Jednym z obowiązków nałożonych na osobę fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą jest opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne w terminie. Czasami przedsiębiorcy z różnych powodów nie dopełniają tego obowiązku. Czy w związku z niezapłaceniem składek ubezpieczeniowych na rzecz ZUS-u, przedsiębiorca może ponieść jakieś konsekwencje?
Termin zapłaty składek ubezpieczeniowych na rzecz ZUS-u
Obowiązkiem przedsiębiorcy jest zapłata składek na ubezpieczenia społeczne w każdym miesiącu kalendarzowym w wyznaczonym terminie. Obowiązek ten dotyczy zarówno przedsiębiorców zatrudniających pracowników jak i tych, którzy pracowników nie posiadają. Obecnie osoby fizyczne prowadzące jednoosobową działalność gospodarczą muszą zapłacić składki na ZUS do 20 dnia miesiąca przypadającego po miesiącu, za który są one opłacane. W przypadku, kiedy termin zapłaty przypada na dzień wolny od pracy, to termin płatności automatycznie przesuwany jest na pierwszy dzień roboczy przypadający po dniu wolnym. Podana data, 20 dzień miesiąca jest datą, w której składka powinna zostać zaksięgowana na koncie ZUS.
Zaniedbanie obowiązku w zakresie zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne oraz terminowych wpłat przez przedsiębiorcę prowadzącego jednoosobową działalność gospodarczą może skutkować nałożeniem na takiego przedsiębiorcę sankcji lub podjęciem wobec niego środków dyscyplinujących. Najczęściej stosowaną karą jaka zostaje nałożona na przedsiębiorcę jest:
naliczenie odsetek za zwłokę. Ich wysokość oraz zasady naliczania zostały określone w przepisach Ordynacji podatkowej. Płatnik składek musi obowiązkowo naliczyć odsetki i zapłacić je samodzielnie bez wezwania urzędu. Wyliczone odsetki powinien doliczyć do kwoty należności głównej za każdy okres rozliczeniowy
duże zaległości mogą być powodem nałożenia na przedsiębiorcę opłaty dodatkowej, której wysokość może wynieść nawet 100% należnych składek
skierowanie sprawy do sądu w celu nałożenia na przedsiębiorcę kary grzywny
wszczęcie przeciwko przedsiębiorcy postępowania egzekucyjnego polegającego na przymusowym dochodzeniu należności z tytułu składek. Egzekucja może być prowadzona przez dyrektora Oddziału ZUS, Naczelnika Urzędu Skarbowego lub komornika sądowego
żądanie przez ZUS zabezpieczenia majątku przedsiębiorcy na rzecz niezapłaconych składek ubezpieczeniowych.
Zabezpieczenie majątku polega na ustanowieniu hipoteki na nieruchomości lub ustanowieniu zastawu skarbowego na rzeczach ruchomych oraz zbywalnych prawach majątkowych.
Odsetki za zwłokę nalicza się:
od dnia następującego po dniu upływu terminu płatności należności
do dnia wpłaty gotówki lub do dnia obciążenia rachunku bankowego przedsiębiorcy.
Inne sankcje nakładane na przedsiębiorcę za niewywiązywanie się z obowiązku zapłaty składek na ubezpieczenia społeczne
Przedsiębiorca, który nie opłaca składek przez dłuższy okres czasu, nawet przez kilkanaście miesięcy musi mieć świadomość, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych może nałożyć na niego bardziej drastyczne kary, takie jak:
wykluczenie wykonawcy z postępowania o uzyskanie zamówienia publicznego, ponieważ jednym z warunków przystąpienia do przetargu jest brak zaległości z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne
złożenie zawiadomienia przez ZUS o podejrzeniu popełnienia przestępstwa – jeżeli przedsiębiorca nie opłaca i nie przekazuje do ZUS-u składek na ubezpieczanie społeczne w części finansowanej przez ubezpieczonych. Może to zostać zakwalifikowane jako przestępstwo
złożenie przez ZUS wniosku do sądu upadłościowego o ogłoszenie upadłości dłużnika lub wystąpienie do takiego sądu z wnioskiem o pozbawienie prawa prowadzenia działalności gospodarczej lub pełnienia określonej funkcji.
Kiedy przedsiębiorca uniknie nałożenia na niego kary?
W celu uniknięcia kary nałożonej w związku z niepłaceniem składek ubezpieczeniowych przedsiębiorca powinien wykazać, że nie jest w stanie opłacać składek z uzasadnionej przyczyny. Aby tak się stało musi koniecznie złożyć w ZUS-ie wniosek o odroczenie terminu płatności należności z tytułu składek lub wniosek o rozłożenie na raty. Wiąże się to z dodatkowymi opłatami. Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku nie są naliczane odsetki za opóźnienie. Jednocześnie przedsiębiorca musi pamiętać o tym, że nadal musi płacić w terminie bieżące składki.
