Księgowy należy do zawodów zaufania publicznego. Może go wykonywać osoba posiadająca odpowiednie wykształcenie oraz pewne predyspozycje. W związku z charakterem pracy księgowy powinien przestrzegać określonych zasad i wartości, a także wzorców zachowania oraz postępować zgodnie z ustalonymi zasadami etyki.
Często pojęcie etyki stosuje się zamiennie ze słowem „moralność”. Osoby wykonujące dany zawód powinny wypełniać normy przyjęte przez etykę zawodową. Etyka zawodowa dotyczy wielu dziedzin życia gospodarczego, w tym rachunkowości, księgowości. Przedstawiciele zawodów takich jak: księgowi, audytorzy, czy kontrolerzy rachunkowi muszą rozwiązywać problemy i podejmować decyzje związane z rachunkami klientów, dlatego w swojej pracy zawodowej muszą brać pod uwagę zasady etyczne i odwoływać się do własnego sumienia, logiki oraz woli.
Do cech charakteryzujących etykę zawodową zalicza się:
zespół zapisanych norm opisujących moralne postępowanie ludzi wykonujących dany zawód
przekonania pracowników
sposób postępowania pracowników w zawodzie wg przyjętych zasad.
Podsumowując etyka zawodowa jest zespołem zasad moralnych, którymi powinni kierować się przedstawiciele danego zawodu. Z reguły zasady moralne obowiązujące w danym zawodzie spisywane są w określonym dokumencie, który nosi nazwę Kodeksu Etyki Zawodowej.
Etyka zawodu księgowego - zasady
Osoba, która wykonuje zawód księgowego pełni ważną rolę w społeczeństwie. Aby zostać księgowym potrzebna jest wiedza i umiejętności. Z tych powodów jedynie osoby o określonych predyspozycjach mogą wykonywać ten zawód. Podstawowe zasady etyki zawodu księgowego zostały zawarte w Kodeksie Etyki Księgowego, który jest zbiorem dobrych praktyk wymaganych od osób wykonujących ten zawód.
Co to jest Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości?
Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości został uchwalony w 2007 roku przez Krajowy Zjazd Delegatów Stowarzyszenia Księgowych w Polsce, a opracowany przez Komisję do spraw etyki Rady Naukowej przy Stowarzyszeniu Księgowych w Polsce. Jest to zbiór zasad postępowania w rachunkowości. Kodeks ma służyć przede wszystkim samym księgowym informując o tym, że osoby zajmujące się rachunkowością znają i jednocześnie przestrzegają zasad etycznych.
Kodeks obejmuje:
wykaz zasad i wartości etycznych oraz moralnych jakimi powinna cechować się osoba zajmująca się zawodowo rachunkowością
wykaz cech oraz zachowań jakich oczekują klienci lub kontrahenci od księgowych, aby ich interesy były jak najwyżej chronione
kryteria pozwalające ocenić różną jakość pracy w rachunkowości oraz profesjonalizm zawodowy danego księgowego.
Kodeks Zawodowej Etyki w Rachunkowości dotyczy nie tylko księgowych, ale również innych zawodów związanych z finansami, jak: biegłych rewidentów, techników rachunkowości, fakturzystów, asystentów ds. księgowych, czy specjalistów ds. kontrolingu w rachunkowości.
Czym charakteryzuje się zawód księgowego?
Księgowi wykonują pracę na rzecz klienta polegającą na:
fakturowaniu przychodów
wyliczaniu podatków
sprawowaniu kontroli nad zyskami i wydatkami
doradztwie, którego celem jest optymalizacja podatkowa.
Przekrój klientów biur rachunkowych jest szeroki. Kancelarie podatkowe obsługują zarówno osoby prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą, jak i duże przedsiębiorstwa, spółki, pracodawców, pracowników lub organy rządowe. Zawód księgowego jest bardzo ważny z punktu widzenia całej gospodarki, dlatego powinien być wykonywany zgodnie z najwyższymi standardami zawodowymi.
Księgowi muszą przestrzegać podstawowych zasad, takich jak:
uczciwość
należyta staranność
zachowanie tajemnicy informacji
profesjonalizm
obiektywizm.
Dodatkowo księgowy zgodnie z Kodeksem Zawodowej Etyki w Rachunkowości powinien:
posiadać kompetencje zawodowe potwierdzone państwowymi certyfikatami oraz doświadczenie zawodowe
dążyć do tego, aby wykonywana przez niego praca odznaczała się wysoką jakością
być niezależnym zawodowo, tzn. nie może ulegać wpływom klientów wysuwających żądanie stosowania tzw. kreatywnej księgowości
być odpowiedzialnym za przygotowywane i prezentowane informacje dotyczące rachunkowości
postępować w sposób profesjonalny, właściwy i przede wszystkim taktowny w kontaktach z klientami i organami państwowymi
potrafić właściwie i rzetelnie oferować usługi z dziedziny rachunkowości.
