Przedsiębiorca w związku z prowadzoną działalnością ponosi koszty. Możemy je podzielić na koszty operacyjne związane z podstawową działalnością, pozostałe koszty operacyjne i koszty finansowe. Szczegółowo mówi o nich ustawa o rachunkowości.
Pozostałe koszty operacyjne to koszty, które nie mają bezpośredniego związku z prowadzoną działalnością, dokładniej ujmując nie są związane z jej podstawowym zakresem. Charakteryzuje je duża różnorodność. Księgowane są na koncie zespołu 7 zakładowego planu kont (konto 761 – pozostałe koszty operacyjne). Na koniec okresu sprawozdawczego należy je przeksięgować na konto zespołu 8 – „Wynik finansowy”.
Co wliczamy do pozostałych kosztów operacyjnych?
W art. 3 ust.1 pkt 32 ustawy o rachunkowości zostały wymienione pozostałe koszty operacyjne.
W szczególności są to koszty i przychody związane:
z działalnością socjalną
ze zbyciem środków trwałych, środków trwałych w budowie, wartości niematerialnych i prawnych, nieruchomości, wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji
z utrzymywaniem nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczonych do inwestycji, aktualizacji wartości tych inwestycji, jak również z ich przekwalifikowaniem odpowiednio do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, jeżeli do wyceny inwestycji została przyjęta cena rynkowa bądź inaczej określona wartość godziwa
z odpisaniem należności i zobowiązań przedawnionych, umorzonych, nieściągalnych bez należności i zobowiązań o charakterze publicznoprawnym nieobciążających kosztów
z utworzeniem i rozwiązaniem rezerw bez rezerw związanych z operacjami finansowymi
z odpisami aktualizującymi wartość aktywów i ich korektami z wyjątkiem odpisów obciążających koszty finansowe
z odszkodowaniami i karami
z przekazaniem lub otrzymaniem nieodpłatnie również w drodze darowizny aktywów, w tym także środków pieniężnych nie przeznaczonych na dopłaty do cen sprzedaży, nabycie lub wytworzenie środków trwałych, środków trwałych w budowie lub wartości niematerialnych i prawnych
ze zdarzeniami losowymi.
Przykładem na pozostałe koszty operacyjne może być wartość sprzedanego lub przekazanego w darowiźnie trwałego składnika majątku, odszkodowania i kary wypłacone przez podatnika, jak również kaucje i przepadłe wadia.
Rachunek zysków i strat, a kwestia pozostałych kosztów operacyjnych
Jednym z podstawowych elementów sprawozdania finansowego jest rachunek zysków i strat. Między innymi daje on obraz tego co przynosi największy zysk w prowadzonej działalności. To, w którym miejscu rachunku zysków i strat zostaną umieszczone pozostałe koszty operacyjne zależy głównie od wybranego wariantu (kalkulacyjny, czy porównawczy). Zgodnie z dokonanym wyborem, pozostałe koszty operacyjne należy ująć w części G, jeżeli został wybrany wariant kalkulacyjny. W przypadku wariantu porównawczego umieszczamy je w części E.
Podgrupy w obu wariantach wyglądają następująco:
strata ze zbycia niefinansowych aktywów trwałych – stratą jest nadwyżka kosztów związanych z nabyciem lub wytworzeniem niefinansowych aktywów trwałych, przykładowo: środki trwałe nad przychodami z tytułu ich zbycia
aktualizacja wartości aktywów niefinansowych – odpisów aktualizacyjnych dokonuje się w danym roku obrotowym w związku z trwałą utratą wartości aktywów trwałych (środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne), zapasów (materiały, towary), utratą wartości należności (bez należności zaliczonych do aktywów finansowych). Do utraty wartości może dojść w sytuacji kiedy składnik majątku nie przyniesie w przyszłości przewidywanych korzyści ekonomicznych, np.: z powodu zmiany technologii
inne koszty operacyjne – koszty nie kwalifikujące się do wykazania w innych pozycjach rachunku zysków i strat. Będą to między innymi:
koszty powypadkowe napraw samochodów
należności przedawnione i nieściągalne nie objęte odpisami aktualizacyjnymi
koszty postępowań sądowych
wartość rzeczowych składników majątku trwałego również obrotowego przekazanego jako darowizna dla innych jednostek.
Koszty operacyjne i pozostałe koszty operacyjne
Koszty w prowadzonej działalności mogą być:
operacyjne
finansowe
pozostałe koszty operacyjne.
Prawidłowe ujęcie kosztów ma duży wpływ na sporządzenie poprawnego rachunku zysków i strat oraz kalkulację wyniku finansowego. Podstawowa różnica pomiędzy kosztami operacyjnymi, a pozostałymi kosztami operacyjnymi polega na tym, że koszty operacyjne dotyczą podstawowej działalności podmiotu, np.: sprzedaży towarów, a pozostałe koszty operacyjne odnoszą się bardziej do innych sfer funkcjonowania danego przedsiębiorstwa. Są to między innymi: koszty energii i najmu, amortyzacja środków trwałych, wynagrodzenia, świadczenia na rzecz pracowników.
