Zakup używanych rzeczy z komisu lub za pośrednictwem serwisu aukcyjnego wiąże się z wystawieniem faktury VAT marża. Kiedy i w jakich przypadkach sprzedawca powinien wystawić fakturę VAT marża?
Zgodnie z przepisami marża jest różnicą pomiędzy kwotą należności do zapłaty przez nabywcę towarów/usług, a ceną nabycia pomniejszoną o kwotę podatku. Podatek naliczany i odprowadzany jest jedynie od naliczonej przez sprzedawcę marży od dokonanej sprzedaży towaru lub usługi.
Na fakturze VAT marża brak jest kwoty podatku. Sprzedawca ma obowiązek sam go naliczyć i wpłacić do urzędu skarbowego. Zgodnie z ogólną zasadą podatek VAT nalicza się od pełnej wartości sprzedanych towarów lub usług. Natomiast faktura VAT marża opodatkowuje jedynie kwotę prowizji pobieraną przez sprzedawcę. W ten sposób odprowadza on niższą kwotę VAT do urzędu skarbowego. W ustawie o VAT zostały wyjaśnione kwestie związane z fakturą marża oraz rodzajem transakcji jakie podlegają opodatkowaniu w systemie marża. Faktura VAT marża dotyczy podatników:
świadczących usługi turystyczne
dokonujących dostaw towarów używanych
dokonujących dostaw przedmiotów kolekcjonerskich i antyków
dokonujących dostaw dzieł sztuki.
Faktura VAT marża – usługi turystyczne
Przy usługach turystycznych marża oznacza różnicę pomiędzy kwotą należności (płaci nabywca usługi), a ceną nabycia usługi przez podatnika w celu dalszej odsprzedaży turyście dla jego bezpośredniej korzyści. Usługi zaliczane do bezpośrednich korzyści turysty to przede wszystkim:
transport
zakwaterowanie
wyżywienie
ubezpieczenie.
Rozliczenie za pomocą marży przy nabyciu usługi turystycznej stosuje się wtedy kiedy podatnik:
działa na rzecz nabywcy we własnym imieniu oraz na własny rachunek
świadcząc usługę, nabywa towary i usługi od innych podatników w celu zaspokojenia bezpośredniej korzyści turysty.
W przypadku kiedy podatnik samodzielnie dokonuje w części świadczeń usług dla bezpośredniej korzyści turysty, to musi ustalić podstawę opodatkowania dla usług własnych oraz oddzielnie dla usług jakie nabywa od innych podmiotów. W tym momencie prawidłowym postępowaniem jest prowadzenie dodatkowej ewidencji z dokładnym rozpisaniem usług. Usługi turystyczne opodatkowane są stawką w wysokości 23%. Od tej zasady istnieją dwa wyjątki kiedy będą one opodatkowane stawką 0%:
usługi turystyczne zostały nabyte od innych podatników w celu bezpośredniej korzyści turysty i są świadczone poza obszarem UE
usługi turystyczne zostały nabyte od innych podatników w celu bezpośredniej korzyści turystów i świadczone są w części na terenie UE, a częściowo poza jej obszarem. W tym wypadku tylko część spoza UE opodatkowana jest zerową stawką VAT.
Zastosowanie podatku 0% wymaga od podatnika posiadania dokumentów potwierdzających świadczenie usług poza terytorium Unii Europejskiej.
Faktura VAT marża musi koniecznie zawierać wartość brutto usługi bez wyszczególniania kwoty podatku. Jeżeli podatnik świadczy usługi turystyczne własne i dodatkowo nabywa usługi od innych podmiotów, to może wystawić jedną wspólną fakturę VAT marża dla obu usług, na której wymieni jedną kwotę obejmującą wartość całej usługi ze wskazaniem części:
opodatkowanej na zasadach marży (usługi obce)
opodatkowanej na zasadach ogólnych (usługi własne).
Na dokumencie koniecznie musi znaleźć się adnotacja „Procedura marży dla biur podróży”.
Faktura VAT marża – towary używane oraz dzieła sztuki, wyroby kolekcjonerskie i antyki
Towary używane Przez towary używane rozumie się (zgodnie z ustawą o VAT) ruchome dobra materialne, które nadają się do dalszego użytku w ich aktualnym stanie lub po ich naprawie. Są to towary inne niż dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie i antyki oraz inne niż metale lub kamienie szlachetne.
