądź saunę ogrodową.
Rozliczanie wydatków poniesionych na zagospodarowanie terenu wokół firmy
W kwestii kosztów związanych z zagospodarowaniem terenów znajdujących się wokół firmy polegających na utrzymaniu i pielęgnacji terenów zielonych cały czas toczą się dyskusje, a sam temat doczekał wielu różnych interpretacji. W szczególności chodzi o to czy tego typu wydatki mogą zostać zaliczone do kosztów uzyskania przychodu, czy raczej stanowią wydatki na reprezentację, których nie można zaliczyć do kosztów podatkowych. Prawidłowe zakwalifikowanie wydatków na pielęgnację i utrzymanie terenu zielonego wokół budynku firmy jest niezwykle ważne z uwagi na przepisy jakie w tej chwili obowiązują w tym zakresie. Aby dobrze zrozumieć co oznacza pojęcie „reprezentacja” warto zapoznać się z jego definicją zawartą w „Słowniku języka polskiego”. Zgodnie z nią przez „reprezentację” należy rozumieć okazałość, wytworność objawiającą się w sposobie życia jaki wiąże się z zajmowanym stanowiskiem lub pozycją społeczną. Z kolei w orzecznictwie „reprezentacja” oznacza działania jakie podejmowane są w celu stworzenia i utrwalenia dobrego wizerunku firmy. Potwierdzeniem na to, że koszty reprezentacji nie mogą zostać zaliczone do kosztów podatkowych jest pismo wystosowane przez Urząd Skarbowy, nr ŁUS-II-2-423-12/07/AG z dnia 28 marca 2007 roku napisane przez Naczelnika US z Łodzi, w którym można przeczytać, że:
Zgodnie z obowiązującym od dnia 01.01.2007 r. brzmieniem art. 16 ust. 1 pkt 28 ww. ustawy nie uważa się za koszty uzyskania przychodów kosztów reprezentacji, w szczególności poniesionych na usługi gastronomiczne, zakup żywności oraz napojów, w tym alkoholowych. Z uwagi na brak ustawowej definicji pojęcia "reprezentacja", należy stosować wykładnię językową. Według słownika języka polskiego (PWN, W-wa 1981 r.) pojęcie "reprezentacja" oznacza okazałość, wytworność w czyimś sposobie życia związaną ze stanowiskiem lub pozycją społeczną. W praktyce podatkowej utrwalił się pogląd, iż reprezentacją są działania polegające na oficjalnych kontaktach handlowych z innymi podmiotami, podczas których przyjmuje się delegacje lub kontrahentów, uczestniczy w przyjęciach związanych z pobytem delegacji lub kontrahentów. Są to więc działania, które mają na celu zaprezentowanie firmy w sposób jak najbardziej pozytywny dla obecnych i przyszłych klientów. Według definicji utrwalonej w orzecznictwie reprezentacja to wszelkie działania polegające na stwarzaniu i utrwalaniu dobrego wizerunku firmy np. wystrój firmy, logo.
Z kolei Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 6 maja 1998 roku, nr SA/Sz 1412/97 napisał, że „reprezentacja” nie musi koniecznie oznaczać okazałości i wystawności. Bardziej odnosi się ona do dobrego reprezentowania firmy poprzez odpowiedni ubiór kadry pracowniczej, ogólny wystrój firmy, logo firmy, a także sposób podejmowania klientów w firmie. W związku z tym uważa się, że wydatki poniesione na utrzymanie i zagospodarowanie terenu wokół budynku mogą przyczynić się do zwiększenia liczby odwiedzających klientów, którzy mogą być bardziej zainteresowani ofertą, co w rezultacie może przełożyć się na zrobienie przez nich zakupów. Można zatem stwierdzić, że w tym przypadku wydatki na zagospodarowanie terenu wokół budynku stanowią koszty poniesione w celu uzyskania przychodu. Nie powinno się ich uważać za koszty reprezentacji, ponieważ służą one do zagospodarowania terenu i wynikają z dbałości przedsiębiorcy. Nie można wobec nich zastosować art. 16 ust. 1 pkt 28 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych. Z treści przepisu wynika, że wydatki na reprezentację nie są włączone do kosztów uzyskania przychodów. Powyższego stanowiska nie podziela Naczelnik Drugiego Mazowieckiego Urzędu Skarbowego w Warszawie. W piśmie z dnia 8 marca 2006 roku, nr 1472/ROP 1/423-43/83/06/MG napisał on, że wydatki jakie podatnik ponosi przykładowo na posianie trawy, posadzenie drzew i krzewów stanowią wydatki na reprezentację i mogą być kosztami uzyskania przychodu, ale tylko do określonego limitu 0,25% od uzyskanych przychodów.
Budowa ogrodu pokazowego, a koszty podatkowe na przykładzie interpretacji podatkowej z dnia 21 sierpnia 2024 roku nr 0113-KDIPT2-1.4011.421.2024.7. MAP
Z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej wystąpiła przedsiębiorczyni prowadząca działalność gospodarczą w zakresie wykonywania prac pielęgnacyjnych w ogrodach klientów. Kobieta zajmuje się inwestowaniem w nieruchomości. W celu zwiększenia ilości zamówień postanowiła stworzyć ogród pokazowy w części własnej przestrzeni ogrodowej. W założeniu ogród miał być wizytówką świadczonych przez nią usług. Dzięki temu chciała zdobyć jeszcze większe doświadczenie i jednocześnie chciała w ten sposób przekonać klientów do świadczonych przez siebie usług. Ogród miał być przez cały czas udostępniony dla odwiedzających osób. Dodatkowo zdjęcia przedstawiające go miały zostać załączone w Internecie na stronie promującej profil działalności. Niestety wszystkie te argumenty nie przekonały urzędu skarbowego. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że wydatki poniesione na wykonanie ogrodu pokazowego nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów w prowadzonej działalności, ponieważ ogród powstaje na terenie prywatnym, na którym znajduje się również prywatny ogród przedsiębiorczyni, co może oznaczać, że ogród pokazowy także może być wykorzystywany do celów prywatnych. Nie ma żadnego znaczenia fakt, że pod tym samym adresem znajduje się siedziba firmy. Trudno byłoby stwierdzić, czy wydatki poniesione na uatrakcyjnienie ogrodu będą związane tylko z prowadzoną działalnością gospodarczą. Równie dobrze mogą one służyć do upiększenia części prywatnej ogrodu, co oznacza, że mają charakter wydatków osobistych.
