Od 1 stycznia 2020 roku obowiązują nowe zasady wystawiania faktur wprowadzone ustawą o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług oraz niektórych innych ustaw.
Sprzedaż nabijana na kasie fiskalnej dokumentowana jest paragonem. Kupujący otrzyma fakturę jeżeli na paragonie znajdzie się numer jego NIP-u. Paragon do kwoty 450 zł jest traktowany jak faktura uproszczona. Jeżeli wartość sprzedaży przekracza tę kwotę, to nabywca po podaniu NIP-u zamiast paragonu powinien otrzymać fakturę. Za pomocą kas fiskalnych rejestrowana jest wyłącznie sprzedaż dokonywana na rzecz konsumentów nieprowadzących działalności gospodarczej.
PRZYKŁAD Przedsiębiorca prowadzi firmę usługową. Zrobił zakupy w sklepie meblowym na kwotę 1 790 zł. Przy kasie zapomniał podać sprzedawcy numer NIP. Po zapłaceniu za towar, przedsiębiorca udał się do punktu obsługi klienta i poprosił o wystawienie faktury na podstawie paragonu. Zgodnie z nowymi zasadami wystawiania faktur, sprzedawca nie może wystawić faktury za dokonaną sprzedaż na dane firmowe przedsiębiorcy, ponieważ nie podał on numeru NIP w momencie drukowania paragonu fiskalnego. Przedsiębiorca nie będzie mógł zaliczyć zakupów do kosztów uzyskania przychodu.
Nowe zasady wystawiania faktur – kary za ich niestosowanie
Sprzedawca, który nie zastosuje się do nowych przepisów dotyczących wystawiania faktur naraża się na karę. W ustawie o podatku od towarów i usług znajduje się cały szereg kar jakie mogą zostać nałożone na podatnika za niedostosowanie się do obowiązujących przepisów podatkowych. W przypadku naruszenia przepisów związanych z wystawianiem faktur najczęściej stosowane są dwa rodzaje kar. Za brak wystawienia faktury przy sprzedaży ewidencjonowanej na kasie fiskalnej oraz braku NIP-u przy sprzedaży na fakturze może zostać nałożona kara odpowiadająca 100% kwoty podatku wskazanego na fakturze. Zasady wystawiania faktur zawarte w art. 106b ust. 5 ustawy o podatku od towarów i usług wskazują, że przy sprzedaży ewidencjonowanej na kasie fiskalnej, która to sprzedaż została potwierdzona paragonem fiskalnym, to fakturę na rzecz podatnika podatku lub podatku od wartości dodanej można wystawić tylko wtedy kiedy na paragonie potwierdzającym sprzedaż znajduje się numer identyfikujący nabywcę towarów lub usług.
Jeżeli podatnik naruszy wymieniony przepis i wystawi fakturę bez NIP, to organ podatkowy może nałożyć na niego dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości jaka odpowiada 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze. W przypadku kiedy osoba fizyczna za popełnienie takiego samego czynu ponosi odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub przestępstwo skarbowe, nie nakłada się na nią dodatkowej kary. Powyższe przepisy nie mają zastosowania w stosunku do podatników świadczących usługi taksówkowe, z wyłączeniem wynajmu samochodów osobowych z kierowcą (PKWiU 49.32.11.0).
Z kolei zgodnie z art. 109a ustawy o podatku od towarów i usług jeżeli podatnik ujmie w ewidencji fakturę wystawioną na jego rzecz, która dotyczy sprzedaży udokumentowanej paragonem nie zawierającym numeru NIP, to organ podatkowy może ustalić dla tego podatnika dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości odpowiadającej 100% kwoty podatku wykazanego na fakturze. W stosunku do tych osób, które ponoszą odpowiedzialność za wykroczenie skarbowe lub za przestępstwo skarbowe nie zostaje ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.
Prowadzenie ewidencji sprzedaży
Podatnicy mają obowiązek prowadzenia ewidencji zawierającej wszystkie potrzebne dane do prawidłowego rozliczenia podatku i sporządzenia informacji podsumowującej. Z obowiązku wyłączeni są podatnicy wskazani w ustawie o podatku od towarów i usług.
W ewidencji powinny znaleźć się dane dotyczące:
rodzaju sprzedaży i podstawy opodatkowania
wysokości kwoty podatku należnego, również korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku
Podatnik ma obowiązek przesyłania do urzędu skarbowego każdego miesiąca sporządzonej ewidencji razem z deklaracją podatkową w terminie przewidzianym do składania deklaracji JPK_V7. Obecnie dokumenty te przesyła się drogą elektroniczną.
Przy rozliczeniach kwartalnych, ewidencję za pierwszy i drugi miesiąc danego kwartału należy przesłać w terminie do 25 dnia miesiąca następującego odpowiednio po każdym z tych miesięcy w pliku JPK_V7K. Za ostatni miesiąc kwartału ewidencję przesyła się łącznie z deklaracją w terminie przewidzianym do złożenia deklaracji.
Jeżeli naczelnik urzędu skarbowego stwierdzi, że przesłana ewidencja zawiera błędy uniemożliwiające przeprowadzenie weryfikacji, czy transakcja jest prawidłowa, to w takiej sytuacji wzywa podatnika do korekty wskazanych błędów. Podatnik ma 14 dni licząc od dnia doręczenia wezwania na poprawienie błędów i wysłania skorygowanej ewidencji lub złożenia wyjaśnień wskazujących, że ewidencja nie zawiera błędów podanych w wysłanym wezwaniu.
W przypadku jeżeli podatnik nie zareaguje na wysłane wezwanie i:
nie prześle skorygowanej ewidencji w zakresie błędów wskazanych w wezwaniu lub nie złoży wyjaśnień w obowiązującym terminie
w złożonych wyjaśnieniach nie wykaże, że ewidencja nie zawiera błędów podanych w wezwaniu,
to naczelnik urzędu skarbowego zgodnie z art. 109 ust. 3h ustawy o podatku od towarów i usług nałoży na podatnika w drodze decyzji karę pieniężną w wysokości 500 zł za każdy błąd.
Podsumowanie
Zmienione zasady wystawiania faktur wymagają, aby paragon fiskalny dokumentujący sprzedaż zawierał numer NIP nabywcy. Paragon z kasy fiskalnej bez NIP-u nie jest dokumentem księgowym i nie może stanowić podstawy do rozliczenia kosztu zakupu. Sprzedawca zanim zapisze sprzedaż na kasie fiskalnej powinien zapytać nabywcę, czy życzy sobie fakturę, czy paragon. Niezastosowanie się do zmienionych zasad wystawiania faktur skutkuje nałożeniem na podatników kar pieniężnych.
