Art. 43 ustawy o podatku od towarów i usług określa zakres i zasady zwolnienia od podatku VAT. Zwolnieniem od podatku od towarów i usług objęte są między innymi usługi związane z opieką medyczną w zakresie profilaktyki, zachowaniem, ratowaniem, przywracaniem i poprawą zdrowia, a także dostawa towarów i świadczenie usług jakie związane są z wymienionymi usługami, które wykonywane są w ramach działalności leczniczej przez podmioty lecznicze.
Zwolnieniu podlega również opieka medyczna w zakresie profilaktyki, zachowania, ratowania, przywracania i poprawy zdrowia świadczone w ramach wykonywania zawodu:
lekarza
lekarza dentysty
pielęgniarki
położnej
psychologa
innych zawodów medycznych o których mówi Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 roku o działalności leczniczej.
Zwolnienie to ma charakter podmiotowo-przedmiotowy i dotyczy usług w zakresie opieki medycznej świadczonej przez wymienione podmioty w ramach wykonywania przez nich zawodów medycznych.
Zwolnieniem nie są objęte wszystkie świadczenia, które mogą być realizowane przez podmioty wykonujące zawód medyczny, a jedynie te, które służą wskazanemu celowi.
Jeżeli brak jest bezpośredniego związku z leczeniem, to zwolnienie z VAT nie ma zastosowania. Jeżeli zwolnienie ma charakter podmiotowo-przedmiotowy, to można je zastosować pod warunkiem, że zostaną spełnione łącznie dwie przesłanki:
przedmiotowa – świadczone usługi dotyczą opieki medycznej w zakresie profilaktyki, zachowania, ratowania, przywracania i poprawiania zdrowia
podmiotowa – usługi muszą świadczyć podmioty lecznicze lub podmioty wykonujące zawody wymienione w ustawie.
Jeżeli choćby jedna z wymienionych przesłanek nie zostanie spełniona, to nie będzie możliwe skorzystanie ze zwolnienia.
Indywidualna praktyka lekarska, a obowiązek ewidencji na kasie fiskalnej
Obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży z zastosowaniem kas fiskalnych jest zgodny z art. 111 ust. 1 ustawy o VAT. Wszyscy podatnicy, którzy dokonują sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych mają obowiązek prowadzenia ewidencji sprzedaży z zastosowaniem kas fiskalnych. Jest to jedno z podstawowych kryteriów, które decyduje o obowiązku stosowania do ewidencjonowania kas rejestrujących.
Rozporządzenie Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 22 grudnia 2021 roku w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz. U. z 2021 r. poz. 2442)
Zgodnie z zapisami tego rozporządzenia z obowiązku ewidencjonowania w danym roku, ale nie dłużej niż do 31 grudnia 2023 roku, zwolnieni są podatnicy, którzy osiągnęli obrót w poprzednim roku podatkowym nieprzekraczający kwoty 20 000 zł, a u przedsiębiorców, którzy rozpoczęli działalność w poprzednim roku podatkowym w zakresie dostawy towarów lub świadczenia usług na rzecz osób prywatnych oraz rolników ryczałtowych, obrót z tego tytułu nie przekroczył proporcji w stosunku do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym z kwoty 20 000 zł.
Powyższa zasada nie dotyczy lekarzy i lekarzy dentystów wykonujących opiekę medyczną z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 48 załącznika do rozporządzenia, dlatego np. lekarze interniści mają obowiązek zainstalowania kasy fiskalnej od samego początku prowadzenia działalności gospodarczej.
Praktyka lekarska – wymiana kasy rejestrującej na kasę online
Ustawa z dnia 15 marca 2019 roku (weszła w życie 1 maja 2019 roku) o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw oraz ustawy – Prawo o miarach (Dz. U. poz. 675) i 18 kwietnia 2020 roku rozporządzenie w sprawie przedłużenia terminów prowadzenia ewidencji sprzedaży przy zastosowaniu kas rejestrujących z elektronicznym lub papierowym zapisem kopii wprowadziła do ustawy o VAT zmiany dotyczące kas rejestrujących. Między innymi, zgodnie z nimi podatnicy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie określonych rodzajów czynności mają obowiązek stosowania kas rejestrujących online w celu prowadzenia ewidencji sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych.
Kasy online są nowoczesnymi urządzeniami posiadającymi funkcjonalne rozwiązania, które umożliwiają wykonywanie wielu przydatnych czynności. Oprócz zapisu w pamięci fiskalnej pozwalają przekazywać do systemu CRK w sposób automatyczny i ciągły oraz w bezpośredni, danych zarejestrowanych z ich użyciem w ewidencji, a także danych o zdarzeniach mających znaczenie dla pracy kas.
Kasy online łączą się z Centralnym Repozytorium Kas za pośrednictwem sieci telekomunikacyjnej, co pozwala na łączenie się i przekazywanie danych w sposób bezpośredni i ciągły, a także na żądanie Szefa Krajowej Administracji Skarbowej. Zawód lekarza należy do tych zawodów, które jako jedne z pierwszych miały obowiązek wymiany kasy rejestrującej na kasę online.
