Branża IT, w ostatnich latach, była jednym z kluczowych sektorów polskiej gospodarki, a programiści korzystali z licznych udogodnień podatkowych, w tym z preferencyjnej stawki w ramach ulgi IP Box. Jednakże nadchodzące zmiany w przepisach mogą drastycznie zmienić tę sytuację. Nowy projekt rządowy zakłada istotne zaostrzenie dostępu do tej ulgi, ograniczając możliwość jej stosowania wyłącznie dla firm zatrudniających pracowników. Ta zmiana może w sposób znaczący wpłynąć na model biznesowy wielu przedsiębiorców działających w sektorze IT. obowiazek zatrudniania pracowników ulga ip box

Czym jest ulga IP Box?

Ulga podatkowa IP Box została wprowadzona, aby wspierać firmy prowadzące działalność badawczo-rozwojową (B+R). W ramach tego rozwiązania przedsiębiorcy mogą skorzystać z preferencyjnej stawki podatku dochodowego wynoszącej 5%, co stanowiło istotne wsparcie finansowe dla firm tworzących innowacyjne rozwiązania. W praktyce jednak, z ulgi tej korzystało wielu programistów i specjalistów IT, którzy, prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą w formule B2B, korzystali z preferencyjnego opodatkowania swoich dochodów. Ministerstwo Finansów podało, że w 2022 roku z ulgi IP Box skorzystało około 6,2 tys. podatników, z czego większość stanowili właśnie programiści.

Według najnowszych propozycji rządu, planowanych do wprowadzenia w 2025 roku, dostęp do ulgi IP Box zostanie ograniczony do firm zatrudniających co najmniej trzech pracowników. Oznacza to, że programiści prowadzący działalność gospodarczą na zasadach B2B, którzy nie zatrudniają pracowników, stracą możliwość korzystania z preferencyjnej stawki podatkowej. Jak zauważa Tomasz Bujok, CEO No Fluff Jobs, jest to poważny cios dla sektora IT, który już teraz zmaga się z problemami wynikającymi z wstrzymywania projektów i rekrutacji, co wynika z ogólnej zadyszki na rynku.

Wprowadzenie tych zmian ma na celu uszczelnienie systemu podatkowego. Ulga IP Box, której pierwotnym celem było wspieranie działalności badawczo-rozwojowej, stała się szeroko stosowanym narzędziem do optymalizacji podatkowej przez specjalistów IT. Rząd argumentuje, że preferencyjna stawka powinna wspierać firmy rzeczywiście inwestujące w rozwój innowacyjnych technologii, a nie osoby, które prowadzą jednoosobową działalność gospodarczą, nie generującą bezpośrednich efektów w zakresie B+R. Zmiana przepisów ma na celu skupienie wsparcia na większych podmiotach zatrudniających pracowników, co w teorii ma sprzyjać wzrostowi zatrudnienia i inwestycjom w rozwój.

Skutki dla branży IT

Najbardziej odczuwalnym skutkiem dla branży IT będzie ograniczenie liczby osób korzystających z ulgi IP Box. Wielu programistów, którzy nie zatrudniają pracowników, będzie musiało szukać innych form rozliczeń podatkowych. Najbardziej naturalnym wyborem może być przejście na ryczałt od przychodów, gdzie stawka wynosi 12%. Jednak dla wielu osób, szczególnie tych o wysokich dochodach, taki krok będzie oznaczał znaczący wzrost obciążeń podatkowych. Dla porównania, programiści zatrudnieni na umowę o pracę muszą liczyć się z obciążeniem podatkowym wynoszącym nawet 32%, co sprawia, że ryczałt nadal może wydawać się korzystnym rozwiązaniem.

Dodatkowo, zmiana zasad obliczania tzw. daniny solidarnościowej również wpłynie na osoby korzystające z ulgi IP Box. Dotychczas osoby zarabiające ponad 1 mln zł rocznie musiały płacić 4% dodatkowego podatku od swoich dochodów. Nowy projekt zakłada, że dochody opodatkowane według stawki IP Box będą wliczane do podstawy obliczania daniny solidarnościowej, co oznacza, że osoby korzystające z tej ulgi, które zarabiają więcej niż 1 mln zł rocznie, nie unikną dodatkowego opodatkowania.

Wprowadzenie nowych przepisów może oznaczać znaczne przetasowania na rynku IT. Z jednej strony, programiści, którzy będą musieli zrezygnować z ulgi IP Box, mogą szukać innych form optymalizacji podatkowej, takich jak ryczałt. Z drugiej strony, wzrost obciążeń podatkowych może wpłynąć na konkurencyjność Polski względem innych krajów, gdzie siła robocza jest tańsza, jak np. Bułgaria czy Rumunia. W efekcie, firmy outsourcingowe mogą rozważać przeniesienie części kontraktów do krajów, gdzie koszty prowadzenia działalności są niższe.

Co więcej, zmiany w opodatkowaniu IP Box to tylko początek. Ministerstwo Finansów sygnalizuje, że w najbliższych latach mogą pojawić się kolejne zmiany w przepisach podatkowych, które mogą jeszcze bardziej wpłynąć na sektor IT. Pojawiają się spekulacje na temat ujednolicenia stawek ryczałtu, co może prowadzić do dalszego wzrostu obciążeń dla specjalistów z branży technologicznej.

Choć planowane zmiany mogą być bolesne dla części rynku, warto podkreślić, że dotyczą one jedynie około 1% branży IT. Na rynku nadal istnieją alternatywy dla programistów, które pozwalają na ograniczenie obciążeń podatkowych. Przykładem mogą być różne formy współpracy z zagranicznymi firmami, które oferują bardziej korzystne warunki zatrudnienia lub opodatkowania. Ponadto, osoby o wysokich dochodach mogą rozważyć inwestowanie w fundusze venture capital lub inne struktury inwestycyjne, które pozwalają na bardziej efektywne zarządzanie kapitałem.

Kilka słów podsumowania 

Zmiany w uldze IP Box są sygnałem, że rząd zamierza skupić się na uszczelnieniu systemu podatkowego i ograniczeniu możliwości optymalizacji podatkowej. Dla branży IT, która już teraz zmaga się z trudnościami, związanymi ze wstrzymaniem projektów i spadkiem zatrudnienia, może to być dodatkowy cios. Jednak warto podkreślić, że mimo tych zmian, nadal istnieją sposoby na efektywne zarządzanie podatkami, a rynek IT, choć dotknięty, ma szansę przystosować się do nowych warunków.


Data publikacji: 2024-10-02, autor: FakturaXL

ZADAJ PYTANIE DO ARTYKUŁU