Zasada uczciwości oznacza, że każda osoba zajmująca się zawodowo rachunkowością zobowiązana jest postępować w sposób otwarty i uczciwy, bez zatajania jakichkolwiek faktów, nawet tych najbardziej niewygodnych we wszystkich kontaktach na gruncie zawodowym i gospodarczym wobec klienta, organów państwowych między innymi urzędów skarbowych.
Zasada należytej staranności oznacza, że księgowy jako podmiot profesjonalny powinien wykonywać świadczone przez siebie usługi księgowe w sposób fachowy i rzeczowy z zachowaniem należytej staranności. Obowiązkiem księgowego jest ciągłe poszerzanie wiedzy zawodowej oraz umiejętności na poziomie, który zapewni klientom pełną obsługę w zgodzie z aktualnymi przepisami, systemami rachunkowymi oraz technikami księgowania. Księgowy nie ma prawa sprawiać wrażenia, że posiada niezbędną wiedzę, doświadczenie i specjalistyczne umiejętności w zakresie prowadzenia księgowości, a w rzeczywistości ich nie ma.
Zasada zachowania tajemnicy informacji oznacza, że osoby zajmujące się świadczeniem usług księgowych zawsze otrzymują od klientów poufne informacje, a także mają dostęp do wrażliwych danych klienta oraz jego kontrahentów i na tym polu mają bezwzględny obowiązek do zachowania poufności informacji. Księgowy obowiązkowo musi zatrzymać tylko do własnej informacji wszystkie otrzymane od klienta dane, jak również wszystko to czego dowiedział się od niego podczas bezpośredniej rozmowy oraz w przedstawionej dokumentacji. Pozyskanych informacji nie może przekazywać osobom trzecim, ani wykorzystywać ich do własnych celów i interesów. Przekazanie informacji możliwe jest tylko w niektórych określonych sytuacjach, które wiążą się z prawidłowym wykonywaniem czynności księgowych. Jednak zgodę na to musi wyrazić klient poprzez wydane upoważnienie. Księgowy ma prawo ujawnić dane również w sytuacji kiedy istnieje ustawowe prawo lub obowiązek ujawnienia danych w związku z prowadzonym postępowaniem karno-skarbowym wobec danego podatnika.
Zasada profesjonalnego zachowania Profesjonalne zachowanie oznacza, że księgowy powinien prowadzić działania w sposób zgodny z wymaganiami, które określają autorytet oraz zapewniają wysoki poziom zaufania w stosunku do osób świadczących usługi z zakresu rachunkowości. Księgowy nie może prowadzić żadnych działań, które mogłyby przynieść ujmę zawodowi księgowego, czy obniżyć poziom jego fachowości w oczach klientów i kontrahentów klienta. Profesjonalne działanie, to także sumienne i sprawne wykonywanie powierzonych zadań przez wykorzystanie posiadanej wiedzy i doświadczenia. Profesjonalny księgowy, to taki, który dąży do uzyskania prawdy, systematycznie podnosi kwalifikacje zawodowe, poszerza swoją wiedzę zawodową, znajomość prawa i stanów faktycznych prowadzonych spraw, jest gotowy do współpracy z klientami, ze swoimi zwierzchnikami oraz organami administracji państwowej.
Zasada obiektywizmu Księgowy musi być sprawiedliwy, a przede wszystkim jego działania muszą być neutralne. Nie może dopuszczać do sytuacji, aby uprzedzenie, konflikt interesów lub nacisk wywierany przez osoby trzecie miały wpływ na jego neutralność podczas wykonywania obowiązków. Zasada obiektywizmu, to również obowiązek działania w sposób bezstronny, sprawiedliwy i uczciwy. Księgowy powinien prowadzić księgowość z korzyścią dla klienta, ale jednocześnie nie może łamać przepisów prawa, aby poprawić jego sytuację finansową.
Podsumowanie
Księgowy powinien odznaczać się pełnym profesjonalizmem oraz dużą odpowiedzialnością. Jego obowiązkiem jest świadczenie usług na wysokim poziomie i kierowania się w pracy Kodeksem Zawodowej Etyki w Rachunkowości. Księgowy musi prowadzić działalność w granicach i na podstawie prawa.
