Świadczenia kompleksowe złożone są z kilku, a nawet kilkunastu usług lub dostaw towarów. Dla podatnika VAT mają one znaczenie i są traktowane jako całość oraz objęte są takimi samymi zasadami opodatkowania podatkiem VAT. Jak należy prawidłowo rozliczyć taki rodzaj usług?
Każde świadczenie i każda usługa powinny być niezależne dla potrzeb stosowania przepisów związanych z podatkiem VAT. Jednak w niektórych sytuacjach kiedy usługi są ze sobą ściśle powiązane trudno byłoby je rozdzielić, aby wyglądało to naturalnie. Poza tym takie postepowanie mogłoby być odebrane jako nieuzasadnione pod względem gospodarczym. W tym przypadku świadczenie na potrzeby ustawy o VAT należy traktować jako kompleksową usługę. Świadczenia mogą być główne oraz pomocnicze do nich, które razem tworzą jedną całość w formie świadczenia złożonego (kompleksowego), które razem powinny być zgodne pod kątem prawnym. Jeżeli np.: jedno ze świadczeń korzysta ze zwolnienia, to usługa lub dostawa jakie są z nim związane również są zwolnione z opodatkowania. Korzystanie ze stawki preferencyjnej w podatku VAT przez usługę główną dotyczy również usług mających charakter pomocniczy, które w tym wypadku także podlegają stawce preferencyjnej.
W świadczeniu kompleksowym ważne jest, aby dwa lub więcej elementów bądź dwie lub więcej czynności dokonanych przez podatnika były ze sobą tak mocno związane, że mają tworzyć tylko jedno niepodzielne świadczenie, które jeżeli zostanie rozdzielone może wyglądać na sztuczne działanie. Świadczenie zostanie uznane za pomocnicze w stosunku do świadczenia głównego jeżeli samo w sobie nie będzie celem, a będzie służyło jedynie do skorzystania ze świadczenia głównego usługodawcy.
Usługa kompleksowa ujęta na fakturze
Faktura, która dokumentuje usługę kompleksową powinna zawierać jedną pozycję. W takiej sytuacji zgodnie z oceną organów podatkowych nie jest możliwe wyodrębnienie poszczególnych świadczeń i opodatkowanie ich oddzielnie. W interpretacji podatkowej z dnia 27 stycznia 2017 roku o nr 1462-IPPP3.4512.801.2016.2.IG Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej odniósł się do sytuacji i stwierdził, że oddzielne fakturowanie oraz odrębna taryfikacja świadczeń i zakupy od kilku kontrahentów mogą świadczyć o istnieniu zakupu kilku niezależnych świadczeń złożonych na zorganizowaną imprezę integracyjną. Jeżeli więc świadczenie nie ma jednej ceny, a oddzielną wycenę, na którą składa się np.: wynajem sal konferencyjnych, usług konferencyjnych oraz gastronomicznych, to organy podatkowe raczej nie mogą uznać tego za dostawę złożoną dotyczącą organizacji konferencji.
Świadczenie kompleksowe względem faktury VAT
Zgodnie ze stanowiskiem zajętym przez organy podatkowe należy oddzielnie traktować świadczenia jeżeli na fakturze została ujęta tylko jedna pozycja odnosząca się do specyfikacji poszczególnych świadczeń na fakturze. Pomimo, że w treści art. 106e ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy o VAT znajduje się określenie jakie elementy powinna zawierać faktura VAT (przykładowo: nazwa towaru/usługi, miara i ilość dostarczonych towarów bądź zakres świadczonych usług), to jednak organy podatkowe uważają, że w przypadku specyfikacji świadczeń na fakturze nie ma miejsca świadczenie kompleksowe.
Stanowisko przedstawione przez urzędników skarbowych nie znalazło potwierdzenia w Naczelnym Sądzie Administracyjnym w Warszawie, który w dniu5 czerwca 2019 roku, sygn. akt I FSK 661/17 rozstrzygnął spór w sprawie dotyczącej podatnika prowadzącego działalność w branży metalowej. Podatnik świadczył dostawę wyrobów hutniczych, które zostały objęte odwrotnym obciążeniem razem z usługami dodatkowymi, które jak uważał podatnik nie stanowiły samoistnych świadczeń, a były świadczone w ramach jednego zamówienia dostawczego. Zdaniem NSA ustawa o VAT wymaga od podatnika, aby ten wystawiał faktury będące odzwierciedleniem rzeczywistości, w tym wypadku przebiegu transakcji. Faktura ma dokumentować sprzedaż oraz te elementy, które podczas sprzedaży rzeczywiście miały miejsce. W ten sposób Sąd przyznał rację podatnikowi, a zakwestionował stanowisko zajęte przez organy podatkowe.
Podsumowanie
Przedstawione orzeczenie NSA jest korzystne dla podatników, którzy nabywają świadczenia kompleksowe. Jednak orzeczenie wydane przez Naczelny Sąd Administracyjny nie jest wiążące dla organów podatkowych o czym podatnicy powinni pamiętać.
