Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej we wrześniu 2022 roku wydał wyrok w sprawie VAT odnoszący się do warunków jakie muszą zostać spełnione, aby umowa zawarta na piśmie została uznana za fakturę VAT. Wyrok jest odpowiedzią na pytanie prejudycjalne jakie zadał Sąd Najwyższy Słowenii w sprawie Reiffeisen Leasing przeciwko Republice Słowenii. Sprawa o numerze C-235/21.
Czy umowa może zostać uznana za fakturę VAT zgodnie z przepisami ustawy o VAT?
Sprawa spółki, która zawarła z bankiem umowę zbycia nieruchomości i leasingu zwrotnego Zawarta umowa zawierała zapisy zgodnie, z którymi bank zobowiązał się do nabycia nieruchomości za określoną cenę. Z kolei spółka zobowiązała się do wpłaty do banku miesięcznych rat leasingowych do chwili spłaty wartości danej nieruchomości. W umowie znalazła się kwota podatku VAT. Do umowy nie została wystawiona faktura VAT ani nie został naliczony z tego tytułu podatek VAT. Mimo to spółka odliczyła VAT opierając swoją decyzję na stwierdzeniu, że zawarta umowa jest w rzeczywistości fakturą VAT.
Organy podatkowe zakwestionowały taką interpretację. W związku z tym powstał spór, który miał rozstrzygnąć sąd. W ostateczności Sąd Najwyższy Słowenii złożył do TSUE pytanie prejudycjalne. Zadaniem Trybunału UE było rozstrzygnięcie sporu i ustalenie czy umowa zawarta przez dwójkę podatników VAT w zakresie dostawy towarów lub świadczenia usług w nawiązaniu do Dyrektywy VAT może stanowić fakturę. Zgodnie z postanowieniami przedstawionymi w umowie każda osoba wykazująca VAT na fakturze ma obowiązek jego rozliczenia i zapłaty.
Kiedy umowa może zostać uznana za fakturę VAT?
Jeżeli umowa zawiera wszystkie dane, które potrzebne są do ustalenia prawa do odliczenia podatku VAT może zostać ona uznana za fakturę VAT. W wyroku TSUE z dnia 29 września 2022 roku w sprawie C-235/21 znajduje się zapis:
Artykuł 203 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że: umowę zbycia i leasingu zwrotnego, po zawarciu której strony nie wystawiły faktury, można uznać za fakturę w rozumieniu tego przepisu, w przypadku gdy umowa ta zawiera wszystkie informacje niezbędne do tego, by organ podatkowy państwa członkowskiego mógł ustalić, czy materialne przesłanki prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej zostały w danym wypadku spełnione, czego zbadanie należy do sądu odsyłającego.
Zgodnie z orzecznictwem TSUE dokument może być uznany za fakturę VAT, jeżeli zostaną spełnione następujące przesłanki:
dokument zawiera kwotę podatku VAT
dokument zawiera informacje na podstawie, których organy podatkowe mogą ustalić, czy znajdują się w nim obowiązkowe elementy charakterystyczne dla faktury potrzebne do ustalenia czy istnieją materialne przesłanki dające prawo do odliczenia podatku VAT przez nabywcę i czy zostały one spełnione.
W przypadku drugiego warunku uznaje się go za dopełniony, nawet wtedy, kiedy podatnicy nie spełnili niektórych wymagań formalnych.
Według Trybunału, jeżeli wymienione warunki zostaną spełnione to sprzedawca ma obowiązek zapłacić podatek nawet w sytuacji nieprawidłowego udokumentowania transakcji. Natomiast nabywca ma prawo odliczyć VAT nawet jeżeli transakcja została nieprawidłowo udokumentowana.
Podsumowanie - Wyrok TSUE, a wystawianie faktur w KSeF
Od 1 lipca 2024 roku w Polsce przedsiębiorcy zostaną zobowiązani do wystawiania faktur ustrukturyzowanych. W KSeF będzie można wystawiać tylko faktury, które będą zgodne ze schematem opracowanym przez Ministerstwo Finansów. Podatek VAT będzie możliwy do odliczenia tylko z e-faktur. W konsekwencji odliczenie VAT naliczonego będzie możliwe jedynie na podstawie faktur ustrukturyzowanych, a nie innych dokumentów niebędących e-fakturą.
