Wyjazdy, jak i transakcje zagraniczne wymagają gotówkowej wymiany walut. Miejscem, w którym dokonywana jest wymiana są kantory wymiany walut. Obecnie znajdują się w większości polskich miast. Pomimo, że jest już ich sporo, to cały czas nowe osoby noszą się z zamiarem otworzenia własnego kantoru wymiany walut. Jakich formalności i jakie wymagania musi spełnić osoba, która myśli otworzyć kantor?
Kantor walutowy jest miejscem, w którym dokonuje się wymiany walut. Zgodnie z prawem dewizowym działalność kantorowa polega na kupnie i sprzedaży wartości dewizowych, a także na pośrednictwie w ich sprzedaży i kupnie. Najczęściej działalność prowadzona jest w lokalu stacjonarnym. Od pewnego czasu również w Internecie. Wymiana walut polega na przyjęciu i wydawaniu środków pieniężnych w różnych walutach. Po dokonanej wymianie, sprzedawca zobowiązany jest do wystawienia dowodu kupna-sprzedaży. W przypadku e-kantorów działających w Internecie do wymiany walut dochodzi za pośrednictwem przelewu walut pomiędzy klientami zamawiającymi, a przedsiębiorcą prowadzącym kantor.
Za kantor wymiany walut nie są uznawane banki, oddziały banków zagranicznych oraz instytucje kredytowe i oddziały instytucji kredytowych, które prowadzą sprzedaż lub wymianę obcych walut.
Kantor wymiany walut – wymagania
Działalność kantorowa jest działalnością regulowaną przepisami ustawy Prawo przedsiębiorców. Jednym z wymogów jest posiadanie wpisu do rejestru działalności kantorowej nadzorowanego przez NBP. Dodatkowo przedsiębiorca, który planuje otworzenie kantoru musi spełnić warunki wymagane ustawą Prawo dewizowe.
Kantor może prowadzić:
osoba fizyczna, która nie jest skazana prawomocnym wyrokiem za przestępstwo skarbowe lub przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej
osoba prawna lub spółka niemająca osobowości prawnej. Żaden członek władzy, a w przypadku spółek akcyjnych i z ograniczoną odpowiedzialnością, członek zarządu, członek rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej bądź wspólnik nie mogą być skazani za wymienione wyżej przestępstwa.
Osoba, która chce prowadzić kantor wymiany walut musi posiadać specjalistyczne przygotowanie do wykonywania czynności związanych z jego prowadzeniem. Zgodnie z przepisami prawa dewizowego, osoba taka musi:
posiadać ukończony kurs związany z tematem prowadzenia działalności kantorowej w aspekcie prawnym i praktycznym, udokumentowany wystawionym świadectwem
pracować w banku przez minimum rok na stanowisku bezpośrednio związanym z obsługą transakcji walutowych. Praca ta musi być udokumentowana świadectwem pracy
posiadać wiedzę z zakresu znajomości przepisów ustawy regulujących działalność kantorową potwierdzoną przez złożenie stosownego oświadczenia.
Inne wymagania i obowiązki
zaświadczenie o niekaralności odnawiane w każdym roku działalności (wymóg ten dotyczy również każdego pracownika zatrudnionego w kantorze)
obowiązek przekazywania do Narodowego Banku Polskiego kwartalnego sprawozdania z prowadzonej działalności w terminie do 10 dni po zakończonym kwartale.
Sprawozdanie sporządza się na formularzu będącym wzorem znajdującym się w załączniku nr 10 do Rozporządzenia Ministra Rozwoju i Finansów z dnia 9 sierpnia 2017 roku w sprawie przekazywania Narodowemu Bankowi Polskiemu danych potrzebnych do sporządzania bilansu płatniczego oraz międzynarodowej pozycji inwestycyjnej.
Obowiązkowe ewidencje przy prowadzeniu kantoru
Przedsiębiorca prowadzący kantor wymiany walut ma obowiązek sporządzania ewidencji sprzedaży i nabycia walut obcych. Każda dokonana operacja w wyniku, której dojdzie do zmiany ilości wartości dewizowych i waluty polskiej musi być ewidencjonowana na bieżąco w sposób trwały, ciągły i zgodny z przepisami. Wpisu do ewidencji należy dokonać niezwłocznie po zawarciu transakcji lub przeprowadzeniu operacji. W przypadku gdyby transakcja była realizowana w innym terminie niż termin jej zawarcia, to wpis należy uzupełnić o datę realizacji transakcji zaraz po jej zrealizowaniu. Każda transakcja powinna być udokumentowana wydanym dowodem kupna-sprzedaży na okaziciela lub imiennym. Nie trzeba spełniać powyższych warunków jeżeli transakcje kupna-sprzedaży walut zostają zapisane w umowie potwierdzającej zawarcie transakcji lub wystawione są inne dokumenty potwierdzające, jak np. faktury, zgodnie z przepisami podatkowymi i ustawy o rachunkowości.
Kantor wymiany walut – jaka forma prawna?
Przepisy dopuszczają każdą formę prawną. Może to być jednoosobowa działalność gospodarcza, jak i prowadzenie działalności w formie spółki cywilnej lub kapitałowej z wyłączeniem spółki partnerskiej.
Kantor wymiany walut – zakładanie krok po kroku
Założenie kantoru wymiany walut należy rozpocząć od rejestracji działalności gospodarczej. Jednoosobowa działalność gospodarcza i spółka cywilna rejestrowane są w CEIDG na formularzu CEIDG-1, który należy złożyć w urzędzie miasta/gminy. Razem z uzyskaniem wpisu do CEIDG, przedsiębiorca otrzymuje numer NIP i REGON. Pozostałe formy prowadzenia działalności gospodarczej wymagają złożenia wniosku o rejestrację w KRS.