W przypadku sprzedaży towarów używanych na fakturze VAT marża należy umieścić oznaczenie „Procedura marży – towary używane”. W tym wypadku podstawę opodatkowania stanowi kwota marży będąca różnicą pomiędzy kwotą całkowitą płaconą przez nabywcę towaru, a kwotą nabycia pomniejszoną o kwotę podatku. Sprzedaż towarów używanych podlega opodatkowaniu marżą stawką podstawową 23%. Towary pochodzące z eksportu opodatkowane są stawką 0%. Fakturę VAT marża stosuje się w odniesieniu do dostawy towarów używanych jeżeli podatnik nabył je od:
osoby fizycznej, prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, niebędącej podatnikiem podatku od wartości dodanej
podatnika VAT lub podatnika od wartości dodanej jeżeli nabyte towary były objęte zwolnieniem przedmiotowym lub w sytuacji kiedy dostawca został zwolniony z podatku VAT z powodu na wysokość sprzedaży do kwoty 200 000 zł
podatnika podatku od wartości dodanej gdy dostawa towarów używanych została opodatkowana podatkiem od wartości dodanej w systemie marży i nabywca jest w posiadaniu dokumentów, które jednoznacznie potwierdzają nabycie towarów na wymienionych zasadach
podatnika VAT korzystającego ze szczególnej procedury pozwalającej na opodatkowanie marży.
Dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie i antyki W ustawie o VAT dostępna jest definicja dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków. Zgodnie z nią:
przez dzieła sztuki należy rozumieć przedmioty wykonane własnoręcznie przez artystę nieobejmujące przedmiotów codziennego użytku, jak np.: obrazy, rysunki, malowidła, gobeliny, rzeźby, posągi, fotografie
przez przedmioty kolekcjonerskie należy rozumieć przedmioty mające wartość zabytkową lub uważane za nieważny środek płatniczy, jak np.: monety, banknoty, znaczki, stemple pocztowe
przez antyki należy rozumieć przedmioty inne niż te wymienione powyżej, które mają więcej niż 100 lat.
W przypadku dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków stosuje się podstawową stawkę podatku 23 %. Obniżona stawka w wysokości 8% ma zastosowanie w przypadku importu oraz wtedy kiedy przedsiębiorca nabył dzieła sztuki od ich twórcy lub od spadkobiercy twórcy. Faktura VAT marża dotycząca dostawy dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków powinna zawierać oznaczenia: „Procedura marży – dzieła sztuki” lub „Procedura marży – przedmioty kolekcjonerskie i antyki”. W przypadku wymienionych rzeczy podstawą opodatkowania podatkiem będzie marża będąca różnicą pomiędzy kwotą sprzedaży, a kwotą nabycia pomniejszona o kwotę podatku. W przypadku faktur VAT marża dotyczących dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków stosuje się takie same zasady jak przy towarach używanych, a więc wtedy kiedy podatnik nabył je od osoby prywatnej lub prowadzi działalność zwolnioną z VAT. Marża może stanowić podstawę opodatkowania w sytuacji kiedy mają miejsce dostawy:
dzieł sztuki, przedmiotów kolekcjonerskich i antyków, które zostały importowane przez podatnika rozliczającego VAT od marży (przy imporcie na kwotę nabycia składa się również podatek należny z tytułu importu)
dzieł sztuki nabytych od twórców lub spadkobierców twórców
dzieł sztuki nabytych od podatnika podlegających opodatkowaniu wg stawki obniżonej.
Podatnik przed dokonaniem wymienionych dostaw ma obowiązek poinformowania naczelnika urzędu skarbowego o przyjętym sposobie opodatkowania. Zawiadomienie ważne jest przez okres 2 lat. Czasami podatnik może mieć problem z określeniem marży w stosunku do poszczególnych przedmiotów. W takiej sytuacji może obliczyć ją jako różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw (suma poszczególnych kwot sprzedaży), a łączną wartością nabyć (suma poszczególnych kwot nabycia) w danym okresie rozliczeniowym. Na takie działanie podatnik potrzebuje zgody naczelnika urzędu skarbowego. W przypadku kiedy wartość nabycia w kolejnym okresie rozliczeniowym wzrośnie poprzez ujemną różnicę pomiędzy łączną wartością dostaw, a łączną wartością nabyć, to podatnik może utracić prawo do rozliczania marży jeżeli różnica ujemna będzie utrzymywać się przez okres 12 miesięcy. Kiedy od momentu utraty powyższego prawa upłynie 1 rok, to podatnik może ponownie ubiegać się o korzystanie z obliczania marży w taki sposób.
Podsumowanie
Faktura VAT marża jest jedną z form rozliczania podatku VAT. W ten sposób można rozliczać jedynie wybrane przedmioty, jak: towary używane, dzieła sztuki, przedmioty kolekcjonerskie i antyki. Na podstawie wystawionego dokumentu podatnik płaci podatek tylko od naliczonej marży, a nie od całej kwoty sprzedaży. W przypadku kiedy dostawy opodatkowane są zarówno marżą jak i na zasadach ogólnych, to sprzedawca ma obowiązek prowadzenia ewidencji zakupu i sprzedaży. Jeżeli podstawą opodatkowania będzie marża, to ewidencja musi zawierać cenę nabycia towarów.
