Od stycznia 2021 roku obowiązują przepisy, które chronią przedsiębiorców podczas zakupów tak samo jak konsumentów. Zmiana przepisów w ustawie o prawach konsumenta i kodeksie cywilnym ma wpływ na transakcje zawierane pomiędzy przedsiębiorcami.
Nowe uregulowania w ustawie o prawach konsumenta i kodeksie cywilnym chronią przedsiębiorców w transakcjach zawieranych pomiędzy przedsiębiorcami traktując ich tak jak konsumentów. Zmiana przepisów nie dotyczy samej definicji określającej konsumenta, która nadal pozostała taka sama. Zgodnie z art. 221 Kodeksu cywilnego za konsumenta uważana jest osoba fizyczna, która razem z przedsiębiorcą dokonuje czynności prawnych niezwiązanych w bezpośredni sposób z jej działalnością gospodarczą lub zawodową, dlatego przedsiębiorcy nie można nazwać konsumentem, pod warunkiem, że nie dokonuje on zakupów jako osoba prywatna. Wprowadzenie nowych uregulowań do przepisów dało przedsiębiorcom uprawnienia przysługujące konsumentom. Przynależność do nowej grupy podmiotów zależy od charakteru zakupu.
Nowy podział kupujących
przedsiębiorca – transakcje zawierane pomiędzy firmami
konsument - transakcje zawierane z osobą fizyczną, zakupy prywatne niezwiązane z działalnością gospodarczą o ile taka osoba prowadzi działalność
przedsiębiorca – konsument – transakcje zawierane pomiędzy firmą, a firmą prowadzoną jako jednoosobowa działalność gospodarcza mające charakter niezawodowy.
Charakter zawodowy i niezawodowy zakupów – art. 385 (5) Kodeksu cywilnego
Od stycznia 2021 roku obowiązuje nowy przepis dotyczący transakcji, w których indywidualny przedsiębiorca został objęty ochroną taką samą jaką ma konsument na podstawie określenia charakteru zakupu. Jeżeli charakter zakupu zostanie uznany za niezawodowy, to przedsiębiorca otrzyma przywileje właściwe dla konsumenta. Oceny charakteru zakupu dokonuje się głównie w oparciu o wpis w CEIDG. Jest to miejsce, w którym można dokonać weryfikacji przedsiębiorcy pod kątem prowadzonej działalności gospodarczej w oparciu o kody PKD. Jednak nie jest to proste zadanie, ponieważ przy dużych ilościach transakcji dziennie zadanie może nie należeć do łatwych.
Art. 385 (5) - Stosowanie przepisów dotyczących konsumenta do osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą
Przepisy dotyczące konsumenta, zawarte w art. 3851-3853, stosuje się do osoby fizycznej zawierającej umowę bezpośrednio związaną z jej działalnością gospodarczą, gdy z treści tej umowy wynika, że nie posiada ona dla niej charakteru zawodowego, wynikającego w szczególności z przedmiotu wykonywanej przez nią działalności gospodarczej, udostępnionego na podstawie przepisów o Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Przedsiębiorca jako konsument – przywileje
Przedsiębiorca traktowany jak konsument może wiele zyskać. Między innymi otrzymuje wiele przywilejów, jak:
rozszerzone prawo rękojmi – sprzedawca nie może wyłączyć rękojmi z powodu, że kupującym jest inny przedsiębiorca. Obecnie przedsiębiorcy są chronieni i zyskali prawo do domniemania istnienia wady fizycznej w chwili wydania rzeczy, o ile wada została stwierdzona w ciągu roku licząc od momentu wydania rzeczy
możliwość odstąpienia od umowy zawartej na odległość w terminie 14 dni, a w niektórych przypadkach nawet 12 miesięcy, o ile sprzedawca nie poinformuje kupującego o prawie do odstąpienia od umowy
gwarancję zakazu zamieszczania klauzul abuzywnych, niedozwolonych w umowach z konsumentami.
Jeżeli zakup będzie miał związek z prowadzoną działalnością gospodarczą, ale jednocześnie nie będzie miał charakteru zawodowego, czyli nie będzie wynikał z przedmiotu działalności nabywcy, to umowa zawarta pomiędzy przedsiębiorcą sprzedawcą, a przedsiębiorcą nabywcą będzie musiała być uregulowana zgodnie z przepisami. W sytuacji, kiedy w regulaminie sklepu internetowego, czy w umowie znajdują się jakiekolwiek obostrzenia, które okażą się niezgodne z prawami konsumenta jakie otrzymał przedsiębiorca, to nie będą one obowiązujące dla nabywcy. Powyższe nie dotyczy jedynie wysokości ceny lub wynagrodzenia o ile została określona w umowie pierwotnej. Przedsiębiorca – konsument nie może skorzystać z pomocy rzecznika konsumentów, ani Prezesa UOKiK. Przedsiębiorca może być traktowany jak konsument tylko w przypadku prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej. W związku z tym z praw konsumenta nie skorzysta przedsiębiorca prowadzący działalność w formie spółek osobowych, czy tez kapitałowych.
Zmiany w przepisach – dostosowanie sklepów do nowych przepisów
Zmiany w przepisach spowodowały, że sprzedawcy niejako zostali zmuszeni do wykonania pewnych czynności, jak np.: aktualizacji regulaminów, czy wzorów umów. Jednak najważniejsze to stosowanie się do obowiązku udzielania informacji o odstąpieniu od umowy.
Obecnie dla e-sklepów największym problemem jest weryfikacja charakteru zakupu. Każdorazowe sprawdzane firm w CEIDG przy dużej ilości transakcji dziennie jest raczej niemożliwe, ponieważ czas obsługi klientów uległby znacznemu wydłużeniu, co zapewne spotkałoby się z niezadowoleniem klientów. Inne rozwiązanie jakim mogłoby być wprowadzenie formularzy oświadczeń podczas procesu zakupowego również nie jest idealnym rozwiązaniem. Na przykład wprowadzenie nowego, dodatkowego okna może zwiększyć ryzyko porzucenia koszyka, które bez tego i tak jest duże.