Budowa ogrodu pełniącego rolę biura – koszty podatkowe, interpretacja indywidualna nr 0115-KDIT3.4011.32.2024.2.JS z dnia 23 lutego 2024 roku wydana przez Dyrektora KIS
Przedsiębiorczyni w celu poprawy warunków pracy podjęła decyzję o budowie ogrodu całorocznego, w którym znajdowałoby się biuro. Jej decyzja była podyktowana faktem braku odpowiedniego miejsca do pracy w domu. Ogród ma być trwale połączony z domem i nie będzie stanowił oddzielnego środka trwałego. Kobieta pomyślała, że założenie ogrodu i stworzenie w nim biura pomoże jej w codziennych obowiązkach służbowych oraz pozwoli jej przyjąć większą ilość zleceń. Będzie w nim mogła również organizować spotkania z klientami oraz szkolenia online. We wniosku przedsiębiorczyni zapytała czy może zaliczyć wydatki poniesione na budowę ogrodu do kosztów podatkowych firmy. Jej zdaniem jest to możliwe, ponieważ inwestycja, którą będzie prowadzić pozwoli jej osiągać dodatkowe przychody, będzie zabezpieczać i pozwoli jej zachować obecne źródło przychodów, ponieważ jej warunki pracy ulegną poprawie.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej uznał, że wydatek poniesiony na budowę ogrodu, który będzie służył za biuro nie może zostać zaliczony do kosztów podatkowych. Według organu podatkowego plan budowy ogrodu przedstawiony przez kobietę i otworzenia w nim biura nie spełnia warunków, które pozwoliłyby zaliczyć wydatki poniesione w tym celu bezpośrednio do kosztów uzyskania przychodów. Jak wskazują przepisy podatkowe, aby wydatek można było zaliczyć do kosztów uzyskania przychodu, to musi on być związany z prowadzoną działalnością gospodarczą, czyli musi występować związek przyczynowo - skutkowy pomiędzy osiąganym przychodem, źródłem przychodu, a wydatkiem. Wydatek musi być poniesiony w celu osiągnięcia przychodu, jego zachowania lub zabezpieczenia źródła przychodów. W przedstawionym przypadku wydatki poniesione na budowę ogrodu nie są bezpośrednio związane z bieżącą działalnością gospodarczą. Inwestowanie w ogród należy traktować jak inwestycję w ulepszenie budynku mieszkalnego, która powiększa jego wartość początkową. Jak mówią przepisy wydatki na nabycie lub ulepszenie środka trwałego zwiększają jedynie jego wartość początkową. Dopiero w następnej kolejności mogą być amortyzowane. Przy czym należy pamiętać, że od 1 stycznia 2023 roku budynki mieszkalne nie są objęte amortyzacją w prowadzonej działalności gospodarczej. Nie można ich uznać bezpośrednio za koszty uzyskania przychodu. W opisanym przypadku inwestowanie w budowę ogrodu zwiększa wartość budynku mieszkalnego, ale zgodnie z nowymi przepisami obowiązującymi od 2023 roku nie ma możliwości ich amortyzacji, dlatego przedsiębiorczyni nie może zaliczyć poniesionych wydatków do kosztów podatkowych bezpośrednio ani pośrednio.
Budowa ogrodu, a podatek VAT
Zgodnie z przepisami ustawy o VAT przedsiębiorca może dokonać odliczenia podatku VAT w takim zakresie w jakim towary i usługi wykorzystywane są do wykonywania czynności opodatkowanych pod warunkiem, że jest on czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.
Na kwotę podatku naliczonego składa się suma kwot podatku jakie zostały podane na fakturach otrzymanych przez podatnika:
za nabycie towarów i usług
potwierdzających dokonanie przedpłaty w formie zaliczki, zadatku lub raty o ile na jej podstawie powstał obowiązek podatkowy. Prawo do odliczenia występuje również wtedy, kiedy pomiędzy zakupionymi towarami i usługami, a prowadzoną działalnością gospodarczą występuje związek pośredni.
Związek bezpośredni ma miejsce wtedy, kiedy nabywane towary są w dalszej kolejności dalej odsprzedawane. Towary handlowe lub nabywane towary bądź usługi wykorzystywane są do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy.
O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży - towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Podatnika.
Związek pośredni ma miejsce wtedy, kiedy poniesione wydatki mają pośredni związek z wykonywaną działalnością gospodarczą i powstaniem obrotu. Pomiędzy zakupami towarów bądź usług, a prowadzoną działalnością gospodarczą musi istnieć związek przyczynowo – skutkowy.
O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością Podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez Podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie Przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.
Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie uznał, że z zasady podatnikom przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów związanych z zagospodarowaniem terenów przylegających do budynku, w którym znajduje się firma.
