Składki ZUS przy działalności nierejestrowanej

Działalność nierejestrowana to stosunkowo nowe pojęcie funkcjonujące od 2018 roku. Jest to pewna forma aktywności zawodowej traktowana głównie jako zajęcie dodatkowe wykonywane obok stałej pracy. Aby działalność dodatkowa traktowana była jak praca nierejestrowana, to muszą zostać spełnione określone warunki.

Działalność nierejestrowana 

zostaje uznana za taką jeżeli zostanie spełnione:

• kryterium dochodowe – przedsiębiorca nie może zarobić więcej niż wynosi 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę
• przedsiębiorca nie prowadził działalności w ciągu ostatnich 60 miesięcy
• przedsiębiorca prowadzi uproszczoną ewidencję sprzedaży, w której zapisuje kwoty przychodów jakie osiągnął w roku podatkowym.

Działalność nierejestrową rozlicza się w zeznaniu rocznym PIT-36. 

Działalność nierejestrowana, a ZUS

W zasadzie przy działalności nierejestrowanej nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, ale nie do końca. Broszura informacyjna Ministerstwa Przedsiębiorczości i Technologii z 2018 roku zawiera zapis, że: 

Przepisy o działalności nierejestrowej nie zmieniają ogólnych zasad podlegania ubezpieczeniom społecznym przez osoby nieprowadzące działalności gospodarczej.

W kolejnym zapisie uznanym jako ważna informacja można przeczytać, że:

Przepisy o działalności nierejestrowej nie zmieniają ogólnych zasad podlegania ubezpieczeniom w związku z umową o pracę czy z umowami cywilnoprawnymi.

W powyższym dokumencie zostały przedstawione 2 przykłady dotyczące działalności nierejestrowanej.

• osoba sprzedaje towar i prowadzi działalność nierejestrowaną – nie ma obowiązku opłacania składek na ZUS
• osoba wykonuje usługę sprzątającą na rzecz firmy i prowadzi działalność nierejestrową – ma obowiązek zapłaty składek na ZUS na zasadach ogólnych. W tym przypadku ZUS ocenił działalność osoby jako zawarcie umowy cywilnoprawnej, która podlega składkom ZUS na zasadach ogólnych.

Działalność nierejestrowana – interpretacja ZUS

Przedsiębiorca zwrócił się do ZUS-u o wydanie interpretacji dotyczącej działalności nierejestrowanej. Wnioskodawca uważa, że zawarcie umowy w zakresie pośrednictwa ubezpieczeniowego z osobami, których przychód jest niższy od 50% minimalnego wynagrodzenia za pracę, to osoby takie mogą być zaliczone do osób prowadzących działalność nierejestrowaną i jeżeli korzystają ze zwolnienia z obowiązku rejestracji do CEIDG, to firma która zawarła z nimi umowę o świadczenie usług może być zwolniona z obowiązku naliczania i odprowadzania składek do ZUS za te osoby.
W odpowiedzi oddział ZUS w Gdańsku wydał interpretację o nr DI/100000/43/822/2018 z dnia 24 lipca 2018 roku, w której napisał, że stanowisko jakie zajął Wnioskodawca w temacie działalności nierejestrowanej jest nieprawidłowe. W uzasadnieniu wskazał, że takie osoby podlegają obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (emerytalnym i rentowym) na takich samych zasadach jak wszystkie inne osoby, o których jest mowa w art. 6 st. 1 pkt ustawy o SUS (System Ubezpieczeń Społecznych) – „Podmioty podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym”:

Osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której zgodnie z Kodeksem cywilnym stosuje się przepisy dotyczące zlecenia, zwanymi dalej „zleceniobiorcami”, oraz osobami z nimi współpracującymi.

 

Podsumowanie – działalność nierejestrowana, a składki ZUS

Wnikając w obecnie obowiązujące przepisy ZUS trudno jest jednoznacznie odpowiedzieć czy osoby wykonujące usługi w ramach działalności nierejestrowanej powinny podlegać pod oskładkowanie. W związku z tym do ZUS-u trafiło jeszcze jedno zapytanie w tej sprawie, ale już bardziej ogólne, czy „Z uwagi na kontrowersje w sprawie oskładkowania w przypadku działalności bez rejestracji proszę o informację czy usługa na rzecz przedsiębiorcy lub konsumenta wykonywana przez osobę prowadzącą działalność nierejestrowaną powinna być oskładkowana?”. 

ZUS udzielił bardzo ogólnej odpowiedzi na zadane pytanie: 

Osoba, która prowadzi tzw. działalność nieewidencjonowaną nie podlega ani ubezpieczeniom społecznym, ani ubezpieczeniu zdrowotnemu. (…) Kwestie dotyczące zasad i warunków prowadzenia tzw. działalności nieewidencjonowanej nie należą do właściwości Zakładu.

Niestety nie jest to odpowiedź w pełni satysfakcjonująca, ponieważ do końca nie rozwiewa wszystkich wątpliwości powstałych w tym temacie. 
Podobne pytanie zostało zadane konsultantowi na infolinii ZUS, który odpowiedział podobnie, że w przypadku podpisania umowy zlecenia na wykonanie usługi w ramach limitów kwotowych jakie obowiązują przy działalności nierejestrowanej, to w takiej sytuacji umowa powinna być oskładkowana na zasadach ogólnych. W przypadku dostawy towarów wykonywanej w ramach działalności bez rejestracji, to nie podlega ona składkom na ZUS, ponieważ nie została podpisana umowa zlecenia. 
Z powyższego wynika, że jeżeli w ramach prowadzonej działalności nierejestrowanej dochodzi do zawarcia umowy zlecenia, to jednak powinna ona podlegać pod składki ubezpieczenia społecznego i ubezpieczenie zdrowotne tak samo jak ma to miejsce w przypadku każdej innej umowy zlecenia. 
W przypadku wątpliwości w konkretnej sprawie zawsze warto wystąpić o wydanie interpretacji indywidualnej.

Data publikacji: 2021-03-13, autor: FakturaXL