Zakres ochrony przez objaśnienia i interpretacje podatkowe
Dla wielu osób zagadnienia z zakresu prawa są w dużej części niezrozumiale. Czasami obowiązujące przepisy interpretowane są na różny sposób, co niekiedy może być powodem błędów popełnianych przez podatników i może kończyć się nieprzyjemnymi konsekwencjami karnoskarbowymi. W celu ochrony podatników wydawane są interpretacje przepisów prawa podatkowego.
Interpretacje podatkowe mają istotne znaczenie dla podatników. Stosowanie się do wydanych interpretacji może przynieść podatnikowi wiele korzyści w postaci ochrony prawnopodatkowej przed konsekwencjami wynikającymi z niewłaściwej interpretacji przepisów. Wydana interpretacja nie jest wiążąca ani dla podatnika, ani dla organów podatkowych. Podatnik ma prawo postąpić inaczej aniżeli wynika to z interpretacji podatkowej. W takiej sytuacji musi mieć świadomość o braku ochrony. W treści art. 14k par. 1 Ordynacji podatkowej znajduje się zapis, że:
Zastosowanie się do interpretacji indywidualnej przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu odpisu prawomocnego orzeczenia sądu administracyjnego uchylającego interpretację indywidualną nie może szkodzić wnioskodawcy, jak również w przypadku nieuwzględnienia jej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.
Powyższy przepis wskazuje, że jeżeli podatnik zastosuje się do interpretacji jeszcze przed jej zmianą, stwierdzeniem jej wygaśnięcia lub przed doręczeniem organowi podatkowemu, to nie może mu to zaszkodzić, nawet jeżeli interpretacja nie zostanie uwzględniona podczas rozstrzygania sprawy podatkowej. Organy podatkowe w sprawie podatnika nie muszą stosować się do interpretacji. Ważne, aby podatnik zastosował się do wskazówek zawartych w interpretacji. Wtedy nie ma prawa mu to zaszkodzić. Ochrona może obejmować tylko samego wnioskodawcę. Zastosowanie się do interpretacji wydanej dla innego podatnika w podobnej sprawie nie stanowi ochrony.
Zgodnie z art. 14k par. 2 Ordynacji podatkowej taka sama ochrona przysługuje każdemu kto zastosuje się do interpretacji ogólnej przed jej zmianą. Zastosowanie się do interpretacji nie może szkodzić żadnemu podatnikowi, który będzie chciał się do niej zastosować, także wtedy, kiedy organy podatkowe nie uwzględnią danej interpretacji w rozstrzyganiu sprawy podatkowej. Interpretacje podatkowe nie stanowią przepisów prawa. W związku z tym zarówno podatnicy, jak i organy podatkowe muszą przede wszystkim stosować się do przepisów prawa. Interpretacje nie mogą zastąpić przepisów. Rozstrzygając sprawy podatników organ skarbowy ma obowiązek wydać w danej sprawie decyzję zgodną z prawem. Wydawane interpretacje podatkowe mają na celu głównie wyjaśnienie przepisów prawa oraz zapewnienie podatnikom ochrony jaka przewidziana jest w przepisach o ile zastosowali się do interpretacji.
Zakres ochrony podatnika
Zakres ochrony podatnika może być różny w zależności od sytuacji. Może być węższy lub szerszy. Zakres węższy ma miejsce wtedy, kiedy podatnik korzysta z powyższej ochrony jaka wynika z zastosowania się do interpretacji ogólnej lub indywidualnej. Wówczas zgodnie z art. 14k par. 3 Ordynacji podatkowej nie musi tak bardzo obawiać się konsekwencji karnoskarbowych w ramach toczącego się postępowania, a także zwiększania odsetek z tytułu zaległego podatku.
W zakresie związanym z zastosowaniem się do interpretacji, która uległa zmianie, której wygaśnięcie stwierdzono, lub interpretacji nieuwzględnionej w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej, nie wszczyna się postępowania w sprawach o przestępstwa skarbowe lub wykroczenia skarbowe, a postępowanie wszczęte w tych sprawach umarza się oraz nie nalicza się odsetek za zwłokę.
Pomimo, że w sprawie nie jest wszczynane postępowanie karnoskarbowe, to nie zwalnia to jednak podatnika z obowiązku zapłaty podatku.
W przypadku, gdy skutki podatkowe związane ze zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, miały miejsce przed opublikowaniem interpretacji ogólnej lub przed doręczeniem interpretacji indywidualnej, zastosowanie się do tej interpretacji nie zwalnia z obowiązku zapłaty podatku.
W sytuacji, kiedy skutki podatkowe wynikające z danego zdarzenia, które znalazło odzwierciedlenie w stanie faktycznym będącym przedmiotem interpretacji wystąpiły przed publikacją interpretacji ogólnej lub przed doręczeniem interpretacji indywidualnej, to podatnik ma obowiązek zapłaty podatku. W takim przypadku występuje węższy zakres ochrony.