Kantor wymiany walut - PKD
Kantor wymiany walut podlega pod numer PKD 66.12Z – Działalność maklerska związana z rynkiem papierów wartościowych i towarów giełdowych w pełnym rozwinięciu obejmująca działalność kantorów wymiany walut.
Forma opodatkowania dla kantoru wymiany walut
Działalność prowadzona w ramach kantoru wymiany walut może być opodatkowana na zasadach ogólnych lub podatkiem liniowym. Całkowicie wykluczony jest ryczałt i karta podatkowa.
Opodatkowanie na zasadach ogólnych jest najbardziej popularną formą opodatkowania dochodu. Podatek oblicza się wg skali podatkowej, 17% i 32%. Przy zasadach ogólnych zastosowanie ma kwota wolna od podatku, która obecnie została podwyższona do 30 000 zł. Dodatkowo podatnik ma możliwość skorzystania z ulg podatkowych i wspólnego rozliczenia z małżonkiem. Forma szczególnie korzystna dla osób o dochodach nieprzekraczających I progu podatkowego oraz tych, którzy korzystają z ulg podatkowych.
Opodatkowanie podatkiem liniowym Przy podatku liniowym obowiązuje stawka w wysokości 19% niezależnie od osiągniętego dochodu. Forma korzystna dla podatników osiągających wysokie dochody przekraczające 100 000 zł (miesięcznie ok. 12 lub 13 tys. dochodu brutto). Im wyższy dochód, tym podatek liniowy jest bardziej opłacalną formą w porównaniu z zasadami ogólnymi. W przypadku podatku liniowego kwota wolna od podatku nie została podwyższona. Przedsiębiorca nie może skorzystać również z ulg podatkowych.
Kantor wymiany walut, a podatek VAT
Działalność związana z prowadzeniem kantoru jest przedmiotowo zwolniona z VAT (art. 43 ust. 1 pkt 7 ustawy o VAT). Na wystawianych fakturach należy wskazać podstawę prawną zwolnienia. Przedsiębiorca prowadzący kantor wymiany walut nie ma obowiązku posiadania kasy fiskalnej.
Kantor wymiany walut, a składki ZUS
Przedsiębiorca od momentu założenia kantoru wymiany walut ma 7 dni na zgłoszenie osoby do ubezpieczeń społecznych ZUS korzystając z formularza:
ZUS ZUA – jeżeli podlega pod pełne ubezpieczenie, czyli kantor jest jego jedynym tytułem do ubezpieczeń
ZUS ZZA – jeżeli podlega jedynie pod ubezpieczenie zdrowotne (korzysta z ulgi na start, bądź posiada inny tytuł do ubezpieczeń, pracuje na etacie i otrzymuje wynagrodzenie, które nie jest niższe od minimalnego).
Przedsiębiorca, który dopiero rozpoczyna działalność może skorzystać z tzw. ulgi na start. W związku z tym nie musi w okresie 6 miesięcy opłacać składek na ubezpieczenia społeczne. Ma obowiązek płacenia jedynie składki zdrowotnej.
Z ulgi na start może skorzystać przedsiębiorca, który:
jest osobą fizyczną (prowadzi działalność gospodarczą lub jest wspólnikiem spółki cywilnej)
podejmuje działalność gospodarczą pierwszy raz lub podejmuje ją ponownie po upływie co najmniej 60 miesięcy od dnia jej ostatniego zawieszenia lub zakończenia
nie wykonuje działalności na rzecz byłego pracodawcy, u którego w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym był zatrudniony na podstawie umowy o pracę i wykonywał czynności będące w zakresie działalności, którą obecnie wykonuje
nie podlega pod ubezpieczenie KRUS.
Przedsiębiorca może też skorzystać z preferencyjnych składek ZUS przez okres pełnych 24 miesięcy. W tym okresie przedsiębiorca zwolniony jest też z opłacania kwot na Fundusz Pracy.
Konto firmowe – czy trzeba je zakładać?
Zgodnie z przepisami obowiązującymi w Polsce, przedsiębiorca nie ma obowiązku zakładania konta firmowego. Jego założenie jest wymagane jedynie w przypadku jeżeli:
wartość jednorazowej transakcji przekracza kwotę 15 000 zł
stroną transakcji jest inny przedsiębiorca.
Lokal odpowiedni na kantor wymiany walut – wymagania
Lokal przeznaczony na działalność kantorową musi spełniać wymogi określone w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 24 września 2004 roku w sprawie wyposażenia lokalu przeznaczonego do wykonywania działalności kantorowej oraz sposobu prowadzenia ewidencji i wydawania dowodów kupna i sprzedaży wartości dewizowych.
Zgodnie z zapisami wymienionego rozporządzenia lokal powinien być wyposażony w:
kasę pancerną lub sejf, które mają służyć do czasowego przechowywania środków pieniężnych
system alarmowy i zabezpieczenie fizyczne uniemożliwiające bezpośredni dostęp osób trzecich do przechowywanych środków.
Podsumowanie - czynności będące kluczem do sukcesu
Kantor wymiany walut może okazać się dochodowym interesem. Warto więc zainwestować w reklamę. Na początku dobrze jest utworzyć markę firmy. Cały proces może być kosztowny, a na rezultaty trzeba będzie trochę poczekać, ale może warto zaryzykować spróbować wypromować markę. Obecnie jednym z lepszych sposobów na skuteczną promocję jest reklama w Internecie. Przedsiębiorca może zainwestować w stworzenie własnej strony internetowej, której główną pozycją powinny być aktualne kursy kupna i sprzedaży walut.