Przy szerszym zakresie ochrony podatnik zwolniony jest również z zapłaty podatku. Taka sytuacja ma miejsce wtedy, jeżeli:
niewykonane przez podatnika zobowiązanie podatkowe miało związek z zastosowaniem się do interpretacji, która zmieniła się lub do interpretacji, która nie została uwzględniona w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej
skutki podatkowe związane z danym zdarzeniem, któremu odpowiada stan faktyczny będący przedmiotem interpretacji, które wystąpiły po opublikowaniu interpretacji ogólnej lub po doręczeniu interpretacji indywidualnej.
Podatnik nie musi płacić podatku w zakresie wynikającym ze zdarzenia jakie jest przedmiotem interpretacji, jeżeli:
spełni oba warunki
zastosuje się do interpretacji, która później została zmieniona, zostało stwierdzone, że wygasła lub nie została uwzględniona w rozstrzygnięciu sprawy podatkowej.
W przypadku, kiedy podatnik zastosuje się do interpretacji w decyzji określającej lub ustalającej wysokość zobowiązania podatkowego, to organ podatkowy na wniosek podatnika może określić wysokość podatku objętego zwolnieniem bądź w przypadku zapłaty podatku w zakresie objętym danym zwolnieniem, może podać wysokość nadpłaty.
Zwolnienie z obowiązku zapłaty podatku – okres trwania
Okres trwania zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku, po spełnieniu wymienionych wyżej warunków może być różny i zależy od okresu jaki podatnik wybrał na rozliczenie.
roczne rozliczenie podatków – okres do końca roku podatkowego, w którym została podana zmieniona interpretacja ogólna, została doręczona zmieniona interpretacja indywidualna lub zostało stwierdzone wygaśnięcie interpretacji bądź organ podatkowy otrzymał odpis orzeczenia sądu administracyjnego uchylające interpretację indywidualną, które już się uprawomocniło
kwartalne/miesięczne rozliczenie podatków – okres do końca kwartału/miesiąca, w którym została podana zmieniona interpretacja ogólna, została doręczona zmieniona interpretacja indywidualna lub zostało stwierdzone wygaśnięcie bądź organ podatkowy otrzymał odpis uprawomocnionego orzeczenia sądu administracyjnego, które uchyla interpretację indywidualną, także kwartał/miesiąc następny.
Obowiązkiem organu podatkowego jest poinformowanie podatnika w formie pisemnej o dacie doręczenia odpisu orzeczenia oraz o dacie kończącej okres zwolnienia z obowiązku zapłaty podatku jaki wynika z interpretacji uchylonej przez orzeczenie.
Objaśnienia i interpretacje podatkowe na podstawie ulgi IP Box
Ulga IP Box jest preferencyjną stawką podatku przeznaczoną dla przedsiębiorców stosujących w działalności innowacyjne rozwiązania. W związku z tym, że przepisy z zakresu IP Box nie należą do prostych, to Minister Finansów zdecydował o wydaniu objaśnień podatkowych, które zostały zawarte na kilkudziesięciu stronach. Są to dokładne objaśnienia obowiązujących przepisów z podanymi przykładami sytuacji w jakich może znaleźć się podatnik. Celem wydanych objaśnień jest pomoc w prawidłowej interpretacji i stosowaniu przepisów w taki sposób, aby podatnik miał zapewnioną jak największą ochronę prawnopodatkową. Osobnego traktowania wymaga autorskie prawo do programu komputerowego. W tym zakresie w razie jakichkolwiek wątpliwości najlepiej będzie, jeżeli podatnik złoży wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej do Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej. Jest to jedyny sposób, który daje podatnikowi gwarancję na uzyskanie odpowiedniej ochrony prawnopodatkowej.
Podsumowanie
Interpretacje i objaśnienia mają być dla podatnika ochroną przed niewłaściwym stosowaniem przepisów i wynikającymi z tego konsekwencjami karnoskarbowymi oraz odsetek od niezapłaconych podatków, pod warunkiem, że zostaną przez niego odpowiednio zastosowane na podobnej zasadzie jak przepisy prawa.
Jeżeli podatnik zastosował się do interpretacji, a ta następnie została zmieniona lub uchylona, to nie traci on ochrony i może nadal do niej odwoływać się, nawet wtedy, kiedy interpretacja nie została uwzględniona przez organ podatkowy. Zgodnie z przepisami ochrona prawnopodatkowa może zostać rozciągnięta także na podmiot działający jako osoba trzecia, jak np. na członka zarządu spółki kapitałowej.
Przedsiębiorca, który we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej w opisie swojej sytuacji zatai jakieś informacje, co może mieć wpływ na decyzję organu podatkowego, może nie być chroniony przez interpretację.
